D - Rijtuigen Plan D

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Om het uitgedunde materieelpark na de Tweede Wereldoorlog te versterken, besloot de NS in 1949 in totaal 70 nieuwe doorgangsrijtuigen te bestellen.

De fabrieksnieuwe AB 7701
collectie: Het Utrechts Archief

Geschiedenis

In de Tweede Wereldoorlog ging een deel van de oude rijtuigen (Coupérijtuigen C12c, Bolkoprijtuigen, Rijtuigen ABd 7521 - 7555 en Ovalen ramen rijtuigen verloren. In 1948 worden de eerste plannen gemaakt om het beschadigde en ingekrompen rijtuigpark te versterken en te vernieuwen. Ter vervanging van deze rijtuigen en het moderniseren van het materieel park werden in 1950 bij Beijnes en Werkspoor 70 rijtuigen besteld. Deze bestelling omvat 20 rijtuigen met gecombineerd eerste en tweede klas, 40 rijtuigen derde klas en 10 rijtuigen met restauratie en bagage afdeling. In aansluiting op deze bestelling werden 10 post rijtuigen besteld. De rijtuigen zijn afgeleid van de Bolkoprijtuigen qua vorm en constructie van onderstel en wagenbak. De rijtuigen zijn bij de aflevering voorzien van elektrisch verlichte sluitseinen, TL verlichting in het rijtuig, verlichte koersborden en verlichte treeplanken bij geopende deuren. De vloer is nu geheel van staal in plaats van hout. De draaistellen zijn voorzien van een gewijzigde veerconstructie. Op het dak zijn regengoten aangebracht. De rijtuigen zijn geschilderd in een turquoise kleur. De keus om terug te vallen op bestaande technieken werd ingegeven door het feit dat de NS geen tijd had voor een uitgebreid proefbedrijf of nieuwe technieken. Met deze bestelling was het ook mogelijk om de laatste houten rijtuigen uit de internationale dienst te halen. De rijtuigen krijgen een RIC toelating voor België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Italië, Joegoslavië, Luxemburg, Oostenrijk (gedeeltelijk), Polen, Tsjechoslowakije, Zweden en Zwitserland. Om in deze landen te mogen rijden zijn zij voorzien van de nodige lantaarnijzers en opschriften. Als gevolg van leveringsproblemen voor de verwarming, kunnen de rijtuigen na hun aflevering alleen dienst doen in Nederland. Andere spanningen kunnen nog niet verwerkt worden door de rijtuigen. Om deze reden ontbreekt het RIC teken op de rijtuigen.

De AB rijtuigen 7701 - 7710 werden door Werkspoor Utrecht gebouwd, evenals de C 7801 - 7840. Beijnes te Haarlem bouwde de rijtuigen AB 7711 - 7720 en RD 7651 - 7660. De RD rijtuigen zijn een voor de NS nieuw rijtuigtype. Voorheen werden alleen rijtuigen gebouwd die alleen geschikt waren voor alleen bagage of alleen als restauratie rijtuig konden dienen. Doordat beide rijtuigtypen een forse capaciteit hadden, die niet volledig werd benut, werd er voor gekozen om de rijtuigtypen te combineren. Oorspronkelijk zou er een gecombineerd derde klas rijtuig met bagage afdeling worden gebouwd. Deze combinatie werd ingegeven omdat er geen behoefte was aan een volledig bagagerijtuig. Een restauratierijtuig was nog niet voorzien. Deze rijtuigen had de NS dan ook nog niet in bezit en werden vaak gehuurd van Mitropa of Wagons-Lits. In 1949 wijzigen de plannen voor inzet. De rijtuigen zullen eerst in de binnenlandse dienst worden ingezet. De internationale inzet is nog niet mogelijk vanwege oorlogsschade. De inzet in de internationale dienst zal pas mogelijk zijn als er voldoende rijtuigen voor de binnenlandse dienst zijn. Voor de internationale inzet zijn er 20 rijtuigen AB en 20 rijtuigen C nodig. De overige 20 C-rijtuigen worden in de binnenlandse dienst ingezet. Deze zullen worden ingezet met rijtuigen uit de serie AB 7521 - AB 7545. Als gevolg van deze gewijzigde plannen in 1949 wordt besloten om een gecombineerd rijtuig voor restauratie en bagage te bouwen. Het was de bedoeling om de rijtuigen donkergroen in dienst te stellen, maar eveneens in 1949 werd besloten om de rijtuigen turquoise te schilderen. Dit naar voorbeeld van de Franse locomotieven CC-7001 en CC-7002

Als eerste rijtuig is de AB 7701 afgeleverd op 31 augustus 1950 door Werkspoor. Op 14 september 1950 is er een rit voor de pers met dit nieuwe rijtuig en locomotief 1101. In oktober 1950 worden de rijtuigen AB 7701 - AB 7707, C 7801 - C 7802 en RD 7651 in dienst gesteld. Op 31 oktober 1950 wordt de eerste proefrit met genodigden gereden van Utrecht via Amsterdam naar Amersfoort. De trein bestaat uit de rijtuigen RD 7651 + AB 770 + AB 770 + C 780. De trein wordt getrokken door de 1103.

Op 24 mei 1952 rijdt locomotief 1301 samen met de rijtuigen RD 7659 + AB 7708 + C 7840 mee in een materieelshow op het station van Amsterdam Amstel. Deze materieelshow werd georganiseerd in het kader van het bezoek van The British Institute of Transport, die van 20 tot en met 26 mei 1952 een bezoek brengen aan Nederland. Op 11 oktober 1952 organiseerde de NS een materieelshow in 's-Hertogenbosch in het kader van de najaarsvergadering van het Koninklijk Instituut voor Ingenieurs. Locomotief 1305 reed samen met de rijtuigen AB 7710 + C 7829 + RD 7656 + Plan C P 7920 mee in deze materieelshow. Van 18 mei 1955 tot en met 3 september 1955 vond in Rotterdam de tentoonstelling E55 plaats. Hierbij was ook het rijtuig RD 7655 te zien. Het rijtuig was kort van tevoren blauw geschilderd. Eveneens was de bar verwijderd om plaats te maken voor meer zitplaatsen.


Technische gegevens

De rijtuigen hebben een lengte van 22,65 meter, een breedte van 2,916 meter en een hoogte van meter. De AB en C rijtuigen hebben een gewicht van 47 ton. Het RD rijtuig weegt 48 ton. Het AB rijtuig biedt plaats aan 12 reizigers eerste klas en 36 reizigers tweede klas. De rijtuigen hebben als bakcode 1104. Het C rijtuig biedt plaats aan 72 reizigers derde klas. De rijtuigen hebben als bakcode 1133. Het RD rijtuig biedt plaats aan 15 reizigers in de restauratie afdeling. De rijtuigen hebben als bakcode 1401. Na de verbouwing biedt het rijtuig aan 23 reizigers een zitplaats. De rijtuigen zijn toegelaten voor een maximum snelheid van 140 kilometer per uur.


Uitvoering

Het onderstel en bakgeraamte komen uiterlijk overeen met de vooroorlogse Bolkop rijtuigen. De afwijkingen ten opzichte van deze rijtuigen was de aangebrachte turkooizen kleur, elektrisch verlichte sluitseinen, TL verlichting in het interieur en verlichting bij de treeplanken wanneer de deuren waren geopend. Achter de kopruiten bevonden zich verlichte koersborden. De rijtuigen zijn opgetrokken uit staal, type St 37. Zij zijn geheel elektrisch gelast, wat een aanzienlijke reductie van het gewicht oplevert. Het geraamte van het rijtuig bestaat uit holle balken en gewalste kokerprofielen voor de stevigheid. De vloerplaat is over gehele lengte gegolfd en eveneens van staal. De kopdeuren zijn dubbel uitgevoerd en voorzien van een tochtdeur. De stalen rijtuigbak is aan de binnenzijde voorzien van een onbrandbare en geluiddempende vezelmassa (asbest). Dit zorgt voor de geluidsisolatie in het rijtuig. De sluitseinen zijn elektrisch en aan de bovenzijde van de rijtuigbak geplaatst. De sluitseinen zijn individueel te bedienen door middel van een schakelaar. De treeplanken zijn eveneens voorzien van verlichting. Deze worden geactiveerd door middel van een contact in de deur. Wanneer de deur geopend wordt, wordt de verlichting ingeschakeld.

De vloer van het rijtuig is bekleed met . De wanden zijn opgetrokken uit . De rijtuigen worden verwarmd door middel van ingeblazen lucht. Deze wordt door een verwarmingskoffer onder het rijtuig verwarmd door stoom of door elektriciteit. De verwarmde lucht wordt door middel van ventilatoren het rijtuig ingeblazen. De elektrische verwarming is geschikt voor 1.500 volt en 3.000 volt gelijkstroom en voor 1.000 volt met een frequentie van 162/3 hertz en 50 hertz. De verwarmingskoffer onder de zitrijtuigen heeft een vermogen van 35 kW, terwijl het restauratie/bagagerijtuig beschikt over een verwarmingskoffer met een vermogen van 25 kW. De verlichting in het rijtuig vindt plaats door middel van buislampen met fluorescerende verlichting. Deze lampen werken op een spanning van 110 volt wisselstroom. Deze stroom is afkomstig van een omvormer onder het rijtuig. Deze is aangesloten op de batterij. De batterij wordt gevoed vanuit . De rijtuigen zijn naast de buisverlichting ook voorzien van noodverlichting. Deze werkt op 24 volt gelijkstroom. Deze stroom is eveneens afkomstig uit de batterij. In de coupés is een blauwe nachtlamp aangebracht. De verlichting is per coupé in en uit te schakelen door middel van een schakelaar boven de schuifdeuren van de coupé naar de zijgang.

De draaistellen zijn opgetrokken uit staal, type St 37. Zij zijn van het type S en elektrisch gelast. Het draaistel is een verdere ontwikkeling van draaistellen die onder de rijtuigen zijn geplaatst van de serie ABd 7521. De radstand bedraagt 3 meter. Het remwerk is in het draaistel gebouwd. Het remwerk bestaat uit een snelwerkende automatische Westinghouse hogedrukrem en een niet automatische Henry-rem. Het remwerk is door middel van twee paar luchtkoppelingen (voor ieder remsysteem één) aangesloten op de doorgaande luchtleidingen onder de rijtuigbak. De hogedrukrem werkt bij remmingen met snelheden vanaf 60 kilometer per uur. De remmen worden aangestuurd door een centrifugaal schakelaar die verbonden is aan de lichtdynamo. De aspotten zijn voorzien van rollagers. De draaistelcode van de draaistellen is .

Bij de aflevering van de rijtuigen zijn zij turquoise geschilderd. Het dak en de schortplaten zijn in een lichte kleur grijs geschilderd. De draaistellen zijn donkergrijs geschilderd. Het frame met buffers, opstaptreden en vouwbalgramen zijn donkerblauw geschilderd. Onder de ramen is een dikkere, blauwe band aangebracht. Tussen het dak en de zijwand is een smalle, blauwe bies aangebracht. De klasse aanduidingen worden hoger opgehangen in plaats van onder de ramen. Halverwege de jaren ’50 werd de turquoise kleur vervangen door het Berlijns blauw met gele biezen en een donkergrijs dak. De klasse aanduidingen zijn zwart met daarop in het wit de aangegeven klasse.

AB 7701 - AB 7720

Een AB rijtuig heeft de beschikking over 8 coupés. Deze zijn ruimer uitgevoerd dan de oudere Bolkoprijtuigen. De rijtuigen kregen hierdoor een groter comfort. De balkons zijn aan de uiteinden van de rijtuigen. Ieder balkon bevat een toilet. De coupés zijn te bereiken via een zijgang, waar vier klapzittingen zijn geplaatst. De coupés worden afgesloten met een dubbele, houten schuifdeur. Drie coupés zijn uitgevoerd als tweede klas roken en bieden per coupé aan zes reizigers een zitplaats. In het midden van het rijtuig zijn twee eerste/tweede klas coupés. Per coupé wordt aan 4 reizigers een zitplaats geboden, hoewel er zes zitplaatsen zijn in de coupé voor de tweede klas. Deze coupés zijn iets groter uitgevoerd dan de tweede klas coupés. Aan de andere zijde van het rijtuig zijn drie coupés facultatief roken/niet roken. De stoelen in deze coupés zijn voorzien van afsluitbare asbakken. Aan de buitenzijde is ter hoogte van de eerste/tweede klas coupés met eerste klas bordjes aangegeven waar deze zich bevinden. De bekleding van de tweede klas rijtuigen is van grijs leerdoek. In de twee eerste/tweede klas coupés is de bekleding voorzien van rode kussens en tussenarmleuningen. In deze leuningen zijn opklapbare tafeltjes weggewerkt. De stoelen zijn voorzien van groen trijp. Op de vloer van het rijtuig zijn vloerkleedjes aangebracht. Boven de stoelen zijn lichtmetalen bagagenetten geplaatst.

C 7801 - C 7840

Een C rijtuig heeft de beschikking over 9 coupés. Deze zijn ruimer uitgevoerd dan de oudere Bolkoprijtuigen. De rijtuigen kregen hierdoor een groter comfort. De balkons zijn aan de uiteinden van de rijtuigen. Ieder balkon bevat een toilet. De coupés zijn te bereiken via een zijgang. De coupés worden afgesloten met een dubbele, houten schuifdeur. Vijf coupés zijn geschikt voor roken en vier coupés voor niet roken. De vijfde coupé was aan weerszijden afgesloten met een schuifdeur in de zijgang. De banken zijn voorzien van lichtbruin leerdoek zittingen. Boven de stoelen zijn lichtmetalen bagagenetten geplaatst.

RD 7651 - RD 7660

Een RD rijtuig is aan een zijde voorzien van een keuken en een pantry. In de keuken is een gietijzeren kolenfornuis geplaatst om warme maaltijden en snacks te kunnen bereiden. Boven het fornuis is een warmhoudkast, om borden en kommen voor te verwarmen. Om de borden op te kunnen maken, is een aanrecht gemaakt. Om producten koel te houden, is er een met ijs gekoelde voorraadkast. Aan de gangzijde is een uitgifteluik, zodat de kelner de bereidde etenswaren mee de trein in kon nemen. De pantry is voorzien van een spoelkeuken, om het servies en bestek te kunnen afwassen. Voor het bestek, servies en tafellinnen zijn er diverse kasten. Naast de pantry is de bar, waar de bestellingen geplaatst konden worden. De bar is gelegen in de restauratieruimte, waar 15 reizigers kunnen zitten. Er zijn drie eettafels met 6 tweepersoonsbanken. De zitting aan de zijde van de gang is opklapbaar. Een bank voor drie personen is tegen de zijwand is bedoeld voor wachtende reizigers die een bestelling hebben geplaatst aan de bar. Achter de bar is een kunstwerk geplaatst van ingelegd hout. Ieder rijtuig heeft een ander kunstwerk. Het dak in het rijtuig is voorzien van leerdoek. Het hout is mat gelakt. De banken zijn voorzien van lichtblauw leerdoek. Achter de restauratieruimte zijn een loketruimte en een telefooncel geplaatst. De telefooncel was voorbereid voor de inbouw van een draadloze treintelefoon. Deze is echter nooit ingebouwd, wel werden er de nodige voorbereidingen getroffen. In de bagageruimte is een mobiele zend- en ontvangersapparatuur voor de telefoon aan het plafond bevestigd. In het loket van de telefoniste werd een bedienkast aangebracht. De telefooncel heeft een vaste buitenkant met een losse binnenkast die aan rubbers zijn opgehangen. De ruimte is hierdoor vrij van trillingen. Daarnaast kon men aan de buitenzijde niet meeluisteren tijdens een gesprek. De treingeluiden van buiten waren aan de binnenzijde eveneens niet te horen. Om te kunnen bellen, vraagt de reiziger aan de telefoniste om een verbinding te maken met een telefoonnummer. De telefoniste pakte de telefoon en schakelde naar het juiste kanaal om verbinding te maken door middel van een zendknop. Op deze manier wordt er verbinding gemaakt met een vast mobilofoon station. Hier werd de oproep beantwoord door een telefoniste en vraagt met welk telefoonnummer verbinding gemaakt moet worden. Na het maken van de verbinding werd de telefooncel in de trein teruggebeld. De reiziger kon vanaf dat moment een telefoongesprek voeren. Na maximaal 3 minuten werd de verbinding verbroken. Aan het andere uiteinde is de bagage afdeling, welke een lengte heeft van 5,4 meter en een draagvermogen van ton. Bij deze ruimte is een afdeling voor de douane en een toilet geplaatst aan de zijde van het balkon. Ook dit rijtuig is voorzien van een zijgang, met uitzondering in de restauratieruimte. De bagageafdeling is te bereiken door een dubbele schuifdeur, welke aan beide zijden van het rijtuig zit. Deze deuren zijn voorzien van een douane sluiting.

