Den Haag Centraal

Den Haag Centraal is het grootste station en een van de 5 stations in Den Haag. Dit station wordt ook bediend door de metro's en trams van de HTM. De verkorting van dit station is Gvc.

Geschiedenis

Ter vervanging van het oude station wordt in de jaren '50 van de twintigste eeuw begonnen met gesprekken voor de bouw van een nieuw station. In 1959 is er overeenstemming met alle partijen om het nieuwe station te kunnen gaan bouwen. In 19 wordt begonnen met het ontwerpen van een nieuw stationsgebouw, welke gelegen is naast het oude station. Het station wordt ontworpen door Koen van der Gaast in samenwerking met Hans Bak. In het voorjaar van 1970 worden de plannen bekend gemaakt voor het nieuwe station. Op het dak en onder een deel van de overkapping zal het busstation worden gerealiseerd. Hiernaast kan het semi-metrostation met keerlus worden gerealiseerd. Onder het station kan een parkeergarage worden aangelegd met 3 lagen. Aan de zijde van de Bezuidenhoutseweg komt een toren met een hoogte van 60 meter, waarin 12 verdiepingen zijn opgenomen. De toren is meter breed. De tram stopt zowel naast het station aan de Rijnstraat als op het dak, naast het busstation. Het gebouw staat in verbinding met het gebouwencomplex New Babylon, wat naast het station is gelegen. Het station zal zes perrons krijgen. Twee van deze perrons zijn bedoeld voor treinen van en naar Rotterdam, twee perrons in de richting van Utrecht. Een perron is bedoeld voor treinen naar Rotterdam Hofplein en de nog aan te leggen spoorlijn naar Zoetermeer. Het laatste perron is voor treinen van en naar Leiden. De sporen langs de perrons 4, 5 en 6 worden voorzien van NX-beveiliging. Perron 4 krijgt spoor 7, welke bedoeld zijn voor forfaitaire treinen met een lengte van 423 meter. Op dit spoor kunnen treinen behandeld worden met een lengte tot 15 rijtuigen. Perron 5, met de sporen 8 en 9, zullen 270 meter lang worden. Van deze sporen vertrekken de treinen naar Enschede, spoor 8 en Zwolle, spoor 9. Perron 6, met spoor 10, heeft een lengte van 240 meter. Van dit spoor vertrekken de stoptreinen in de richting van Utrecht. Daarnaast zullen twee opstelsporen van 180 en 210 meter worden aangelegd. Voor de eventuele doortrekking van de spoorlijn in de richting van Scheveningen wordt er rekening mee gehouden om de buitenste sporen uit Rotterdam en Leiden te laten dalen naar het ondergrondse station. De totale bouw zal ongeveer 6 jaar gaan duren. Op 27 september 1973 wordt het station officieel geopend. Vanaf 29 september 1973 zijn de sporen 7 tot en met 10 in gebruik genomen. Het oude stationsgebouw kan daarmee worden gesloopt. Na de sloop van het oude gebouw kunnen de sporen 1 tot en met 6 en de sporen 11 en 12 worden aangelegd. In de zomer van 1974 worden op ieder perron een praatpaal voor reizigers geplaatst. Hiermee kan de reiziger contact opnemen met de receptie in de stationshal. Hiermee kunnen de perronchefs gedeeltelijk vervangen worden. Op 1 juni 1975 wordt de halaanwijzer voor de vertrektijden van de treinen in gebruik genomen. Deze aanwijzer wordt aangestuurd per computer.

In het kader van Randstadrail zijn na de zomer van 2003 alle perronsporen met 50 meter ingekort. Hiermee is er meer ruimte om de perrons voor de trams van de HTM te verbouwen tot eilandperrons. De scheidingswand tussen de stationshal en het eerste tramperron komt te vervallen. Hiermee ontstaat een directe verbinding tussen de stationshal en de perrons van de HTM. De winkels die bij de NS-perrons waren gesitueerd, moeten naar elders verhuizen omdat de perrons worden ingekort. Met het verplaatsen hiervan is een vrij zicht ontstaan vanuit de stationshal naar de perrons en sporen. De eerste fase van deze ombouw moet op 1 juli 2006 gereed zijn. In 2007 wordt begonnen met de eerste werkzaamheden voor het vernieuwen van het station. Dit is nodig in verband met de aanleg van RandstadRail en met de komst van de HSL-Zuid, ook al ligt deze niet in de buurt. Er worden echter wel verbindingen ingelegd die over de HSL-Zuid gaan rijden. De sporen 11 en 12 gaan gebruikt worden door RandstadRail. Een deel van de stationsvloer wordt gesaneerd. Voor RandstadRail worden de perrons verbreed. Het materieel van de RET is smaller dan het materieel dan de NS, waarbij een groot gat ontstaat tussen perron en metro.