In 1954 werd de indeling van het rijtuig gewijzigd. Hierbij kwamen de bar en de afdeling voor de informatrice te vervallen. Aan de zijwanden van de restauratieafdeling werden aan beide kanten drie tafels geplaatst, waarbij vier personen per tafel konden zitten. Er zijn na de verbouwing 23 zitplaatsen in de restauratie afdeling.


Inzet

In eerste instantie was voorzien dat de rijtuigen ingezet gaan worden in vaste stammen van 7 rijtuigen: vier rijtuigen derde klas, twee rijtuigen twee klas (de eerste klas was niet in gebruik in het binnenlands verkeer) en het gecombineerde bagage/restauratierijtuig. Op deze manier kunnen er 10 stammen worden geformeerd, waarvan er 2 beschikbaar zijn als reserve of voor onderhoud. De indeling werd niet als praktisch beschouwd. De stammen worden daarom verkleind. De rijtuigen werden in vaste combinaties ingezet van vijf rijtuigen, bestaande uit drie C rijtuigen, een AB rijtuig en een RD rijtuig. Met de nieuwe verdeling kwam men rijtuigen van het type RD te kort. Dit werd opgevangen door het inzetten van een turquoise Stalen Dv en een restauratierijtuig van de CIWL. Op drukke momenten werden twee combinaties samengevoegd tot een trein, eventueel aangevuld met versterkingsrijtuigen. Deze treinen werden getrokken door alle locomotieven van de NS, vooral door locomotieven van de serie 1100. Ook de serie 1200 en serie 1300 waren voor deze rijtuigen te zien. De locomotieven serie 1000 reden vanaf de instroom ook met de rijtuigen, maar ze werden al snel vervangen door de andere locomotieven.

Na de instroom van de rijtuigen AB 7701 - AB 7707 in oktober 1950 worden zij vanaf 15 november 1950 ingezet in de binnenlandse expres treinen vanuit Den Haag/Rotterdam - Amsterdam naar Groningen en Leeuwarden. Daarnaast bestaan de treinen uit een bagagewagen en twee C12c-coupérijtuigen. De rijtuigen worden als tweede klas rijtuig ingezet. In oktober 1950 worden ook nog de rijtuigen C 7801 - C 7802 en RD 7651 afgeleverd en in dienst gesteld. Vanaf 19 januari 1951 gaan er twee treinen rijden die uit vier rijtuigen Plan D (AB + 3x C) bestaan tussen Amersfoort en Groningen. Elke stam rijdt twee keer per dag. Twee andere stammen (AB + 2x C) gaan vanuit Amersfoort naar Leeuwarden rijden. Vanaf 20 mei 1951 gaan de rijtuigen rijden in vaste stammen. Voor de relatie Amsterdam - Enschede zijn twee stammen nodig. Zij dragen de nummers 12 en 50. Ze bestaan uit twee rijtuigen type AB + een RD + 3 rijtuigen type C. Stam 12 begint en eindigt in Amsterdam en rijdt de exprestreinen 21 - 22 - 27 - 28. Op maandag rijden twee rijtuigen derde klas en een gecombineerd rijtuig AB mee in trein 21 als versterking. Stam 50 begint en eindigt in Enschede en rijdt de exprestreinen 20 - 23 - 26 - 29. Op maandag rijden twee rijtuigen derde klas en een gecombineerd rijtuig AB mee in trein 20 als versterking. Van dinsdag tot en met zaterdag rijdt in de treinen 20 en 26 een extra rijtuig derde klas mee ter versterking. Tussen Amsterdam - Rotterdam/Den Haag en Groningen/Leeuwarden rijden twee stamnummers, de 16 en 17. Deze stamnummers rijden een twee dagelijkse omloop in een dienst. De samenstelling van stam 16 bestaat uit een RD + AB + 3x C. Dienst 1 van stamnummer 16 begint in Amsterdam en rijdt als trein 111 naar Groningen. Vanuit Groningen wordt als trein 129 naar Rotterdam Maas gereden. De dag eindigt met trein 135 naar Groningen. Dienst 2 begint de volgende dag als trein 116 van Groningen naar Den Haag Staatsspoor. Als trein wordt er naar Groningen terug gereden. De laatste trein van de dag is trein van Groningen naar Amsterdam. De volgende dag wordt weer dienst 1 gereden. De samenstelling van stam 17 bestaat uit een RD + AB + 2x C. Dienst 1 van stamnummer 17 begint in Amsterdam en rijdt als trein 111 naar Leeuwarden. Vanuit Leeuwarden wordt als trein 128 naar Rotterdam Maas gereden. De dag eindigt met trein 135 naar Leeuwarden. Dienst 2 begint de volgende dag als trein 116 van Leeuwarden naar Den Haag Staatsspoor. Als trein 123 wordt er naar Leeuwarden terug gereden. De laatste trein van de dag is trein 142 van Leeuwarden naar Amsterdam. De volgende dag wordt weer dienst 1 gereden. Tussen Amsterdam en Meppel rijden de treindelen gekoppeld. Vanuit Rotterdam en Den Haag rijden de treindelen tussen Gouda en Meppel gekoppeld. Van maandag tot en met zaterdag rijdt een bagagewagen Dv mee in de treinen 128 en 135 naar Groningen. Op zaterdag rijdt met trein 111 twee versterkingsrijtuigen derde klas mee. Het ene rijtuig gaat naar Leeuwarden en het andere naar Groningen. Zij volgen vervolgens de omloop met de treinen 128 en 135 van en naar Utrecht. Tussen Amsterdam en Maastricht/Heerlen rijdt stam 20 met eveneens een twee dagelijkse omloop in een dienst. De samenstelling van stam 20 bestaat uit een Dv + 2x C + AB (Maastricht) + RD + AB + 2x C (Heerlen). Het splitsen en combineren van de treindelen vindt plaats in Sittard. Dienst 1 begint in Amsterdam en rijdt als trein 31 naar Maastricht/Heerlen. Als trein 32 wordt er naar Amsterdam gereden. Met trein 39 eindigen de rijtuigen in het zuiden. Dienst 2 begint de volgende dag als trein 30 van Heerlen en Maastricht naar Amsterdam. Met trein 33 gaan de rijtuigen weer naar Maastricht en Heerlen. Met trein 38 eindigen de rijtuigen weer in Amsterdam. Op maandag rijden twee rijtuigen derde klas mee als versterking met de treinen 31 en 32. De laatste stam rijtuigen heeft nummer 9 en rijdt tussen Rotterdam Delftsche Poort/Eindhoven en Maastricht. Trein 81 begint in Eindhoven en rijdt naar Maastricht. Vanuit Maastricht wordt er als trein 82 naar Rotterdam gereden. Met de treinen 85 en 86 wordt een slag naar Maastricht gereden. De laatste trein van de dag is trein 89 van Rotterdam naar Eindhoven. De trein bestaat uit een AB + RD + 4x C. Het tiende rijtuig RD rijdt op zaterdag tussen Rotterdam en Groningen met een ABd9 en vier rijtuigen Cd10. Op zondag rijdt de stam van Groningen naar Zwolle. Vanuit Zwolle wordt er naar Leeuwarden gereden. Op maandagochtend gaat de stam naar Rotterdam en staat daar op reserve. De rijtuigen die ingezet worden als versterking, staan op reserve op momenten dat zij niet ingedeeld zijn in een dienst. Daarnaast worden de rijtuigen gebruikt voor vakantieverkeer in de zomermaanden. Met ingang van de winterdienstregeling 1951 op 7 oktober worden de getrokken treinen Amsterdam Centraal/Rotterdam Maas/Den Haag Staatsspoor naar Enschede vervangen door de nieuwe treinstellen Materieel'46. Voor de dan bestaande negen composities van rijtuigen worden er drie in de exprestreinen Amsterdam - Enschede en Amsterdam - Breda - Maastricht. In Amsterdam keren de composities onderling tussen deze bestemmingen. Twee composities rijden in de expresdienst Amsterdam - Maastricht/Heerlen. Twee composities rijden in de sneltreindienst Den Haag/Rotterdam - Zwolle - Groningen/Leeuwarden. De laatste twee composities worden ingezet in de stoomsneltreinen Sittard - Roermond - Arnhem - Zwolle. In deze laatste twee composities ontbreken de rijtuigen RD, omdat daar te weinig rijtuigen van zijn. Om toch een bagagewagen in de trein te hebben, wordt een turquoise Stalen Dv gebruikt. Met het ingaan van de zomerdienstregeling 1953 op 17 mei van dat jaar worden de drie treinen tussen Amsterdam en Heerlen/Maastricht efficiënter ingezet. Het combineren en splitsen van de treinen in Sittard komt te vervallen. Hiermee komt een einde aan hele lange treinen op het traject en een inefficiënte inzet van locomotieven. Vanaf mei 1953 rijdt de trein in zijn geheel naar Maastricht. In Sittard is er een aansluiting op een aparte trein naar Heerlen. In de serie 600 (Eindhoven - Maastricht) en 1200 (Amsterdam - Eindhoven via Breda) worden de rijtuigen vervangen door stroomlijn-materieel. De vrijkomende rijtuigen worden gebruikt om twee slagen tussen Amsterdam en Groningen/Leeuwarden te rijden. In 1954 komt de inzet tussen Sittard en Zwolle achter stoomlocomotieven te vervallen. De vrijgekomen rijtuigen kunnen vanaf dat moment ingezet worden in het internationale verkeer. Een AB en een RD gaan vanaf de zomer 1954 rijden in de Nord-West Express D171 (Hoek van Holland - Hamburg - Denemarken) rijden. Als gevolg van een enorme vraag worden op vier zaterdagen een normale stam rijtuigen van zes rijtuigen van een exprestrein ingezet in de D171. Op zondag keerden de rijtuigen weer terug naar Nederland. Een half uur achter de D171 rijdt de extra D471 dezelfde route. Ook in deze extra trein rijden rijtuigen Plan D, inclusief RD. Dit rijtuig werd alleen in Nederland gebruikt. Vanaf Oldenzaal is het rijtuig gesloten. Vanaf mei 1955 worden de treinen uit Rotterdam/Den Haag naar het noorden gecombineerd in Utrecht in plaats van Gouda. Na de instroom van de rijtuigen Plan E in de binnenlandse dienst vanaf 1955, verhuisde de inzet van Plan D naar de buitenlandse dienst. Zij kwamen met sneltreinen en D-treinen in België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Oostenrijk en Zwitserland. De rijtuigen RD blijven echter in het binnenlandse vervoer rijden samen met rijtuigen Plan E. De treinen naar Enschede blijven echter met Plan D rijden. In deze diensten zijn drie stammen te vinden. Een stam bestaat uit 4x B, een RD, een A en een bagagewagen of een tot BD verbouwde voormalige ABd9. Een rijtuig derde klas rijdt vanaf mei 1955 mee met de Etoile du Nord tussen Amsterdam en Parijs. Daarnaast worden oudere rijtuigen vervangen in de D191 (Holland Scandinavië expres) en D108 (Holland Italië expres). Trein D133 naar Basel rijdt alleen op vrijdag en zaterdag in de zomer. Er worden zes rijtuigen Plan D gesteld in deze trein. Naar Basel rijdt dit jaar ook de Schweizer Nachtexpress, de D508, met een AB en C. Vanaf 1955 rijden de rijtuigen in twee verlofgangerstreinen voor militairen. De andere twee treinen rijden met Duitse rijtuigen. Vanaf oktober 1955 gaan drie rijtuigen rijden in de D302 naar Wenen. In de zomerdienst van 1957 rijden vijf rijtuigen (een A en vier B rijtuigen) in de D138 en D139 van Den Haag Staatsspoor naar Basel. Vanaf 195 rijdt trein D302 naar Wenen met vier rijtuigen (1x A en 3x B). Voor deze verbinding zijn in totaal drie stammen nodig, exclusief reserve rijtuigen. In 1957 gaan twee rijtuigen twee klasse rijden in de buurlandtreinen tussen Amsterdam en Keulen. In 1958 wordt de inzet van de rijtuigen in de buurlandtreinen naar Keulen verdubbeld tot 4 rijtuigen tweede klas. Tussen Amsterdam en Arnhem rijden de rijtuigen gekoppeld met de reguliere sneltrein. In 1959 worden de rijtuigen teruggetrokken uit de buurlandtreinen tussen Amsterdam en Keulen. Zij worden vervangen door Duitse rijtuigen. Na de aflevering van Plan K in 1957 worden in de treinen D138 en D139 van Den Haag naar Basel twee rijtuigen eerste klas vervangen door een rijtuig tweede klas en een rijtuig Plan K. In de Nord-West expres (D171) worden de rijtuigen in zijn geheel teruggetrokken. In 1959 keren de rijtuigen weer terug in de Nord-West expres. In 1959 gaat twee keer per dag een internationale trein rijden tussen Hoek van Holland en Amsterdam. De trein bestaat uit 2x A + RD + 2x B. Op deze manier wordt bootreizigers vanuit Engeland een goede verbinding geboden naar diverse Europese bestemmingen. In 1959 zijn 15 rijtuigen tweede klas en een rijtuig eerste klas te zien in 7 internationale treinen. Trein D139 naar Basel bestaat in zijn geheel uit rijtuigen Plan D.

In 1960 rijdt trein D139 naar Basel met maximaal 7 rijtuigen Plan D, aangevuld met een Plan K, een bagagerijtuig en een restauratierijtuig van de CIWL. Vier rijtuigen zijn in drie verschillende treinen te zien in de treinen naar Wenen. In 1962 keren de meeste rijtuigen terug naar de binnenlandse dienst. Er blijven 4 rijtuigen tweede klas rijden in de D171, Nord-West expres. Een rijtuig komt met een rijtuig Plan K in Warschau. De D191, Holland Scandinavië expres rijdt een rijtuig tweede klas met maximaal drie extra rijtuigen. De rijtuigen RD keren terug in het internationale verkeer. Zij rijden in trein D135 naar Basel. In 1963 wordt de inzet van Plan D in de treinen naar Enschede verminderd. Alleen de A en RD rijden nog in deze treinen. In 1963 is Plan D niet meer planmatig te zien in Enschede. Per 31 mei 1964 zeven eerste klas rijtuigen samen met een RD plan E ingezet in de Randstad Expres treinen 14 en 15. Vier rijtuigen zijn echter gedeklasseerd tot tweede klas rijtuig. In 1964 bestaat de D191 naar Scandinavië uit 7 rijtuigen Plan D (6x B + 1x A), aangevuld met een bagagerijtuig, twee rijtuigen Plan K, een restauratierijtuig van de CIWL en een Duits rijtuig type AB. In 1966 worden twee treinstammen geformeerd voor het rijden van de zogenoemde 'ambtenarentreinen' tussen Groningen en Den Haag. Een stam bestaat uit drie rijtuigen eerste klas, vier tot tweede klas verbouwde rijtuigen en een RD van Plan E. Een WRD wordt in 1966 ingezet in de Austria Express tot aan Keulen. In 1967 worden drie rijtuigen tweede klas facultatief ingezet in de D191. Alleen het rijtuig eerste klas rijdt mee in deze trein. Ingaande de dienstregeling 1967/1968 op 28 mei 1967 worden de treinen 101 en 102 ingelegd tussen Amsterdam en Brussel. Deze treinen worden gereden met getrokken materieel, omdat het bestaande Benelux materieel ontoereikend is. De trein bestaat uit vier rijtuigen, waarvan de NMBS het rijtuig eerste klas stelt. Door de NS worden twee rijtuigen Plan W en een restauratie/bagagerijtuig Plan D gesteld. De WRD in de Austria Expres wordt in 1976 door een restauratierijtuig van de CIWL. In de zomer van 1967 rijdt een rijtuig tweede klas op zondag in de Italië Holland expres naar Chiasso. Facultatief rijtuig een tweede rijtuig mee tot aan Basel. In de Loreley expres rijdt eveneens facultatief een rijtuig tweede klas naar Basel. Twee rijtuigen tweede klas zijn facultatief ingedeeld in de Harz expres naar Berlijn en Warschau. In 1968 is rol van Plan D uitgespeeld in de D191.

De dienstregeling 1970/1971 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen eerste klas zijn er diensten, voor de verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de restauratierijtuigen zijn er diensten. De rijtuigen uit de 'ambtenarentrein' komen weer beschikbaar voor overige treinen, na de aflevering van het treinstel El4 1970. In de winter van 1970/1971 worden rijtuigen ingezet tussen diesellocomotieven van de serie 2200 in Friesland, Groningen en Overijssel. De geplande energiewagens voor de aangepaste rijtuigen Plan E zijn nog niet beschikbaar, zodat er wordt terug gevallen op oudere rijtuigen van de typen Plan D, Plan K en Plan N. Deze rijtuigen worden met de van de SNCF gehuurde stoomverwarmingswagens verwarmd. Vanaf januari 1971 worden de eerste rijtuigen alweer vervangen door Plan E en vanaf maart 1971 zijn alle oude rijtuigen vervangen door rijtuigen Plan E.

De dienstregeling 1971/1972 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen eerste klas zijn er diensten, voor de verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de restauratierijtuigen zijn er diensten.

De dienstregeling 1972/1973 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 8 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de restauratierijtuigen zijn er 7 diensten voor 8 rijtuigen. Er zijn 7 diensten voor de 8 rijtuigen WRD. Zij zijn te zien in de treinen 296/297 naar Basel, 216/217 (Hoek van Holland - Keulen), 1510/1511 (Hoek van Holland - Hannover). Twee rijtuigen rijden in het buurlandverkeer in de serie 1700. Het achtste rijtuig is reserve.

De dienstregeling 1973/1974 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 8 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de restauratierijtuigen zijn er 7 diensten voor 8 rijtuigen. Het is het laatste jaar dat de rijtuigen in de buitenlandse dienst worden ingezet. Nadat in februari 1974 de eerste stuurstandrijtuigen in dienst zijn gekomen, zijn er voor de twee resterende RD-rijtuigen nog maar twee diensten. Een rijtuig rijdt in de treinen D216/D217 van Hoek van Holland naar Keulen v.v. Het tweede rijtuig staat op reserve in Hoek van Holland. Op 1 april 1974 wordt de eerste trek/duwstam in de dienstregeling opgenomen. De stam rijdt de treinen 117/126/137/140, waarbij het oneven nummer de trein richting België is. Het stuurstandrijtuig rijdt in de richting van België voorop. In de eerste weken wordt het rijtuig 87-38 101 gebruikt.

De dienstregeling 1974/1975 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 8 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de restauratierijtuigen zijn er diensten. Deze dienstregeling laat de inzet van de tot stuurstandrijtuig verbouwde RD rijtuigen zien. Er worden zes stammen ingezet, waarvan de zesde stam als reserve is gesteld. De eerste stam rijdt de treinen 115/118/129/132. De tweede stam rijdt 131/134/185/192. De derde stam rijdt 113/116/127/130/141/144. De vierde stam rijdt 160/117 en de vijfde stam rijdt de treinen 110/123/126/137/140. Alle treinen rijden vanaf dat moment ook door naar Brussel, waarmee Antwerpen als eindpunt voor de Benelux trein komt te vervallen. In juni 1974 worden op twee na alle voormalige C rijtuigen terzijde gesteld. De twee resterende rijtuigen worden voornamelijk ingezet tussen Rotterdam en Venlo in de serie

De dienstregeling 1975/1976 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 2 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de 2 restauratierijtuigen zijn er 2 diensten. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten. Er rijden rijtuigen vanuit Amsterdam naar Enschede, aangevuld met een eerste klas rijtuig Plan E. De winterdienstregeling van 1975/1976, welke tot 29 mei 1976 duurde, is het laatste jaar dat de rijtuigen rijden in de internationale treinen 2244/2247 van Amsterdam via Bad Bentheim naar Bad Harzburg (midden Duitsland (trein 2247)). In deze trein rijden 5 rijtuigen (1 A en 4 B rijtuigen, samen met een RD van Plan E en een stalen DIV). In Nederland rijden zij met een locomotief serie 1100/1200/1300. Deze rijdt tot Hengelo, samen met het Plan E rijtuig. Vanaf Hengelo komt een Duitse V200 voor de trein te staan. In Löhne komt een elektrische locomotief BR 141 voor de trein te staan. In Hildesheim maakt deze locomotief plaats voor wederom een V200 of een locomotief BR 216. De trein uit Bad Harzburg (trein 2244) krijgt na aankomst in Hengelo het Plan E rijtuig aangekoppeld aan de achterzijde van de trein naar Duitsland (trein 2247). Aan de voorzijde worden twee rijtuigen (1 A Plan E en 1 B Plan W) en de locomotief bijgeplaatst.

De dienstregeling 1976/1977 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 2 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de 2 restauratierijtuigen zijn er 2 diensten. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten.

Met ingang van de dienstregeling 1977/1978 op 22 mei 1977 zijn er diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 2 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de 2 restauratierijtuigen zijn er 2 diensten. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten. Op 28 maart 1978 rijdt trein 14716 van Uitgeest naar Amsterdam CS voor het laatst met rijtuigen Plan D. Het zijn de rijtuigen B 29-40 145, B 29-40 131, B 29-40 135 en B 29-40 134. De oude rijtuigen worden de volgende dag vervangen door treinstellen Plan T/V.

De dienstregeling 1978/1979, beginnend op 28 mei 1978, heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de rijtuigen 12 eerste klas zijn er diensten, voor de 2 verbouwde rijtuigen tweede klas zijn diensten en voor de oorspronkelijke rijtuigen tweede klas zijn er diensten. Voor de 2 restauratierijtuigen zijn er 2 diensten. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten. Het is de laatste dienstregeling dat de eerste klas rijtuigen worden ingezet. Zij rijden met name . Op 1 oktober 1978 vond een afscheidsrit plaats met 7 rijtuigen. De trein bestond uit 1 WRD (87-38 112), 3 A's (18-40 107, 18-40 111 en 18-40 113) en 3 B's (29-40 132, 29-40 135 en 29-40 145). De rit begon in Utrecht en ging achter de 1305 naar Arnhem. Hier werd de 1305 afgerangeerd en aan de andere zijde werden de 2308 + 1110 geplaatst. De 2308 trok de trein naar Tiel, waar de 1110 de trein verder overnam naar Alphen aan den Rijn. Hiervandaan trok de 1110 de trein terug naar Gouda. In Gouda komt de 23 023 van SSN voor de trein. Deze trok de trein naar Rotterdam Centraal. In Rotterdam Centraal werd aan de achterzijde de 1004 geplaatst en de 23 023 afgekoppeld. Via de Binckhorstboog bij Den Haag werd Gouda weer bereikt. Hier kwamen de 1504 + 1110 voor de trein om deze naar Utrecht te brengen. Na aankomst in Utrecht werden de twee locomotieven afgekoppeld en aan de achterzijde werd een andere 1100 gekoppeld. Deze trok de trein naar Hengelo voor proefritten met de nieuwe locomotief 1600 P. De rijtuigen zijn tussen 3 en 5 oktober 1978 gebruikt voor proefritten met deze locomotief. Op 9 oktober 1978 worden de zeven rijtuigen naar Utrecht overgebracht, alwaar zij op 15 oktober 1978 zijn gebruikt samen met rijtuig A 18-40 108 voor stoomritten tussen Utrecht en Alphen aan den Rijn. Na afloop van deze ritten zijn de rijtuigen naar de Kijfhoek overgebracht. Hier is het rijtuig B 29-40 132 uitgerangeerd en naar de werkplaats Feijenoord overgebracht. Het rijtuig wordt gebruikt voor het vervoer van personeel tussen de Kijfhoek en Barendrecht. Met ingang van de winterdienst 1978/1979 zijn er geen diensten meer gesteld voor de rijtuigen. Een enkeling wordt nog ingezet en in mei 1979, met ingang van de jaardienstregeling 1979/1980 wordt het laatste rijtuig, A 18-40 108 afgevoerd.

De dienstregeling 1979/1980 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de 2 restauratierijtuigen zijn er 2 diensten. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten.

De dienstregeling 1980/1981 heeft diensten voor de rijtuigen. Voor de 2 restauratierijtuigen zijn er 2 diensten. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten.

De dienstregeling 1981/1982 heeft diensten voor de rijtuigen. In deze dienstregeling rijdt het laatste rijtuig RD voor het laatst. Het rijtuig wordt vooral ingezet in de D treinen naar Parijs, waarbij het rijtuig tot Brussel is opgenomen in de trein. Voor de 8 stuurstandrijtuigen zijn er diensten.

De dienstregeling 1982/1983 heeft diensten voor de 8 stuurstandrijtuigen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep en zijn te zien in de serie 160 tussen Amsterdam CS en Brussel Zuid.

De dienstregeling 1983/1984 heeft diensten voor de 8 stuurstandrijtuigen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep en zijn te zien in de serie 160 tussen Amsterdam CS en Brussel Zuid.

De dienstregeling 1984/1985 heeft diensten voor de 8 stuurstandrijtuigen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep en zijn te zien in de serie 160 tussen Amsterdam CS en Brussel Zuid.

De dienstregeling 1985/1986 die op 2 juni 1985 begint, heeft diensten voor de 8 stuurstandrijtuigen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep en zijn te zien in de serie 160 tussen Amsterdam CS en Brussel Zuid.

De dienstregeling 1986/1987 is het laatste jaar voor de stuurstandrijtuigen. Er zijn diensten voor de 8 stuurstandrijtuigen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep en zijn te zien in de serie 160 tussen Amsterdam CS en Brussel Zuid. De vervanging door de nieuwe ICR rijtuigen zal in deze dienstregeling plaats gaan vinden. Vanwege defecten aan de stuurstandrijtuigen, komt het geregeld voor dat een locomotief voor het rijtuig wordt geplaatst. Twee stuurstandrijtuigen zijn op dat moment defect en worden niet meer hersteld van hun defecten. De beide rijtuigen worden in hun stammen vervangen door een bagagerijtuig van de NMBS van het type DMs. Op 3 april 1987 rijden de oude trek/duw-stammen voor het laatst en worden vervangen door de nieuwe rijtuigen van het type ICR. Op 10 april 1987 worden de rijtuigen WRDs 87-38 103 en WRDs 87-38 108 door diesellocomotief 2216 over de nieuwe Flevolijn gereden als inspectierit.


Onderhoud

De rijtuigen komen na hun aflevering in dienst in de Amsterdamse werkplaats Zaanstraat.


Inzet per dienstregeling jaar

De inzet per dienstregeling jaar in de serie en eventuele bijzonderheden:


Revisie

Halverwege de jaren '60 ondergaan de rijtuigen een R4-revisie. Hierbij worden de rijtuig tot het casco gestript. De wanden en banken worden opnieuw geplaatst. Begin jaren '70 ondergaan de rijtuigen hun R5-revisie.

Bij de R7 revisie van de stuurstandrijtuigen wordt het cabinedak wit geschilderd om zo de temperatuur niet te hoog te laten worden in de cabine wanneer de zon er op schijnt.

Bij de tussenrevisie van de stuurstandrijtuigen tussen 1982 en 1984 wordt het kolenfornuis en de twee daarop geplaatste gasbranders vervangen door een volwaardig gasfornuis.


Bijzondere uitvoeringen

  • Op 5 januari 1978 is rijtuig A 18-40 102 verkocht aan de firma Noveki in Harderwijk. Het rijtuig zou ingericht gaan worden als tentoonstellingsruimte voor de Oostenrijkse modelspoorfabrikant Roco, waarvan Noveki de importeur van is op dat moment. Op 26 januari 1978 is het rijtuig van Utrecht naar Beekbergen overgebracht om diverse wijzigingen te ondergaan. Het interieur van het rijtuig wordt gewijzigd zodat er een tentoonstellingsruimte ingericht kan worden. Aan de buitenzijde is het rijtuig geschilderd in een lichtblauw/oranje kleurstelling. Het rijtuig krijgt opschriften van Roco en Roco International. De eerste klas streep ter hoogte van de eerste klas zitplaatsen blijft gehandhaafd. Het rijtuig zou op toeristische spoorlijnen worden ingezet. Als eerste werd de spoorlijn van de VSM gekozen. Dit plan vond uiteindelijk geen doorgang en het rijtuig is in Beekbergen gestald. Het rijtuig werd niet meer gebruikt en is in april 1984 gesloopt.
  • In 1979 worden de rijtuigen A 18-40 103 en B 29-40 135 verhuurd aan de heer Dieleman, welke een modelspoorzaak heeft in Epe. Het rijtuig A 18-40 103 komt op 31 oktober 1978 aan in Apeldoorn en het rijtuig B 29-40 135 arriveert op 2 november 1978 in Apeldoorn. Hij wil in de rijtuigen een rijdende winkel voor modelspoor maken, waarbij de trein door het land zouden rijden. Enkele coupés worden in de rijtuigen uitgebroken. Tegen de rugleuning van de zitting en enkele ramen worden vitrines geplaatst. De rijtuigen bleven hun blauwe kleur behouden, maar ze kregen aan de uiteinden onder de ramen twee horizontale, witte strepen met daartussen de tekst “Dieleman Spoorwegen”. De rijtuigen worden voorzien van dienstwagennummers, naast hun eigen nummers. Het rijtuig A 18-40 103 krijgt het nummer 30 84 975 1 700-0 en het rijtuig B 29-40 135 krijgt het nummer 30 84 975 1 701-8. De trein heeft vanaf februari 1979 zo een groot aantal plaatsen aan gedaan. Na de inzet kwamen de rijtuigen naar Apeldoorn. Het rijtuig 30 84 975 1 700-0 wordt in 1981 afgevoerd, terwijl in 1980 het rijtuig 30 84 975 1 701-8 naar Roosendaal verhuisd.
  • Eind 1980 verhuisd rijtuig 30 84 975 1 701-8 naar Roosendaal om terreinwagen te worden bij de voormalige werkplaats voor de bedrijfszelfbescherming. Het rijtuig werd hierbij vernummerd in 30 84 1 913-1. In juni 1985 wordt het rijtuig afgevoerd en in juli 1985 gesloopt.