In 2011 wordt begonnen met de bouw van een nieuwe OV-terminal voor trams, bussen en metro's naar een ontwerp van Benthem Crouwel Architects. Deze OV-terminal krijgt vier gelijkwaardige ingangen. Het geheel heeft een transparant uiterlijk, door het 22 meter hoge dak, dat een grootte heeft van 120 bij 96 meter. Dit dak wordt gedragen door acht kolommen en bestaat uit een stalen draagconstructie. Deze constructie is opgevuld met 218 ruitvormige, glazen panelen, die grotendeels zonwerend zijn. Op 1 februari 2016 worden openingshandelingen verricht voor het nieuwe stationsgebouw van Den Haag Centraal. De verbouwing is echter nog niet gereed. Zo moet moet het verhoogde metrostation naast spoor 12 nog worden afgebouwd. De sporen dienen nog aangesloten te worden op het netwerk van RandstadRail. Na het aansluiten van de metrosporen kunnen de sporen 11 en 12 weer aangesloten worden op het spoorwegnet van de NS. Onder het voorplein komt een fietsenstalling voor 10.000 fietsen. De busperrons aan de bovenzijde van het station moeten nog vernieuwd worden. Om het station af te sluiten worden er poortjes geplaatst die geopend kunnen worden met de OV-chipkaart. De verwachting is dat deze werkzaamheden aan het eind van 2017 afgerond zullen worden. Tussen 12 februari 2016 en juli 2016 wordt metrolijn E van de RandstadRail ingekort tot het station Den Haag Laan van Nieuw Oost-Indië. In deze tijd worden de sporen verlegd van de sporen 11 en 12 naar de nieuwe metrosporen naast spoor 12. Vanaf juli 2016 kunnen de metro's weer doorrijden naar Den Haag Centraal.

Op 10 juni 2022 tekent aannemer BAM een contract tot de verbouwing van de sporen op het station. In 2023 zal de ligging van de sporen worden aangepast om meer capaciteit te hebben. Een groot aantal wissels zal worden verwijderd en de sporen 11 en 12 worden weer doorgaand te berijden. Hiermee ontstaan vier perronsporen voor 3 corridors. Deze rijden in de richting van Leiden, Gouda en Delft. Drie opstelsporen nabij het station zullen bij de verbouwing worden opgebroken. In november 2023 wordt begonnen om de sporen 11 en 12 weer in gebruik te nemen voor het treinverkeer. De oude sporen en ballast worden verwijderd en vervangen door nieuw ballast en spoor. In april 2024 wordt begonnen met de sporen 9 tot en met 12 in de richting van Leiden. Voor de sporen 9 en 10 worden de perrons verbreed. Op 3 maart 2025 zijn de sporen 11 en 12 weer in dienst gekomen, net zoals de vernieuwde sporen 9 en 10. Vanaf 6 augustus 2025 zullen de sporen 5 tot en met 8 in de richting van Gouda worden aangepast en als laatste de sporen 1 tot en met 4 in de richting van Den Haag Hollands Spoor. In 2026 moet de verbouwing zijn afgerond.

Voor de beveiliging beschikte het station over in totaal 1 seinhuis.

• Post T

In februari 2025 is de relaisbeveiliging van de sporen 9 tot en met 12 vervangen door de elektronische VPI-beveiliging.

Spoorlijnen

Het station is gelegen aan de spoorlijn Gouda - Den Haag. Net buiten het station zijn er verbindingsbogen naar de Oude Lijn.

Dienstregeling

Vanwege RandstadRail worden in 2006 de sporen 11 en 12 toegewezen aan de sneltrams van de HTM. Vanaf 11 november 2006 rijden de eerste metro's het station binnen.

In 2016 zullen de sporen 11 en 12 weer gebruikt gaan worden door de NS, als het Startstation Erasmuslijn bij het busstation wordt opgeleverd.

Internationaal

Vanaf 19 rijdt de Hotelplan Expres naar Basel vanaf Den Haag in plaats van Rotterdam.

Vanaf 1953 rijdt de Bergland Expres vanuit Den Haag naar Oostenrijk. Deze treinen rijden zowel in de zomer als in de winter.

Vanaf 1962 rijdt de Bergland organisatie naar Italië onder de naam Mediterraneo. Deze trein rijdt alleen in de zomer.

Vanaf 197 rijdt de Bergland Expres onder het nummer D 13213/D 13216 naar en van Innsbrück via Kufstein. Dit is de basistrein. In drukke perioden rijden meerdere treinen naar meerdere bestemming. Zo rijdt de D 13215/D 1321 naar en van Chur. Het vertrek naar het buitenland is op vrijdag. De aankomst in Nederland is op zondagochtend. In Nederland stopt deze trein alleen te Utrecht CS, Eindhoven en Venlo. De Hotelplan treinen vertrekken op zaterdag naar het buitenland en komen op maandag weer terug naar Nederland.

Met ingang van het wijzigingsblad van april gaat de Beneluxtrein via Breda rijden. Om Den Haag een verbinding met Brussel te behouden, gaan er vier treinen per dag vanuit Den Haag naar Brussel rijden.

Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2025) stoppen de volgende treinseries te Den Haag Centraal:

Treinserienummer	Beginpunt	Eindpunt	Materieel
500	Den Haag Centraal	Groningen	DDZ/VIRM
600	Den Haag Centraal	Leeuwarden	DDZ
1100	Den Haag Centraal	Eindhoven Centraal	BR 186 + ICRmh rijtuigen/ICNG
1700	Den Haag Centraal	Enschede	ICMm
2100	Den Haag Centraal	Amsterdam Centraal	VIRM
3100	Den Haag Centraal	Nijmegen	VIRM
4300	Den Haag Centraal	Lelystad Centrum	SNG
5000	Den Haag Centraal	Dordrecht	SNG
5100	Den Haag Centraal	Dordrecht	SNG
5200	Den Haag Centraal	Dordrecht	SNG
6300	Den Haag Centraal	Haarlem	SLT
6800	Den Haag Centraal	Goude Goverwelle	SLT
6900	Den Haag Centraal	's-Hertogenbosch	SLT

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2025) stoppen alle treinen in Den Haag Centraal.