Wijzigingen

  • Aan het begin van 1955 werden de RD rijtuigen al verbouwd bij Beijnes. Hierbij kwamen de bar en de afdeling voor de telefoniste te vervallen. De ruimte van de telefoniste wordt verbouwd tot dienstruimte. De telefooncel wordt eveneens verwijderd. Aan de zijwanden van de restauratieafdeling werden aan beide kanten drie tafels geplaatst, waarbij vier personen per tafel konden zitten. Er zijn na de verbouwing 23 zitplaatsen in de restauratie afdeling. De zitplaatsen worden voorzien van bruin leerdoek. Het gebeitste mahonie werd kaal geschuurd en voorzien van blanke lak. De panelen met mahonie fineer worden vervangen door eenvoudige triplex platen. Hiermee komt de inrichting van het rijtuig overeen met een rijtuig derde klas.
  • Vanaf 1954 worden de turquoise rijtuigen geschilderd in het Berlijns blauw. Op 13 oktober 1954 is de C 7828 in het blauw afgeleverd.
  • In 1956 wijzigt de klasse aanduiding van de AB in A8. De banken in deze rijtuigen worden voorzien van blauw trijp. De rijtuigen derde klas worden rijtuigen tweede klas. De bekleding van de banken wordt voorzien van blauwgroen leerdoek.
  • Vanaf 1964 werden acht rijtuigen eerste klas (A 7706, A 7707, A 7713 - A 7715, A 7717, A 7719 en A 7720) verbouwd tot de serie B8 7851 - 7858. De verbouwing werd uitgevoerd door de NMBS werkplaats van Mechelen en deze kwam in februari 1966 gereed. Van de verbouwde rijtuigen worden de banken vervangen. Er kunnen nu vier personen naast elkaar zitten in plaats van drie. Tevens werd de verwarmingsinstallatie aangepast. De stoomverwarming werd verwijderd en de elektrische verwarming werkte alleen nog maar op 1.500 Volt gelijkstroom of 1.500 Volt wisselspanning van 50 Hz. Deze rijtuigen verzorgden voornamelijk de dienst van enig getrokken trein tussen Groningen - Den Haag SS vv die in de volksmond ook wel de ambtenaren trein werd genoemd. De overgebleven A rijtuigen vormden hierna de serie A 7701 - 7712. Hiertoe werden de AB 7716 en AB 7718 in respectievelijk A 7706 en A 7707 vernummerd. Op deze manier werd het ontstane vrije gat opgevuld.
  • In 1961 worden de restauratierijtuigen voorzien van een elektrische koffiemachine.
  • Vanaf 1964 worden de zakramen in de deuren vastgezet.
  • Vanaf 196 worden een aantal rijtuigen gemoderniseerd. Het blanke houtwerk wordt hierbij bekleed met witte PVC-folie. In andere rijtuigen blijft het houtwerk gehandhaafd. Een aantal rijtuigen raken hun kunstwerk achter de bar kwijt.
  • In 1974 worden 8 rijtuigen verbouwd tot stuurstandrijtuig voor de Benelux-dienst.
  • In het najaar van 1977 is er sprake van om een rijtuig eerste klas te verbouwen tot bar-rijtuig door de firma Jansen in Bergen op Zoom. Het bar-rijtuig kan dan gebruikt worden in de seizoenstreinen. Het in september 1977 afgevoerde rijtuig A 18-40 106 is in beeld om deze verbouwing te ondergaan. Een paar maanden later wordt besloten om het rijtuig niet te verbouwen, maar om een voormalig DB-ligrijtuig hier voor te gebruiken.
  • De stuurstandrijtuigen voor de Benelux treinen worden tussen september 1984 en april 1985 voorzien van ATB en Memor in de Haarlemse werkplaats.


Verbouwing tot stuurstandrijtuig

Om de dienst tussen Amsterdam en Brussel uit te breiden en het bestaande materieel (de treinstellen Materieel'57) te ontlasten, werd besloten om vijf stammen van getrokken rijtuigen samen te stellen met rijtuigen van de NS en de NMBS. Dit is noodzakelijk omdat in 1969 twee van de 14 treinparen met getrokken rijtuigen rijden. In 1972 is dit al verdubbeld tot 4 van de 14 treinparen en in 1973 rijden 5 van de 14 treinparen met rijtuigen en locomotief. De treinstellen worden gebruikt om gekoppeld de grens over te steken. Om tijdverlies te voorkomen door het wisselen van locomotief in Roosendaal en op de eindpunten Amsterdam, Antwerpen en Brussel, gaat de voorkeur uit naar een tweespanningslocomotief of -treinstel. Daarnaast is centrale deursluiting van belang om de tijd van stilstand op station te bekorten. Door beide landen wordt het materieel geleverd voor de uitbreiding. De NMBS levert de locomotief (een aangepaste locomotief van de Reeks 25), het eerste klas en het gemengde eerste en tweede klas rijtuig (I4). De NS levert drie tweede klas rijtuigen (Plan W1) en een bagage-/restauratierijtuig. Dit rijtuig wordt uitgevoerd als stuurstandrijtuig. De keus hiervoor valt op de RD rijtuigen Plan D. Talbot in Aken was in beeld om de verbouwing uit te voeren, maar uiteindelijk wordt besloten om de rijtuigen zelf te verbouwen. De werkzaamheden worden in zowel de hoofdwerkplaats Haarlem als hoofdwerkplaats Tilburg uitgevoerd. Acht van de 10 rijtuigen zullen verbouwd gaan worden. In november 1971 worden de eerste testen gereden. Het rijtuig RD 87-40 108 wordt hierbij gebruikt als tijdelijk stuurstand rijtuig. Het rijtuig is aan de zijde van de bagage-afdeling voorzien van frontseinen, een complete stuurstand en radioverbinding met de achteroplopende locomotief uit de NMBS Reeks 15. De schuifdeur die vooroploopt is ter verhoging van de zichtbaarheid geel geschilderd. De stam bestaat naast het Plan D rijtuig uit drie Plan W rijtuigen, de B 21-37 405, B 21-37 421 en B 21-37 426. De NMBS leverde de rijtuigen I4 A 19-80 407, AB 39-80 401 en een meetrijtuig, nummer 11. Als locomotief werd de 1505 gestuurd. Op 25 november 1971 worden de drie Belgische rijtuigen naar Roosendaal overgebracht vanuit België. Later op de dag gaan de drie rijtuigen naar de Tilburgse werkplaats. Op 29 november 1971 komt de 1505 aan in Roosendaal. Op deze dag worden ook alle rijtuigen naar Roosendaal overgebracht. De rijtuigen Plan W komen uit de Zaanstraat. De Belgische rijtuigen alsmede het rijtuig Plan D komen uit Tilburg. In Roosendaal wordt de trein samengesteld en de eerste testen uitgevoerd. Van 29 november tot en met 2 december 1971 werden de proefritten verreden vanuit Roosendaal met een snelheid tot 130 kilometer per uur. Met deze snelheid wordt het rijgedrag gemeten van het vooroplopende stuurstandrijtuig. Op 30 november 1971 rijdt de trein geduwd van Roosendaal naar 's-Hertogenbosch. Via Boxtel wordt er geduwd naar Lage Zwaluwe gereden. Getrokken gaat de trein terug naar Roosendaal. Op 1 december 1971 gaat de trein geduwd naar Amsterdam Centraal. Via de Watergraafsmeer en de Rietlanden is de trein gedriehoekt, om zo geduwd terug te gaan naar Roosendaal. Op 2 december 1971 worden proefritten naar België gereden. Aan het eind van de dag gaan de 1505 en de drie rijtuigen terug naar België. De proefritten zijn succesvol en er wordt besloten om zelfs acht stammen samen te stellen. Door de NMBS worden er 8 locomotieven van de Reeks 25 verbouwd tot Reeks 25.5. De locomotieven 2515 - 2522 worden hierbij vernummerd in 2551 - 2558. Ook stellen zij 16 rijtuigen van het type I4 beschikbaar.

In mei 1972 wordt begonnen met de voorbereiding van de verbouwing van de rijtuigen. Op 31 augustus 1972 werd het rijtuig RD 87-40 101 binnengenomen bij de Hoofdwerkplaats Tilburg. Het rijtuig werd hier verbouwd om dienst te gaan doen met de Belgische locomotieven Reeks 25.5. Andere werkzaamheden die in Tilburg werden uitgevoerd, is het maken en plaatsen van een cabine aan de zijde van de bagage afdeling, welke uiterlijk vergelijkbaar is met de cabine van de NS 20, het dichtmaken van de rijtuigovergang en het aanbrengen van front- en sluitseinen. Het rijtuig wordt voorzien van een doorgaande stuurstroomkabel, zodat bij een defect een ander stuurstandrijtuig of locomotief geplaatst kan worden. In de cabine wordt een rijcontroller van ACEC geplaatst die kan communiceren met de controller in de locomotief. In de cabine wordt een rangeerremkraan en schuiframen aangebracht. De kopwand aan de keukenzijde wordt voorzien van een buisbalg in plaats van de gebruikte Hongaarse vouwbalg. Voor de afstandbediening met de locomotief van de NMBS wordt een installatie die werkt op 72 volt aangebracht. De bestaande installatie van 24 volt wordt uitgebreid om de zwaardere belasting aan te kunnen. Op dit netwerk worden de front- en sluitseinen met knipperlichtfunctie aangesloten, de omroepinstallatie, de centrale deurbediening, de verwarming voor de typhoon, statische omvormer voor de ATB, verlichting van de meterpanelen in de cabine en de spanningskeuze voor het omschakelen van de verwarming tussen 1.500 en 3.000 volt. Naast de asdynamo krijgen de rijtuigen voorzieningen voor de depotvoeding. De rijtuigen worden tevens voorzien van een retourstroomleiding van de verwarmingsinstallatie. Het rijtuig krijgt twee stuurstroomkabels met 19 aderen. Hiermee is het mogelijk om alle benodigde communicatie voor het rijden tussen rijtuig en locomotief door te sturen. Het rijtuig wordt opnieuw geschilderd. De rijtuigen worden donkerblauw met een gele band onder de ramen en gele deuren aan de zijde van de rijtuigovergang. De schuifdeuren blijven blauw. Het front wordt geel en het dak van de cabine is donkerblauw. De deuren aan de cabinezijde komen te vervallen, terwijl de deuren aan de zijde van de restauratie-afdeling op slot gaan. Op 12 februari 1973 werd het rijtuig overgebracht van Tilburg naar Haarlem. In Haarlem wordt het interieur aangepast. Tevens vond hier een interieurrevisie plaats. Andere werkzaamheden die in Haarlem werden uitgevoerd, zijn het maken van een conducteursruimte, het aanbrengen van een omroepinstallatie, een noodreminstallatie en veiligheidsmiddelen. In de keuken wordt de ijskast vervangen door een elektrische koelkast. Het kolenfornuis wordt afgedekt met een plaat van RVS met daarop twee gasbranders. De branders worden aangesloten op twee tanks met propaan onder het rijtuig. Het draaistel onder de cabine wordt voorzien van ATB spoelen en een contactborstel voor de Belgische Memor. Het draaistel wordt ook voorzien van een baanruimer. Door deze wijzigingen is dit draaistel niet meer uit te wisselen met andere rijtuigen. Het remwerk wordt zodanig aangepast dat het een stand kreeg die fungeert als pneumatische parkeerrem en noodrem. Op 4 mei 1973 werd het rijtuig RD 87-40 101 weer naar Tilburg gesleept voor de technische afbouw. Vanaf juni 1973 wordt begonnen met de verbouwing van de overige 7 rijtuigen. Op 15 en 16 januari 1974 zijn er proefritten verreden met het rijtuig WRDk 87-38 112. Het verbouwde rijtuig WRDk 87-30 101 is op 16 januari 1974 overgedragen aan de afdeling Mw3. Op 12 februari 1974 worden de rijtuigen WRDk 87-38 101, WRDk 87-38 104 en WRDk 87-38 112 vanuit Tilburg naar Lage Zwaluwe overgebracht om daar gecombineerd te worden met locomotief 2556 van de NMBS en twee rijtuigen van het type I4 (A 19-80 403 en AB 30-80 403). Ook zijn er vier rijtuigen Plan W beschikbaar (B 21-30 461, B 21-30 457, B 21-30 462 en B 21-30 453). Nadat de trein samen was gesteld, werden eerst statische proeven gehouden. Vervolgens werd gereden op de sporen van het emplacement van Lage Zwaluwe. Op 13 februari 1974 werd vanuit Lage Zwaluwe een proefrit naar Antwerpen gereden. Terug werd er slechts tot Roosendaal gereden. Vanaf hier gaan de rijtuigen naar de Utrechtse werkplaats. Hier worden de rijtuigen in eerste instantie neergezet. Het rijtuig WRDk 87-40 112 wordt naar de Watergraafsmeer overgebracht voor instructie. Begin maart 1974 wordt het rijtuig WRDk 87-40 112 naar België overgebracht voor instructie aan het Belgisch treinpersoneel. Medio maart 1974 wordt het rijtuig gebruikt voor proefritten vanuit België naar Lage Zwaluwe. De rijtuigen WRDk 87-40 101 en WRDk 87-40 104 worden op naar Amsterdam Zaanstraat overgebracht. Hier zal het Nederlands treinpersoneel instructie krijgen. Op 18 maart 1974 wordt de eerste proefrit verreden in de samenstelling zoals de stammen geformeerd zullen worden. De rit vond plaats tussen Essen en Lage Zwaluwe. Op 19 maart 1974 vindt de officiële eerste rit plaats. Als eerste rijtuig wordt de WRDk 87-40 101 ingezet. In mei 1974 komt het rijtuig WRDk 87-40 112 terug naar Nederland. Het rijtuig WRDk 87-40 106 wordt vanaf mei 1974 gebruikt voor instructie doeleinden in Amsterdam. De rijtuig volgorde was locomotief + B + B + B + AB + A + WRDk. Op deze wijze is de restauratie-afdeling het dichtst bij de eerste klas. Vanwege het vergemakkelijken van het onderhoud van het materieel werd de volgorde in 1977 gewijzigd in een Belgische en Nederlands deel: Locomotief + A + AB + B + B + B + WRDk.

Rijtuig WRDs 87-38 101 is in het weekeinde van 15 en 16 maart 1978 te zien tijdens een materieelshow in Keulen ter gelegenheid van 50 jaar Rheingold. Het rijtuig is niet toegankelijk voor het publiek. Rijtuig 87-38 106 ging per 1 december 1986 buiten dienst. Rijtuig 87-38 107 werd ingericht als meetrijtuig voor proefnemingen met de locomotieven 6400 die nieuw arriveerden. In 1995 is dit rijtuig door de VSM overgenomen.

Nummer RD Nummer WRDk Ombouw in Revisie in Revisie uit Ombouw uit
RD 51 84 87-40 101-1 WRDk 61 84 87-38 101-3 31 augustus 1972 12 februari 1973 4 mei 1973 mei 1973
RD 51 84 87-40 102-9 WRDk 61 84 87-38 102-1 1 oktober 1973 19 februari 1974 17 april 1974 5 juni 1974
RD 51 84 87-40 103-7 WRDk 61 84 87-38 103-9 26 november 1973 3 april 1974 24 mei 1974
RD 51 84 87-40 104-5 WRDk 61 84 87-38 104-7 8 juni 1973 19 september 1973 6 november 1973 12 februari 1974
RD 51 84 87-40 106-0 WRDk 61 84 87-38 105-4 24 juli 1973 8 november 1973 3 mei 1974
RD 51 84 87-40 107-8 WRDk 61 84 87-38 106-2 13 augustus 1973 21 december 1973 14 februari 1974 6 mei 1974
RD 51 84 87-40 108-6 WRDk 61 84 87-38 107-0 12 september 1973 17 december 1973 13 maart 1974 10 mei 1974
RD 51 84 87-40 112-8 WRDk 61 84 87-38 108-8 8 juni 1973 8 oktober 1973 28 november 1973 12 februari 1974


Verbouwing tot meetrijtuig

Na de terzijdestelling op 5 april 1987 werd het rijtuig WRDs 87-38 107 op 27 november 1987 van Roosendaal naar Tilburg overgebracht. In de hoofdwerkplaats zal het rijtuig verbouwd worden tot meetrijtuig voor de nieuw af te leveren diesellocomotieven serie 6400. Ook de WRDs 87-38 108 werd op die datum binnengenomen om de draaistellen te wisselen met de WRDs 87-38 107. De verbouwing hield in dat het gehele interieur van de restauratie afdeling, scheidingswand van de keuken en de pantry werd verwijderd. Twee tafels en drie banken worden later weer teruggeplaatst in het rijtuig. De vrijgekomen ruimte wordt benut om een tafel te plaatsen waar de meetapparatuur op geplaatst wordt. Boven de tafel wordt een plank gemaakt waar ook apparatuur op geplaatst wordt. In de vloer wordt een luik gemaakt om kabels die onder het rijtuig zijn opgehangen, naar de meetapparatuur te leiden. De kabels zijn met haken onder het rijtuig bevestigd naar de rijtuigovergang. In het interieur komen diverse wandcontactdozen om de apparatuur te kunnen aansluiten. De keuken blijft gedeeltelijk behouden, maar het fornuis wordt wel verwijderd. In de keuken is de vloer verzwaard, zodat er vaten met water meegevoerd konden worden voor adhesieproeven. Van deze vaten loopt een waterleiding naar de achterkant van het rijtuig. In de bagage-afdeling wordt een werkbank geplaatst, een magazijnstelling en een gereedschapskist. De ruimte voor de conducteur is verbouwd tot toilet. Voor het benodigde vermogen van het rijtuig is in de een aggregaat geplaatst met een vermogen van 50 kW 220/380 volt. De tank voor de benodigde 500 liter brandstof is in de kruipruimte onder de cabine geplaatst. Om een beginnende brand te kunnen blussen, is er een brandblusvoorziening aangebracht. Het rijtuig werd na de verbouwing geheel geel geschilderd. Onder de cabine is groot het logo van de NS aangebracht en onder de ramen staat de tekst Mw meetrijtuig. Het rijtuig wordt opgenomen in het dienstwagenpark van de NS en krijgt het nummer 80 84 978 1 805-0. Op 2 mei 1988 vond de eerste proefrit plaats achter locomotief 1608 en rijtuig 80 84 978 1 806-8 (ex Plan E 29-37 361). Het rijtuig is op 10 mei 1988 afgeleverd. Per 11 mei 1988 werd het rijtuig in dienst gesteld. Het rijtuig wordt voornamelijk ingezet met de ritten met de locomotieven van de serie 6400, maar ook voor andere proefritten, zoals met de CODA.E trein. Hierbij worden trailers met behulp van losse draaistellen per spoor vervoerd.


Vernummeringen

De eerste vernummering van de rijtuigen vond plaats in 1956, na het afschaffen van de luxe eerste klas en het daarmee opwaarderen van de tweede en derde klas. Na dat de voormalige AB rijtuigen zijn verbouwd tot eerste of tweede klas rijtuigen, zijn de rijtuigen nog een keer vernummerd. De eerste klas rijtuigen krijgen nummers in de serie A 7700, de tweede klas rijtuigen krijgen nummers in de serie B 7851. Hiermee werd ook een aaneensluitende nummering verkregen. Met de invoering van de UIC nummering kregen alle rijtuigen een nieuw nummer. De tot stuurstand verbouwde rijtuigen werden in 1974 nog een keer vernummerd. De twee overgebleven onverbouwde rijtuigen werden in aaneengesloten genummerd, waarbij het rijtuig RD 87-40 111 in mei 1977 na het verwijderen van de stoomverwarming nog eens vernummerd wordt en nu in RD 87-30 111. De twee rijtuigen die in 1979 zijn verhuurd aan de heer Dieleman zijn vernummerd naar dienstwagen nummers. Het rijtuig A 18-40 103 krijgt het nummer 30 84 975 1 700-0 en het rijtuig B 29-40 135 krijgt het nummer 30 84 975 1 701-8. Nadat rijtuig 30 84 975 1 701-8 in 1980 naar Roosendaal verhuist, wordt het rijtuig nog een keer vernummerd en krijgt daarbij het nummer 30 84 1 913-1.

Oorspronkelijk nummer Nummer vanaf 1956 Nummer vanaf 1964 Nummer vanaf 1969 Opmerkingen
AB 7701 A 7701  → 51 84 18-40 101-5 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7702 A 7702  → 51 84 18-40 102-3 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7703 A 7703  → 51 84 18-40 103-1 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7704 A 7704  → 51 84 18-40 104-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7705 A 7705  → 51 84 18-40 105-6 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7706 A 7706 B 7851 50 84 28-37 115-9 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7707 A 7707 B 7852 50 84 28-37 116-7 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7708 A 7708  → 51 84 18-40 108-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7709 A 7709  → 51 84 18-40 111-4 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7710 A 7710  → 51 84 18-40 112-2 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7711 A 7711  → 51 84 18-40 113-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7712 A 7712  → 51 84 18-40 114-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC
AB 7713 A 7713 B 7853 50 84 28-37 117-5 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7714 A 7714 B 7854 50 84 28-37 118-3 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7715 A 7715 B 7855 50 84 28-37 121-7 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7716 A 7716 A 7706 51 84 18-40 106-4 Verandering klasse indeling; aansluitende nummering; invoering UIC
AB 7717 A 7717 B 7856 50 84 28-37 122-5 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7718 A 7718 A 7707 51 84 18-40 107-2 Verandering klasse indeling; aansluitende nummering; invoering UIC
AB 7719 A 7719 B 7857 50 84 28-37 123-3 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
AB 7720 A 7720 B 7858 50 84 28-37 124-1 Verandering klasse indeling; verschuiving verhouding eerste en tweede klas; invoering UIC
Oorspronkelijk nummer Nummer vanaf 1956 Nummer vanaf 1969 Opmerkingen
C 7801 B 7801 51 84 29-40 101-2 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7802 B 7802 51 84 29-40 102-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7803 B 7803 51 84 29-40 103-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7804 B 7804 51 84 29-40 104-6 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7805 B 7805 51 84 29-40 105-3 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7806 B 7806 51 84 29-40 106-1 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7807 B 7807 51 84 29-40 107-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7808 B 7808 51 84 29-40 108-7 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7809 B 7809 51 84 29-40 111-1 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7810 B 7810 51 84 29-40 112-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7811 B 7811 51 84 29-40 113-7 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7812 B 7812 51 84 29-40 114-5 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7813 B 7813 51 84 29-40 115-2 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7814 B 7814 51 84 29-40 116-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7815 B 7815 51 84 29-40 117-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7816 B 7816 51 84 29-40 118-6 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7817 B 7817 51 84 29-40 121-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7818 B 7818 51 84 29-40 122-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7819 B 7819 51 84 29-40 123-6 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7820 B 7820 51 84 29-40 124-4 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7821 B 7821 51 84 29-40 125-1 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7822 B 7822 51 84 29-40 126-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7823 B 7823 51 84 29-40 127-7 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7824 B 7824 51 84 29-40 128-5 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7825 B 7825 51 84 29-40 131-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7826 B 7826 51 84 29-40 132-7 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7827 B 7827 51 84 29-40 133-5 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7828 B 7828 51 84 29-40 134-3 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7829 B 7829 51 84 29-40 135-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7830 B 7830 51 84 29-40 136-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7831 B 7831 51 84 29-40 137-6 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7832 B 7832 51 84 29-40 138-4 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7833 B 7833 51 84 29-40 141-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7834 B 7834 51 84 29-40 142-6 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7835 B 7835 51 84 29-40 143-4 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7836 B 7836 51 84 29-40 144-2 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7837 B 7837 51 84 29-40 145-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7838 B 7838 51 84 29-40 146-7 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7839 B 7839 51 84 29-40 147-5 Verandering klasse indeling; invoering UIC
C 7840 B 7840 51 84 29-40 148-3 Verandering klasse indeling; invoering UIC
Oorspronkelijk nummer Nummer vanaf 1961 Nummer vanaf 1969 Nummer vanaf 1974 Opmerkingen
RD 7651 WRD 7651 51 84 87-40 101-1 61 84 87-38 101-3 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7652 WRD 7652 51 84 87-40 102-9 61 84 87-38 102-1 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7653 WRD 7653 51 84 87-40 103-7 61 84 87-38 103-9 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7654 WRD 7654 51 84 87-40 104-5 61 84 87-38 104-7 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7655 WRD 7655 51 84 87-40 105-2 61 84 87-38 112-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC; aansluitende nummering
RD 7656 WRD 7656 51 84 87-40 106-0 61 84 87-38 105-4 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7657 WRD 7657 51 84 87-40 107-8 61 84 87-38 106-2 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7658 WRD 7658 51 84 87-40 108-6 61 84 87-38 107-0 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk
RD 7659 WRD 7659 51 84 87-40 111-0 51 84 87-30 111-2 (1977) Verandering klasse indeling; invoering UIC; verwijdering stoomverwarming
RD 7660 WRD 7660 51 84 87-40 112-8 61 84 87-38 108-8 Verandering klasse indeling; invoering UIC; verbouwing tot WRDk


Schadegevallen

  • Op 19 juni 1953 botste de amper een jaar oude 1303 bij Weesp op treinstel Materieel'46 ElD4 642. De 1303 was met expresstrein 21 onderweg van Amsterdam naar Enschede. De trein bestond uit 6 rijtuigen Plan D (C 7837 + C 7801 + B 7705 + + + ). Bij het tweesporige station botste de trein achterop stoptrein 825, bestaande uit twee treinstellen Materieel'46 ElD4 644 + ElD4 642. Deze trein was onderweg van Amsterdam naar Naarden-Bussum. In dichte mist botste de expresstrein achter op de stoptrein als gevolg van een storing in het bloktoestel. De seinhuiswachter had de verzegeling van het bloktoestel verbroken om zo het blok vrij te maken, daar het blok niet vrij kwam als gevolg van een eerdere storing. In het betreffende blok was echter de stoptrein aanwezig. Bij het ongeval kwamen 2 mensen om het leven en raakten 8 personen gewond. Het achter de locomotief rijdende rijtuig C 7837 ontspoort en raakt beschadigd aan de kopwanden, onderzijde en draaistellen. Het rijtuig C 7801 blijft wel op het spoor en raakt beschadigd aan een kopwand. De rijtuigen worden naar de Haarlemse werkplaats overgebracht en aldaar hersteld. De 1303 en de laatste twee rijtuigen van de 642 werden geheel vernield en gesloopt.
  • Op 15 augustus 1969 zijn de rijtuigen A 18-40 103 en RD 87-40 102 betrokken bij een ongeval te Düsseldorf. De rijtuigen rijden in trein van naar . De beschadigde rijtuigen worden bij Düwag hersteld. Het rijtuig RD 87-40 102 wordt op maart 1970 afgeleverd en naar Nederland overgebracht. Het rijtuig A 18-40 103 wordt in mei 1970 afgeleverd en naar Nederland overgebracht.
  • Op augustus 1969 ontspoort trein bij Zaltbommel na een aanrijding met een vrachtwagen. De trein bestaat uit locomotief + B 29-40 131 + B 29-40 148 + B 29-40 146 + B 29-40 145 + A 18-40 114 + AB 38-40 1 (Plan K). De rijtuigen lopen hierbij schade op en worden naar de Haarlemse werkplaats gebracht. De rijtuigen B 29-40 146 + B 29-40 145 + A 18-40 114 lopen lichte schade op. De rijtuigen komen in september en oktober 1969 weer in dienst. De rijtuigen B 29-40 131 en B 29-40 148 raken zwaarder beschadigd. Zij komen op 26 november 1969 weer in dienst.
  • Op 8 februari 1970 brandde rijtuig B 29-40 105 uit te Bergen op Zoom. Het rijtuig stond daar opgesteld, samen met onder andere rijtuig AB 38-40 154. De beide rijtuigen worden door de brand beschadigd, welke is aangestoken door mensen die carnaval aan het vieren waren. Op 16 februari 1970 komen beide rijtuigen aan in Haarlem. Rijtuig B 29-40 105 wordt hersteld van de schade en aansluitend in revisie genomen. Op 29 mei 1970 wordt het rijtuig afgeleverd.


  • Op 28 december 1970 raakte rijtuig B 29-40 143 beschadigd bij brand in Hoek van Holland. De schade bestaat uit een volledig uitgebrand balkon, het dak en de wanden raakten ontzet. De isolatie rondom kabels is ook gedeeltelijk aangetast en het hele rijtuig draagt sporen van de brand. Op 5 januari 1971 kwam het rijtuig aan in de Hoofdwerkplaats Haarlem. Gelet op de leeftijd (20 jaar) en de resterende levensduur (6 à 7 jaar) in verhouding met de herstelkosten (fl. 120.000 à fl. 150.000) is besloten om het rijtuig te laten slopen.
  • Op 30 mei 1971 botst trein 862, getrokken door de 1219, te Duivendrecht op de stilstaande trein D 296, welke voor een rood sein stond. Het achterste Italiaanse rijtuig werd totaal vernield en komt bovenop de 1219 terecht, waarvan de voorkant ernstig beschadigd raakte. De twee rijtuigen achter de locomotief, Plan E B 29-37 245 + Plan D WRD 87-40 105, liepen ook schade op. Ook het een na laatste rijtuig van trein D 296 liep schade op. De beide sporen tussen Amsterdam Amstel en Abcoude raakten versperd, waardoor er geen treinverkeer meer mogelijk was. Er werd via Hilversum omgeleid. Het rijtuig WRD 87-40 105 komt op 24 juni 1971 aan in de hoofdwerkplaats Haarlem voor herstel. Na dit herstel is het rijtuig in revisie genomen. Op 7 oktober 1971 is het rijtuig afgeleverd. Bij dit ongeval kwamen 5 mensen om het leven en raakte 18 personen gewond.
  • Op 8 augustus 1975 botst locomotief 1112 ter hoogte van het Oostelijk Eiland in Amsterdam. De locomotief is onderweg met trein , de Spanje Express naar Port Bou. Op het Oostelijk Eiland komt de locomotief in botsing met Plan V 845. Deze is als stoptrein 7342 onderweg van Utrecht Centraal naar Amsterdam Centraal. Het BPk rijtuig van het treinstel boort zijn neus in de cabine van de locomotief. Deze wordt naar achter gedrukt, tot slechts 10 centimeter van de achterwand. De machinist van de locomotief komt hierdoor bekneld te zitten. De botsing ontstond doordat de stoptrein door een rood sein reed. Het achter de locomotief rijdende rijtuig B 29-40 123 loopt aanzienlijke schade op. Ook het rijtuig A 18-40 105 loopt schade op en wel aan de bufferbalk. Op 28 augustus 1975 worden de beschadigde rijtuigen naar de Haarlemse werkplaats overgebracht. Het rijtuig B 29-40 123 wordt hersteld. Op 26 januari 1976 wordt het rijtuig afgeleverd. Het rijtuig A 18-40 105 wordt niet meer hersteld. Op 9 september 1975 is het rijtuig afgevoerd en in september 1975 verkocht aan de VSM, waar het dienst zal doen als kantoor.
  • Op juni 1977 is het rijtuig WRD 87-30 111 in Groningen aangereden in de flank door een grindwagen. Het rijtuig loopt hierbij ernstige schade op. Op 21 juni 1977 wordt het rijtuig naar Haarlem overgebracht om in de Hoofdwerkplaats hersteld te worden. Na het herstel van de schade is het rijtuig op 30 september 1977 afgeleverd en weer in dienst gesteld.
  • Op 1979 raakt WRDk 87-38 101 beschadigd bij een botsing met een auto. Het rijtuig is onderweg met trein van naar .
  • Op 12 december 1980 botst de WRDk 87-38 101 ter hoogte van Rijswijk met een auto met aanhanger. Het rijtuig is onderweg met trein van naar . Van de andere zijde nadert trein , bestaande uit de treinstellen 220 901. Het rijtuig wordt op naar Haarlem gebracht voor het herstel. Op 1981 is het rijtuig afgeleverd.


Afvoer

Als eerste werd het rijtuig B 29-40 143 afgevoerd. Het rijtuig raakte beschadigd bij een brand op 28 december 1970 in Hoek van Holland. Vanwege de grote schade werd het rijtuig op 1 maart 1971 afgevoerd. De grootschalige afvoer van de rijtuigen begint in 1974. In juni 1974 wordt toestemming gegeven om de eerste rijtuigen aan de kant te zetten. Het gaat om de B 28-37 115, B 28-37 116, B 28-37 117, B 28-37 122, B 28-37 123, B 28-37 124, B 29-40 114, B 29-40 141 en B 29-40 146. Begin augustus 1974 komen de rijtuigen B 28-37 115, B 28-37 122 en B 29-40 114 naar de Watergraafsmeer. De rijtuigen B 28-37 123, B 28-37 124 en B 29-40 141 worden bij de Rotterdamse werkplaats Feijenoord neergezet in afwachting van doorvoer naar de sloper. Rijtuig 29-40 146 wordt in het najaar van 1974 verkocht aan een kinderboerderij in de wijk Holy-Noord in Vlaardingen. Het rijtuig is in de Amersfoortse werkplaats gereed gemaakt voor overbrenging naar Vlaardingen. Het rijtuig wordt ontdaan van draaistellen. Het rijtuig B 28-37 117 wordt in november 1974 aangewezen om als meetrijtuig te dienen voor de Dienst van Seinwezen. Medio november 1974 gaat het rijtuig naar Utrecht. Hier wordt het rijtuig B 28-37 117 bij de ongevallenkraan op het terrein van de voormalige werkplaats neergezet. Op 13 februari 1975 wordt rijtuig B 28-37 116 vanuit Haarlem naar Roosendaal overgebracht. Op 7 mei 1975 komt het rijtuig 29-40 102 aan in Haarlem met schade aan de bufferbalk. De schade wordt niet hersteld en eind juli 1975 wordt het rijtuig afgevoerd. Op 8 augustus 1975 raakt het rijtuig A 18-40 105 beschadigd en wordt niet hersteld. Het rijtuig wordt op 9 september 1975 afgevoerd en op 17 september 1975 verkocht aan de VSM. In november 1975 worden de rijtuigen B 29-40 101 - B 29-40 107 afgevoerd. Op 2 december 1975 wordt het rijtuig B 29-40 102 van Haarlem naar de werkplaats Amsterdam Zaanstraat overgebracht.

In de loop van december 1975 en januari 1976 worden de 7 rijtuigen bij de werkplaats Amsterdam Zaanstraat verzameld. Op 24 februari 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 102, B 29-40 105 en B 29-40 106 van de Amsterdamse werkplaats Zaanstraat overgebracht naar de Roosendaalse werkplaats om geplukt te worden van nog bruikbare onderdelen. De rijtuigen B 28-37 118 en B 28-37 121 worden op 5 februari 1976 afgevoerd. Naast deze voormalige AB-rijtuigen, zijn ook de rijtuigen B 29-40 115, B 29-40 116, B 29-40 118 en B 29-40 125 afgevoerd. Het rijtuig B 28-37 118 is op februari 1976 naar Amsterdam Zaanstraat overgebracht. Het rijtuig B 28-37 121 is op 1976 van de naar de Dijksgracht overgebracht. Op 11 maart 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 103, B 29-40 104, B 29-40 107 en B 28-37 118 van de Zaanstraat overgebracht naar de Dijksgracht. Op 15 mei 1976 wordt het rijtuig B 29-40 101 gebruikt bij oefeningen van de brandweer in de Haarlemse werkplaats. Een dag later is het rijtuig B 29-40 101 naar de Rietlanden overgebracht. Eind mei 1976 zijn de geplukte rijtuigen B 29-40 102, B 29-40 105 en B 29-40 106 van Roosendaal overgebracht naar de Watergraafsmeer. De op de Dijksgracht staande rijtuigen zijn medio juni 1976 naar de werkplaats van de Watergraafsmeer overgebracht. Op 8 oktober 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 103, B 29-40 104 en B 29-40 107 van de Watergraafsmeer naar de Amersfoorts werkplaats overgebracht, samen met het rijtuig B 29-40 101 dat op de Rietlanden stond. Op 11 oktober 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 105 en B 28-37 118 van de Zaanstraat naar de Watergraafsmeer overgebracht, samen met de postrijtuigen P . In oktober 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 108, B 29-40 142, B 29-40 112, B 29-40 122, B 29-40 121 en B 29-40 136 terzijde gesteld. Op 3 november 1976 zijn alle rijtuigen die bij de Zaanstraat naar de Watergraafsmeer overgebracht. Op 15 november 1976 zijn de afgevoerde rijtuigen B 29-40 115, B 29-40 116, B 28-37 118 en B 28-37 121 van de Watergraafsmeer overgebracht naar Amersfoort. Bij de Hoofdwerkplaats zullen zij ontdaan worden van nog bruikbare onderdelen. Op 16 november 1976 zijn de geplukte rijtuigen B 29-40 103, B 29-40 104 en B 29-40 107 van Amersfoort naar de Watergraafsmeer overgebracht. Op 18 november 1976 zijn de drie rijtuigen naar Nieuwersluis overgebracht. Op 23 november 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 115, B 29-40 115, P 00-37 012 en P 00-37 013 naar Amersfoort overgebracht voor het uitnemen van onderdelen. De geplukte rijtuigen B 29-40 115, B 29-40 116, B 28-37 118 en B 28-37 121 gaan op 1 december 1976 van Amersfoort naar de Watergraafsmeer. De geplukte rijtuigen 29-40 115 en B 29-40 116 keren op 24 december 1976 terug naar de Watergraafsmeer vanuit Amersfoort. De rijtuigen B 29-40 108, B 29-40 112, B 29-40 121, B 29-40 122, B 29-40 136 en B 29-40 142 worden op 16 december 1976 uit het materieelpark afgevoerd. Zij worden verzameld op de Watergraafsmeer.

Begin februari 1977 zijn de rijtuigen B 29-40 108, B 29-40 112, B 29-40 121 en B 29-40 122 van de Watergraafsmeer overgebracht naar Amersfoort om geplukt te worden van onderdelen. Rijtuig B 29-40 142 is op 1977 naar de voormalige werkplaats van Utrecht overgebracht. Het rijtuig zal gebruikt gaan worden voor oefeningen voor de EHBO. Het rijtuig B 29-40 136 is tussen 5 en 7 april 1977 in de werkplaats Zaanstraat geweest voor het uitnemen van onderdelen. De rijtuigen B 29-40 108 en B 29-40 121 zijn op 1977 van Amersfoort naar Roosendaal overgebracht. Op 19 april 1977 is het rijtuig B 29-40 142 van de voormalige werkplaats overgebracht naar het opstelterrein bij Post K van Utrecht Centraal. In de daaropvolgende dagen is het rijtuig naar Amersfoort gegaan. Samen met het geplukte rijtuig B 29-40 112 worden de twee rijtuigen op 30 april 1977 naar De Haar overgebracht voor oefening van de EHBO. Op mei 1977 keren de beide rijtuigen terug naar Amersfoort. Op 21 juni 1977 is het rijtuig B 29-40 122 samen met de P 00-37 019 van Amersfoort naar Roosendaal overgebracht. Rond 10 juli 1977 zijn de rijtuigen B 29-40 112 en B 29-40 142 van Amersfoort naar Roosendaal overgebracht. Rond deze tijd is ook rijtuig B 29-40 136 van de Watergraafsmeer naar Roosendaal overgebracht. Op 13 september 1977 worden de rijtuigen A 18-40 106 en A 18-40 114 afgevoerd, evenals de rijtuigen B 29-40 111, B 29-40 113, B 29-40 127 en B 29-40 147. Rijtuig B 29-40 111 is verkocht aan de SHM. Op 17 november 1977 worden weer vier rijtuigen afgevoerd, het zijn de B 29-40 115, B 29-40 116, B 19-40 118 en B 29-40 125. Op 24 november 1977 worden nog eens twaalf rijtuigen afgevoerd. Dit zijn de rijtuigen A 18-40 101, A 18-40 102, A 18-40 103, A 18-40 108, A 18-40 112, B 29-40 117, B 29-40 123, B 29-40 124, B 29-40 126, B 29-40 128, B 29-40 144 en B 29-40 148. Een aantal van deze afgevoerde rijtuigen wordt gebruikt voor proefritten met proeflocomotief 1600P. Dit zijn de A 18-40 101, B 29-40 113, B 29-40 127 en B 29-40 147. Na hun afvoer in het najaar van 1977 worden op 25 november 1977 de rijtuigen A 18-40 108, A 18-40 114, B 29-40 123, B 29-40 144 en B 29-40 148 naar de Rietlanden overgebracht. Deze rijtuigen zijn afkomstig van de Amsterdamse werkplaats Zaanstraat. Op 16 december 1977 is het rijtuig B 29-40 128 van de Dijksgracht overgebracht naar de Watergraafsmeer. Drie dagen later gaat het rijtuig naar de Rietlanden. Op 16 december 1977 is de A 18-40 102 van de Dijksgracht naar Utrecht overgebracht. Rijtuig B 29-40 117 is op 23 december 1977 op de Dijksgracht neergezet na mee te hebben gereden in trein .

Op 5 januari 1978 is de A 18-40 112 op de Dijksgracht neergezet na de laatste inzet in trein . Op januari 1978 is de A 18-40 114 van de Rietlanden naar overgebracht. De A 18-40 102 is op januari 1978 van Utrecht naar de Dijksgracht overgebracht. Eind januari, begin februari 1978 zijn de rijtuigen A 18-40 103 en B 29-40 117 op de Dijksgracht geplaatst uit de actieve dienst. Op 1 februari 1978 zijn de afgevoerde rijtuigen B 29-40 124 en B 29-40 126 op de Dijksgracht geplaatst na het rijden van hun laatste treinen. De twee rijtuigen gaan op 4 februari 1978 naar de Watergraafsmeer, samen met D 95-40 023. Op 13 februari 1978 zijn de rijtuigen A 18-40 103 en A 18-40 112 naar de Watergraafsmeer overgebracht vanaf de Dijksgracht. Eind februari 1978 zijn de rijtuigen B 29-40 127 en B 29-40 147 naar Hengelo gebracht voor proefritten met locomotief 1600P. Op 1 maart 1978 zijn uit de Amsterdamse regio de rijtuigen B 29-40 124, B 29-40 126, B 29-40 128, B 29-40 144 en B 29-40 148 naar Hengelo gebracht om eveneens opgenomen te worden in de trein voor de proefritten van locomotief 1600P. Op 13 maart 1978 zijn de rijtuigen A 18-40 103 en A 18-40 112 van de Watergraafsmeer naar de Zaanstraat overgebracht. In de nacht van 13 op 14 maart 1978 zijn de rijtuigen B 29-40 112 en D 95-40 013 van Roosendaal naar de Watergraafsmeer overgebracht. De rijtuigen B 29-40 126, B 29-40 128, B 29-40 144 en B 29-40 148 gaan in de nacht van 24 op 25 maart 1978 van Hengelo naar de Watergraafsmeer. De vier rijtuigen zijn gebruikt voor proefritten met locomotief 1600P. De afgevoerde rijtuigen A 18-40 108 en B 29-40 123 van de Rietladen worden vanaf 3 april 1978 gebruikt een meettrein met een meetrijtuig uit Frankrijk. De rijtuigen B 29-40 144 en B 29-40 148 gaan op 4 april 1978 van de Watergraafsmeer naar de Zaanstraat. Op 7 april 1978 is het bij de Zaanstraat geplukte rijtuig B 29-40 117 teruggekeerd naar de Watergraafsmeer. Het geplukte rijtuig B 29-40 126 is op 14 april 1978 van de Watergraafsmeer naar Utrecht gebracht. Op 17 april 1978 is rijtuig B 29-40 148 van de Zaanstraat weer terug naar de Watergraafsmeer gebracht, gevolgd door de B 29-40 144 op 18 april 1978. Eveneens op 18 april 1978 is het rijtuig B 29-40 124 van Amersfoort naar de Watergraafsmeer gegaan. Op 21 april 1978 komen de rijtuigen A 18-40 108 en B 29-40 123 van Amersfoort naar de Watergraafsmeer gegaan. In de nacht van 24 op 25 april 1978 gaan de rijtuigen A 18-40 101, B 29-40 113, B 29-40 127 en B 29-40 147 van Hengelo naar de Watergraafsmeer. De rijtuigen worden op naar de werkplaats Zaanstraat overgebracht om geplukt te worden van onderdelen. Op 11 mei 1978 is het geplukte rijtuig B 29-40 126 gebruikt voor een oefening voor de EHBO in Utrecht. Met het ingaan van de dienstregeling 1978/1979 zullen vier rijtuigen tweede klas afgevoerd gaan worden. Dit zijn de B 29-40 131, B 29-40 133, B 29-40 134 en B 29-40 138. De rijtuigen worden verzameld bij de . In juni 1978 zijn de rijtuigen A 18-40 101 en B 29-40 147 van de werkplaats Zaanstraat naar de Watergraafsmeer overgebracht. Het in mei gebruikt rijtuig voor oefeningen van de EHBO, de B 29-40 126, is op juni 1978 van Utrecht naar de Watergraafsmeer overgebracht. Rijtuig A 18-40 112 is op 1978 overgebracht naar Velp. In de nacht van 19 op 20 juni 1978 zijn de rijtuigen B 29-40 133 en B 29-40 137 vanuit Groningen naar Amsterdam Zaanstraat om geplukt te worden. Op 20 juni 1978 arriveert het rijtuig B 29-40 138 op de Watergraafsmeer, afkomstig uit . De B 29-40 137 is op 21 juni naar de Dijksgracht overgebracht. Op 27 juni 1978 is het geplukte rijtuig B 29-40 133 van de Zaanstraat naar de Watergraafsmeer overgebracht. Tussen 3 en 6 juli 1978 zijn de afgevoerde rijtuigen B 29-40 131 en B 29-40 133 gebruikt voor meetritten met een Frans meetrijtuig. Op 6 juli 1978 zijn beide rijtuigen naar Amsterdam Zaanstraat overgebracht. Hier zullen beide rijtuigen geplukt gaan worden van bruikbare onderdelen. Op 18 juli 1978 worden de twee rijtuigen (B 29-40 131 en B 29-40 133) overgebracht naar de Watergraafsmeer. De rijtuigen B 29-40 123 en B 29-40 127 zijn in de eerste twee weken van augustus 1978 van de Watergraafsmeer overgebracht naar de Zaanstraat om geplukt te worden. Op 11 augustus 1978 is de B 29-40 127 van de Zaanstraat terug naar de Watergraafsmeer gebracht. Het rijtuig A 18-40 108 is tussen 11 en 17 augustus 1978 geplukt van onderdelen in de Zaanstraat. Na het plukken is het rijtuig op de Watergraafsmeer neer gezet. Het rijtuig B 29-40 128 is tussen 21 augustus 1978 en 1 september 1978 geplukt van onderdelen in de Zaanstraat. Na het plukken is het rijtuig op de Watergraafsmeer neer gezet. Met ingang van de winterdienst 1978/1979 werden voor het laatst de normale rijtuigen ingezet. De laatste 8 rijtuigen (4 rijtuigen eerste klas en 4 rijtuigen tweede klas) worden dan afgevoerd. De tot WRDk verbouwde rijtuigen zullen nog in dienst blijven voor het Benelux verkeer. Incidenteel werden de eerste klas rijtuigen regelmatig ingezet tot mei 1979. Medio september 1978 zijn alle rijtuigen (18-40 101, 18-40 103, 18-40 108, 29-40 113, 29-40 123, 29-40 124, 29-40 127, 29-40 128, 29-40 131, 29-40 134, 29-40 137 en 29-40 138) van de Watergraafsmeer naar de Rietlanden overgebracht. Eind september 1978 is het rijtuig B 29-40 124 naar de Zaanstraat overgebracht om ontdaan te worden van onderdelen. Begin oktober 1978 is het rijtuig B 29-40 124 naar de Rietlanden overgebracht. Het rijtuig B 29-40 137 arriveert eind september 1978 op de Watergraafsmeer. Op 11 oktober 1978 gaat de B 29-40 137 naar de Rietlanden. Het rijtuig B 29-40 148 is op 26 oktober 1978 van de Rietlanden naar de Zaanstraat overgebracht. Op 27 oktober 1978 is rijtuig A 18-70 103 van de Rietlanden naar de Haarlemse werkplaats overgebracht om gecompleteerd te worden. Op 31 oktober 1978 is het rijtuig A 18-40 103 naar Apeldoorn overgebracht voor verbouwing voor firma Dieleman. Op 2 november 1978 is het rijtuig B 29-40 135 van de Kijfhoek naar Apeldoorn overgebracht voor verbouwing voor firma Dieleman. Op 3 november 1978 is het rijtuig B 29-40 148 van de Zaanstraat naar de Watergraafsmeer gebracht.


Op 1 december 1986 wordt het rijtuig WRDk 87-38 106 afgevoerd. Het rijtuig WRDk 87-38 105 volgt op 25 januari 1987. Op 5 april 1987 zijn de overige zes stuurstandrijtuigen afgevoerd. Het rijtuig 87-38 107 is na zijn afvoer verbouwd tot meetrijtuig voor afnameritten van de serie 6400. De overige 7 rijtuigen zijn in de Zaanstraat ontdaan van nog bruikbare onderdelen, zoals de ATB-installatie. Nadat de 6520 in januari 1995 is afgeleverd, wordt het rijtuig 978 1 805 aan de kant gezet en verkocht aan de VSM.


Sloop

Als eerste rijtuig is de B 29-40 143 gesloopt. Het rijtuig wordt in maart 1971 afgevoerd als gevolg van brandschade. Op april 1971 komt het rijtuig aan bij sloper Koek in Mijdrecht. In mei 1971 wordt het rijtuig gesloopt. In augustus 1974 worden drie rijtuigen gesloopt, die in juni 1974 zijn afgevoerd. Het zijn de rijtuigen B 29-40 114, B 28-37 115 en B 28-37 122. De rijtuigen worden gesloopt bij . Op 18 oktober 1974 zijn de rijtuigen B 29-40 141, B 28-37 123 en B 28-37 124 verkocht voor sloop. De rijtuigen staan bij de werkplaats Rotterdam Feijenoord in afwachting van overbrenging naar de sloop. Op 14 maart 1975 is het rijtuig B 28-37 116 van Roosendaal overgebracht naar sloper Koek in Mijdrecht. In de nacht van 2 op 3 juni 1976 zijn de geplukte rijtuigen B 29-40 102, B 29-40 105 en B 29-40 106 van de Watergraafsmeer naar Nieuwersluis. Op 18 november 1976 zijn de rijtuigen B 29-40 103, B 29-40 104 en B 29-40 107 van de Watergraafsmeer naar Nieuwersluis overgebracht. Op 1976 is het rijtuig B 29-40 101 naar Nieuwersluis overgebracht van uit . De geplukte rijtuigen B 29-40 115, B 29-40 116, B 28-37 118 en B 28-37 121 gaan in de nacht van 8 op 9 december 1976 naar Nieuwersluis. Bij aankomst ontspoort het rijtuig B 29-40 115. Op 4 januari 1977 zijn de rijtuigen B 29-40 118 en B 29-40 125 samen met de rijtuigen P 00-37 012 en P 00-37 013 van de Watergraafsmeer overgebracht naar Nieuwersluis. Op 8 maart 1977 zijn de rijtuigen Plan D B 29-40 118 en B 29-40 125 samen met het rijtuig P 00-37 012 naar Mijdrecht overgebracht. Op 4 juli 1977 worden de rijtuigen B 29-40 108, B 29-40 121 en B 29-40 122 samen met de postrijtuigen P 00-37 016 en P 00-37 019 van Roosendaal naar Nieuwersluis overgebracht. Op 6 juli 1977 gaan de rijtuigen door naar Mijdrecht.

In de nacht van 21 op 22 januari 1978 zijn de rijtuigen B 29-40 136 en B 29-40 142 van Roosendaal naar de Watergraafsmeer overgebracht. Op 24 januari 1978 zijn de beide rijtuigen via Utrecht naar de sloper in Mijdrecht overgebracht. Op 28 februari 1978 is rijtuig A 18-40 114 van naar de Watergraafsmeer overgebracht. Op 1 maart 1978 wordt het rijtuig naar gebracht. Op 20 maart 1978 zijn de rijtuigen B 29-40 112 en D 95-40 013 naar overgebracht voor sloop. In mei 1978 wordt door sloper Koek het slopen van reizigersmaterieel op een laag pitje gezet. Er worden eerst koelwagens type gesloopt. Van deze gesloopte wagons zijn 150 onderstellen nodig voor de opbouw van 150 nieuwe zandwagens. In juni 1978 zijn de rijtuigen A 18-40 114, B 29-40 112 en D 95-40 013 overgebracht van naar De Kwakel. Op 1 juli 1978 zijn de rijtuigen A 18-40 114, B 29-40 112 en D 95-40 013 overgebracht van De Kwakel naar Mijdrecht. De rijtuigen B 29-40 138 en B 29-40 147 zijn op 21 juli 1978 overgebracht van de Watergraafsmeer naar Uithoorn. De rijtuigen B 29-40 126 en B 29-40 144 zijn op 25 juli 1978 overgebracht van de Watergraafsmeer naar Uithoorn. Op 26 juli 1978 zijn de rijtuigen B 29-40 117 en B 29-40 133 van de Watergraafsmeer naar Uithoorn overgebracht. Op 16 augustus 1978 zijn de zes rijtuigen naar Mijdrecht overgebracht. In november 1978 wordt het slopen van rijtuigen weer opgepakt. Op 7 november 1978 is het rijtuig B 29-40 148 naar de sloper overgebracht, gevolgd door de B 29-40 113 op 23 november 1978, de B 29-40 131 op 28 november 1978, de A 18-40 101 op 30 november 1978, de B 29-40 127 op 6 december 1978, de B 29-40 123 op 7 december 1978 en op 8 december 1978 is de B 29-40 134 overgebracht. De rijtuigen zijn allen afkomstig van de Rietlanden. Rijtuig A 18-40 108 is op 9 maart 1979 van de Rietlanden naar de Watergraafsmeer overgebracht. Op 12 maart 1979 gaat de A 18-40 108 van de Watergraafsmeer naar Utrecht. Op 29 maart 1979 is het rijtuig A 18-40 108 gebruikt voor een oefening van de EHBO nabij de voormalige werkplaats. Op 1979 is het rijtuig A 18-40 108 naar overgebracht.


Op 16 maart 1988 zijn de rijtuigen WRDs 87-38 101 + WRDs 87-38 103 + WRDs 87-38 105 + WRDs 87-38 106 samen met twee rijtuigen Plan N en 8 rijtuigen Plan E door de 1119 van de Roosendaalse werkplaats naar de Westhaven gesleept. Op maart 1988 zijn de rijtuigen naar sloper HKS overgebracht. Op 23 maart 1988 zijn de rijtuigen WRDs 87-38 102, WRDs 87-38 104 en WRDs 87-38 108 van Roosendaal naar de Westhaven gesleept. In de eerste week van april 1988 is rijtuig WRDs 87-38 101 gesloopt. Eind april 1988 volgt de sloop van WRDs 87-38 104. Begin juni 1988 zijn als laatste de rijtuigen WRDs 87-38 102 en WRDs 87-38 108 gesloopt.


Museumrijtuigen

Van de 70 gebouwde rijtuigen zijn er in totaal 6 rijtuigen bewaard gebleven. Het Spoorwegmuseum in Utrecht heeft de beschikking over 2 rijtuigen, terwijl de VSM in Beekbergen de beschikking heeft over 3 rijtuigen. Het laatste rijtuig is sinds 2018 in handen van de BSH in Haarlem.

  • Vereniging tot Behoud van Spoormaterieel (BSH)

De BSH in Haarlem neemt in 2018 het voormalige rijtuig WRDk 87-38 107 van de VSM over. Op 23 mei 2018 wordt het rijtuig door de 203-1 van VolkerRail naar Haarlem gesleept, waarbij de 2454 voor het remgewicht meegaat. In Haarlem zal het rijtuig door de medewerkers van de BSH in- en uitwendig worden opgeknapt. Op 8 maart 2020 is het rijtuig vanuit Haarlem naar Roosendaal overgebracht door de 1304 van Fairtrains, met de 2454 voor de beremming. Het rijtuig moest de sporendriehoek in Haarlem verlaten. Met dit transport reed ook locomotor 232 mee tot aan de Kijfhoek. Het rijtuig is in de voormalige locomotiefloods in Roosendaal gezet. Op 1 februari 2020 wordt de Vereniging opgeheven. Het materieel gaat over naar de nieuwe Stichting 2454 Crew.


  • Spoorwegmuseum

Het Spoorwegmuseum te Utrecht heeft de beschikking over 2 rijtuigen. Deze zijn in 198 van de SSN overgenomen. Van deze rijtuigen is er een inzetbaar en de ander niet.

AB 7709

Nadat de SSN zijn stam Plan D rijtuigen verkocht, kwam rijtuig A 18-40 111 terecht bij het Spoorwegmuseum. Het rijtuig werd in bruikleen gegeven aan de SGB. Hier werd het rijtuig tot 199 ingezet. In 1996 wordt het rijtuig in de Wagenwerkplaats Amersfoort gerestaureerd. In het najaar van 2019 is het rijtuig opnieuw geschilderd in het turquoise.

Inzet

Op 5 september 2014 sleept locomotief 1202 de rijtuigen NSM WR 4249 + NSM Plan D AB 7709 + NSM Plan W B 4118 + NSM Plan E C 6703 + Plan K AB 7376 van Utrecht naar Apeldoorn. Aansluitend werd door een diesellocomotief van de VSM de locomotief en rijtuigen van Apeldoorn naar Loenen gesleept. De rijtuigen worden gebruikt voor pendelritten tussen Beekbergen en Loenen voor het VSM evenement Terug naar Toen. Op 7 september 2014 keerde de locomotief en rijtuigen terug naar Utrecht voor een besloten rit op 8 september 2014 vanuit Utrecht naar Dordrecht en Amsterdam gemaakt, samen met locomotief 1312 en Plan E Df 92-37 007. Op 3 september 2015 rijdt locomotief 1312 samen met de rijtuigen Plan D AB 7709 + Materieel'24 Cec 8553 + Plan E C 6703 + Plan W B 4118 van Utrecht naar Apeldoorn. Door de VSM 2299 wordt de locomotief en de rijtuigen naar Loenen gesleept. De rijtuigen worden gebruikt tijdens Terug naar Toen 2015. Op 7 september 2015 keert locomotief 1312 met de rijtuigen terug naar Utrecht. Op 17 oktober 2015 rijdt locomotief 1312 met de rijtuigen van Plan D + Plan E + Plan W een rit voor de vrijwilligers van het Spoorwegmuseum van Utrecht naar Sittard. Van Sittard werd naar Blerick gereden. Met deze ritten ging ook de stam Blokkendozen en locomotief 1202 mee. Vanuit Blerick werd weer naar Utrecht gereden. Op 1 september 2016 wordt het rijtuig opgehaald uit Utrecht door de 2299 van de VSM. Ook de rijtuigen Materieel'24 Cec 8553 + Cesc 8103 + Plan E C 6703 + Plan W B 4118 worden opgehaald voor inzet tijdens Terug naar Toen 2016. Op 5 september 2016 keren de rijtuigen weer terug. Vanwege evenementen in de winter in het museum, wordt het rijtuig samen met de Plan E C 6703 en Plan W B 4118 op 19 november 2016 naar Beekbergen gebracht door de V100 203-2 van VolkerRail. Hier zullen de drie rijtuigen overwinteren. Op 12 februari 2017 keren de rijtuigen achter de mP 3031 terug naar Utrecht, nadat zij door de 2299 van de VSM van Beekbergen naar Apeldoorn zijn gebracht. Op 22 mei 2017 wordt het rijtuig van Utrecht naar Goes overgebracht door de mP 3031. Het rijtuig wordt gebruikt voor het evenement Sporen naar het Verleden bij de SGB. Op mei keert het rijtuig weer terug naar Utrecht. Op 1 september 2017 wordt het rijtuig door de mP 3031 van Utrecht naar Apeldoorn gebracht. Het rijtuig wordt gebruikt bij het evenement Terug naar Toen bij de VSM. Op 4 september 2017 keert het rijtuig terug naar Utrecht. Ook in 2018 wordt het rijtuig ingezet tijdens Terug naar Toen bij de VSM. Het rijtuig wordt wederom overgebracht door de mP 3031. In 2019 is het rijtuig te zien tijdens het evenement Sporen naar het Verleden bij de SGB in Goes eind mei 2019. De overbrenging vindt plaats achter de 1312.


RD 7659

Nadat de SSN zijn Plan D rijtuigen in 1999 verkocht, kwam het voormalige rijtuig RD 7659 terecht bij het Spoorwegmuseum. In de nacht van 6 op 7 januari 2000 werd het rijtuig door de 2233 van de VSM van de SSN naar de Watergraafsmeer overgebracht. Hier blijft het rijtuig tot 20 staan. Het rijtuig wordt op naar Utrecht overgebracht. Tijdens de verbouwing van het museum werd het rijtuig in 2004 op Arnhem Berg tijdelijk ondergebracht.

In 2015 zal het rijtuig een cascorevisie ondergaan in Blerick en turquoise geschilderd worden. Samen met locomotief 1125 en rijtuig AB 7709 vormen beide rijtuigen een stam na de aflevering. Door andere prioriteiten is de revisie uitgesteld. In 2019 zullen de revisiewerkzaamheden van start gaan in Blerick. Het rijtuig wordt tevens ontdaan van het nog aanwezige asbest. De buitenzijde zal hierbij hersteld gaan worden van slechte plekken. Ook de draaistellen zullen een revisie ondergaan. Het interieur wordt teruggebracht naar de toestand aan het begin van de jaren '50. Zo wordt de bar teruggeplaatst en zal het houten sierpaneel weer een plekje vinden in het rijtuig. Ook de vloer en de verlichting zullen worden hersteld. De telefooncel keert eveneens terug. Het keukengedeelte zal optisch naar origineel worden opgeknapt en niet functioneel worden gemaakt. Dit om dat de apparatuur niet meer aan de eisen voldoet die tegenwoordig gesteld worden aan de hygiëne. De koelkast wordt bijvoorbeeld nog gekoeld met blokken ijs. Het fornuis moet nog gestookt worden met kolen. Op 21 augustus 2019 wordt het rijtuig van de draaistellen gelicht, zodat deze gereviseerd kunnen worden. Het rijtuig wordt tijdelijk op bokken in de buitenlucht neergezet. Het rijtuig wordt hier voorbereid om gestraald te worden. Zo worden alle ramen en deuren verwijderd, evenals het interieur en vloer. Met plastic wordt het rijtuig dicht gemaakt. Op 12 november 2019 wordt het rijtuig door twee heftrucks in de Blerickse loods geplaatst. Hier zal het rijtuig gestraald gaan worden. Ook worden slechte delen van het dak, plaatwerk en vloer vernieuwd. Deze werkzaamheden zijn vlak voor de kerst 2019 afgerond. Op 27 februari 2020 is de rijtuigbak per dieplader naar het Spoorwegmuseum overgebracht. Hier wordt het interieur ingebouwd en wordt het rijtuig geschilderd. In april 2020 keren de gereviseerde draaistellen terug in Nederland. Op 16 juni 2020 wordt de rijtuigbak op de gereviseerde draaistellen geplaatst. In het museum zijn de laatste werkzaamheden uitgevoerd aan het rijtuig. Op 18 juni 2020 vindt de presentatie plaats van het rijtuig in het museum. Na de tentoonstelling Tosti's, Truffels en Treinen zal het rijtuig in 2021 rijvaardig worden gemaakt.


  • Stichting 2454 Crew

Per 1 februari 2020 neemt de stichting het rijtuig WRDk 87-38 107 over van de opgeheven Vereniging tot Behoud van Spoormaterieel Haarlem. Het rijtuig blijft in Roosendaal staan in afwachting van herstel en renovatie.


  • Stichting Dordt in Stoom

Na een mislukte poging door de SSN om rijtuig A 18-40 104 rijvaardig te maken, wordt het rijtuig verkocht aan de stichting Dordt in Stoom in Dordrecht.

AB 7704

In het voorjaar 1991 wordt het rijtuig verkocht door de SSN aan de stichting Dordt in Stoom. Zij zien ook af van het rijvaardig herstellen van het rijtuig. In 1994 wordt het rijtuig daarom verkocht aan de VSM in Apeldoorn.


  • Stoomstichting Nederland (SSN)

In oktober 1978 koopt de SSN uit Rotterdam zeven rijtuigen van de NS. Het zijn vier rijtuigen eerste klas (A 18-40 104, A 18-40 107, A 18-40 111, A 18-40 113) en drie rijtuigen tweede klas (B 29-40 132, B 29-40 en B 29-40 145). Het rijtuig B 29-40 132 wordt van oktober 1978 tot gebruikt voor personeelvervoer van Barendrecht naar het nieuwe rangeerterrein Kijfhoek. Het rijtuig komt pas op naar de SSN. In wordt een gecombineerd restauratie/bagagerijtuig gekocht. De SSN wil graag een complete stam rijtuigen op de baan brengen, getrokken door een van hun stoomlocomotieven. Vanwege het ontbreken van een centrale deurvergrendeling worden de rijtuigen geweerd van de hoofdbaan. De SSN besluit hierop zijn gehele stam Plan D te verkopen. Er worden met de NS vijf rijtuigen (3 eerste klas rijtuigen en twee tweede klas rijtuigen) geruild tegen 5 Plan K. Nadat de rijtuigen verkocht zijn aan de sloper, komt de SSN ter ore dat er slechts 1 rijtuig over zou blijven. Zij kunnen het rijtuig A 18-40 104 weer terug kopen. In 1999 worden de beide rijtuigen verkocht. De A 18-40 104 wordt aan de VSM verkocht en de RD 87-30 111 aan het Spoorwegmuseum.

AB 7704

In 1978 wordt het rijtuig door de SSN van de NS gekocht. Door het ontbreken van centrale deurvergrendeling wordt het rijtuig niet ingezet bij de SSN. Het wordt op 198 verkocht aan sloper . Op wordt het rijtuig terug gekocht van de sloper. In de zomer van 1982 wordt het rijtuig turquoise geschilderd. De SSN heeft geprobeerd het rijtuig in dienst te stellen, maar door het ontbreken van voldoende middelen is het rijtuig in 1991 verkocht aan de stichting Dordt in Stoom.

AB 7705

Het rijtuig wordt op 1978 overgenomen van de NS. Op wordt het geruild tegen een rijtuigen Plan K. Op wordt het rijtuig gesloopt.

AB 7711

Het rijtuig wordt op 1978 overgenomen van de NS. Op wordt het geruild tegen een rijtuigen Plan K. Op wordt het rijtuig gesloopt.

AB 7718

Het rijtuig wordt op 1978 overgenomen van de NS. Op wordt het geruild tegen een rijtuigen Plan K. Op wordt het rijtuig gesloopt.

C 7826

Het rijtuig wordt op 1978 overgenomen van de NS. Op wordt het geruild tegen een rijtuigen Plan K. Op wordt het rijtuig gesloopt.

C 7837

Het rijtuig wordt op 1978 overgenomen van de NS. Op wordt het geruild tegen een rijtuigen Plan K. Op wordt het rijtuig gesloopt.

RD 7659

Na de afvoer van het rijtuig RD 87-40 111 in 1981, wordt dit rijtuig verkocht aan de SSN in Rotterdam. In 1982 ondergaat dit rijtuig een onderhoudsbeurt, waarbij het rijtuig ook geschilderd werd. Hierbij krijgt het de turquoise kleur terug. In 1989 is het rijtuig samen met locomotief 1125 te zien in Utrecht tijdens de tentoonstelling treinen door de tijd in het kader van 150 jaar spoorwegen in Nederland. In 1990 worden de draaistellen gereviseerd door de Haarlemse werkplaats. Als gevolg van schade door graffiti wordt het rijtuig in 1990 weer blauw geschilderd. Het rijtuig wordt in 1999 overgedragen aan het Spoorwegmuseum. In de nacht van 6 op 7 januari 2000 werd het rijtuig door de 2233 van de VSM van de SSN naar de Watergraafsmeer overgebracht.


  • Stoomtrein Goes Borssele (SGB)

In 198 verkrijgt de SGB het bruikleen over het rijtuig A 18-40 111 van het Spoorwegmuseum.

AB 7709

Het rijtuig A 18-40 111 komt op aan in Goes. Het is in bruikleen gegeven door het Spoorwegmuseum. Het rijtuig wordt tot 199 ingezet als rijtuigen A130.


  • Stoomtram Hoorn - Medemblik (SHM)

De SHM in Hoorn had de beschikking over 1 rijtuig. In 1983 is het rijtuig gesloopt.

C 7809

In de zomer van 1977 koopt de SHM het rijtuig B 29-40 111. Het doet in Hoorn dienst als verblijfswagen voor het personeel. Het rijtuig wordt voorzien van het nummer 29. Vanwege de slechte staat van het rijtuig wordt het rijtuig in 1983 gesloopt.


  • Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM)

De VSM in Beekbergen had de beschikking over in totaal 4 rijtuigen. Hiervan is inmiddels 1 rijtuig gesloopt. Geen enkel rijtuig is rijvaardig

AB 7704

In 1994 komt de VSM in het bezit van dit rijtuig. Het rijtuig is compleet, maar gedemonteerd. In afwachting van restauratie staat het rijtuig onder een zeil


AB 7705

In september 1975 wordt het beschadigde rijtuig 18-40 105 verkocht aan de VSM. Het wordt hier omgebouwd tot woning annex kantoor op het emplacement van Beekbergen.


In de zomer van 2011 is het rijtuig aan een zijde geschilderd. Het heeft hierbij zijn turquoise kleur terug gekregen. Het is ingericht als expositieruimte voor de plannen om een stam Bolkoprijtuigen + Plan D + Plan K op de baan te krijgen. In het najaar van 2017 wordt het rijtuig afgevoerd naar een sloper, omdat het rijtuig in een zeer slechte staat verkeerde. De draaistellen zijn bewaard gebleven. Deze worden onder rijtuig C 7838 geplaatst.

C 7838

Na zijn afvoer is het rijtuig verkocht aan een kinderboerderij in Vlaardingen. Op 4 februari 2005 is het rijtuig bij de VSM terecht gekomen. Het werd naar de werkplaats in Apeldoorn overgebracht en op nooddraaistellen geplaatst. In het najaar van 2017 krijgt het rijtuig de draaistellen van de gesloopte AB 7705.

RD 7658

In 1995 komt het rijtuig bij de VSM, nadat in januari 1995 de laatste ritten zijn verreden met de locomotieven serie 6400. Eind augustus 2017 wordt begonnen met het schilderen van de kop van het rijtuig. Tot aan het balkon wordt het rijtuig geschilderd in de kleurstelling, zoals het rijtuig deze had bij het begin van de Benelux-dienst. Het front wordt hierbij geel en rondom de onderste koplampen wordt de gele bies aangebracht. Ook de cabine van het rijtuig is hierbij geschilderd. In 2018 wordt het rijtuig verkocht aan de BSH in Haarlem. Op 23 mei 2018 wordt het rijtuig naar Haarlem overgebracht door de VolkerRail 203-1 en de BSH 2454.


Afleverdata

Rijtuigen Plan D AB 7701 tot en met AB 7720

Afleverdata
Nummer Aflevering In dienst In revisie (R4) Uit revisie (R4) In revisie (R5) Uit revisie (R5) Terzijde Sloop(rit)
AB 7701 31 augustus 1950 12 oktober 1950 21 november 1972 12 januari 1973 24 november 1977 30 november 1978
AB 7702 1950 12 oktober 1950 20 juni 1972 28 juli 1972 24 november 1977 april 1984
AB 7703 1950 12 oktober 1950 20 maart 1970 8 mei 1970 13 juni 1974 30 september 1974 24 november 1977 mei 1981
AB 7704 1950 12 oktober 1950 22 mei 1973 19 juli 1973 september 1978 n.v.t. (VSM)
AB 7705 oktober 1950 7 april 1971 17 september 1975 2017
AB 7706 oktober 1950 5 juni 1974 16 september 1974
AB 7707 oktober 1950 5 juni 1974 14 maart 1975
AB 7708 1950 22 januari 1973 26 februari 1973 24 november 1977 8 mei 1979
AB 7709 1950 11 maart 1974 18 april 1974 september 1978 n.v.t. (NSM)
AB 7710 1950 24 januari 1974 24 november 1977 juni 1978
AB 7711 1951 3 mei 1974 26 juli 1974 september 1978 1981
AB 7712 1951 7 augustus 1972 16 augustus 1977 1 maart 1978
AB 7713 1951 n.v.t. n.v.t. 5 juni 1974 5 januari 1980
AB 7714 1951 30 december 1969 28 januari 1970 5 februari 1976 9 december 1976
AB 7715 1951 n.v.t. n.v.t. 5 februari 1976 9 december 1976
AB 7716 1951 22 februari 1971 27 april 1971 16 augustus 1977 februari 1978
AB 7717 1951 18 november 1969 n.v.t. n.v.t. 5 juni 1974 16 september 1974
AB 7718 1951 20 augustus 1973 28 september 1973 september 1978 1981
AB 7719 1951 3 februari 1970 9 maart 1970 5 juni 1974
AB 7720 1951 11 november 1969 9 december 1969 n.v.t. n.v.t. 5 juni 1974

Rijtuigen Plan D C 7801 tot en met C 7840

Afleverdata
Nummer Aflevering In dienst In revisie (R4) Uit revisie (R4) In revisie (R5) Uit revisie (R5) Terzijde Sloop(rit)
C 7801 oktober 1950 2 december 1970 13 januari 1971 17 oktober 1975 1976
C 7802 oktober 1950 18 januari 1972 1 maart 1972 17 oktober 1975
C 7803 1951 23 februari 1971 31 maart 1971 17 oktober 1975 november 1976
C 7804 1951 24 september 1970 29 oktober 1970 17 oktober 1975 november 1976
C 7805 1951 27 februari 1970 29 mei 1970 17 oktober 1975
C 7806 1951 10 juni 1971 30 juli 1971 17 oktober 1975
C 7807 1951 21 mei 1970 19 juni 1970 17 oktober 1975 november 1976
C 7808 1951 14 juni 1971 16 juli 1971 16 december 1976 6 juli 1977
C 7809 1951 19 januari 1971 19 maart 1971 16 augustus 1977 1983
C 7810 1951 26 augustus 1970 25 september 1970 16 december 1976 20 maart 1978
C 7811 1951 16 augustus 1977 23 november 1978
C 7812 1951 18 maart 1970 8 juni 1970 5 juni 1974 16 september 1974
C 7813 1951 5 november 1970 8 december 1970 10 juni 1976 9 december 1976
C 7814 1951 22 februari 1972 10 mei 1972 10 juni 1976 9 december 1976
C 7815 1951 23 augustus 1972 24 november 1977 16 augustus 1978
C 7816 1951 3 mei 1972 30 juni 1972 10 juni 1976 8 maart 1977
C 7817 1951 15 juni 1970 15 juli 1970 16 december 1976 6 juli 1977
C 7818 1951 1 augustus 1972 16 december 1976 6 juli 1977
C 7819 1951 13 oktober 1972 16 november 1972 24 november 1977 7 december 1978
C 7820 1951 2 juni 1972 21 juli 1972 24 november 1977
C 7821 1951 13 oktober 1970 11 november 1970 10 juni 1976 8 maart 1977
C 7822 1951 8 maart 1972 28 april 1972 24 november 1977 16 augustus 1978
C 7823 1951 28 april 1971 16 augustus 1977 6 december 1978
C 7824 1951 21 november 1972 5 januari 1973 24 november 1977 2 juni 1979
C 7825 1951 2 januari 1973 6 februari 1973 9 juni 1978 28 november 1978
C 7826 1951 12 oktober 1973 13 november 1973 september 1978 1981
C 7827 1951 19 februari 1973 9 april 1973 9 juni 1978 16 augustus 1978
C 7828 1951 19 maart 1973 15 mei 1973 9 juni 1978 8 december 1978
C 7829 1951 10 april 1973 5 juni 1973 september 1978 4 juli 1985
C 7830 1951 7 september 1970 9 oktober 1970 16 december 1976 24 januari 1978
C 7831 1951 17 juli 1973 18 september 1973 september 1978 1980
C 7832 1951 23 augustus 1973 23 oktober 1973 9 juni 1978 16 augustus 1978
C 7833 1951 5 juni 1974
C 7834 1951 28 mei 1970 30 juni 1970 16 december 1976 24 januari 1978
C 7835 1951 4 januari 1970 1 maart 1971 mei 1971
C 7836 1951 7 december 1971 19 januari 1972 24 november 1977 16 augustus 1978
C 7837 1951 12 november 1973 18 december 1973 september 1978 1981
C 7838 1951 5 juni 1974 n.v.t. (VSM)
C 7839 1951 19 mei 1971 21 juli 1971 16 augustus 1977 16 augustus 1978
C 7840 1951 7 november 1972 19 december 1972 24 november 1977 7 november 1978

Rijtuigen Plan D RD 7651 tot en met RD 7660

Afleverdata
Nummer Aflevering In dienst In revisie R2 Uit revisie R2 In revisie R3 Uit revisie R3 In revisie R4 Uit revisie R4 In revisie R5 Uit revisie R5 In revisie R7 Uit revisie R7 Terzijde Sloop(rit)
RD 7651 oktober 1950 9 januari 1951 juni 1967 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 31 augustus 1972 WRDk 61 84 87-38 101-3
RD 7652 9 januari 1951 maart 1967 26 februari 1971 29 april 1971 n.v.t. n.v.t. 1 oktober 1973 WRDk 61 84 87-38 102-1
RD 7653 9 januari 1951 maart 1967 29 juni 1971 10 augustus 1971 n.v.t. n.v.t. 26 november 1973 WRDk 61 84 87-38 103-9
RD 7654 26 januari 1951 december 1967 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 8 juni 1973 WRDk 61 84 87-38 104-7
RD 7655 7 februari 1951 maart 1968 24 juni 1971 7 oktober 1971 16 april 1975 augustus 1980
RD 7656 7 februari 1951 maart 1967 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 24 juli 1973 WRDk 61 84 87-38 105-4
RD 7657 7 februari 1951 april 1966 8 januari 1970 16 februari 1970 n.v.t. n.v.t. 13 augustus 1973 WRDk 61 84 87-38 106-2
RD 7658 7 februari 1951 juni 1967 15 januari 1971 24 februari 1971 n.v.t. n.v.t. 12 september 1973 WRDk 61 84 87-38 107-0
RD 7659 7 februari 1951 december 1968 10 augustus 1973 21 september 1973 14 april 1976 19 mei 1976 6 juli 1981 n.v.t. (NSM)
RD 7660 27 februari 1951 juli 1968 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 8 juni 1973 WRDk 61 84 87-38 108-8

Rijtuigen Plan D WRDk 61 84 87-38 101-3 tot en met WRDk 61 84 87-38 108-8

Afleverdata
Nummer Aflevering In dienst In revisie R7 Uit revisie R7 In revisie (TUR) Uit revisie (TUR) Terzijde Sloop(rit)
WRDk 61 84 87-38 101-3 12 februari 1974 april 1974 juni 1979 december 1982 5 april 1987 april 1988
WRDk 61 84 87-38 102-1 5 juni 1974 september 1979 mei 1983 5 april 1987 juni 1988
WRDk 61 84 87-38 103-9 november 1979 oktober 1983 5 april 1987 juli 1988
WRDk 61 84 87-38 104-7 12 februari 1974 augustus 1979 april 1983 5 april 1987 april 1988
WRDk 61 84 87-38 105-4 3 mei 1974 januari 1980 juli 1983 25 januari 1987 juli 1988
WRDk 61 84 87-38 106-2 6 mei 1974 april 1980 februari 1984 1 december 1986 juni 1988
WRDk 61 84 87-38 107-0 10 mei 1974 april 1980 april 1984 5 april 1987 n.v.t. (BSH)
WRDk 61 84 87-38 108-8 12 februari 1974 juni 1980 april 1984 5 april 1987 10 juni 1988


Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

  • Nieuwe doorgangsrijtuigen (type 1950) van de Nederlandsche Spoorwegen - - Maandblad: Op de Rails, 18e Jaargang - 1950 Blz: 108-111 Uitgave: NVBS ISSN: 0030-3321
  • Het turkooise reizigersmaterieel (2) Verbouwing tot WRDk voor de Benelux-dienst - M. van Oostrom - Maandblad: Railkroniek, 13e Jaargang - augustus 1991 nummer 86 Blz: 11-20 Uitgave: Stichting Rail Publicaties ISSN: 0920-3487
  • Plan D 70 jaar (1), Ontwerp en bouw - M. Kastelijn - Maandblad: Railmagazine, 42e Jaargang - december 2020 nummer 380 Blz: 66-71 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489
  • Plan D 70 jaar (2), De restauratierijtuigen - M. Kastelijn - Maandblad: Railmagazine, 43e Jaargang - mei 2021 nummer 384 Blz: 46-51 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489
  • Plan D 70 jaar (3), Treinsamenstellingen en inzet - M. Kastelijn - Maandblad: Railmagazine, 43e Jaargang - juli/augustus 2021 nummer 386 Blz: 60-66 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489