Qbuzz

Qbuzz is een van de spoorwegmaatschappijen in Nederland.

Geschiedenis

In april 2008 wordt Qbuzz opgericht door Rob van Holten en Leon Struijk. Zij maakten tot 2008 deel uit van de Raad van Bestuur van Connexxion. Zij zijn hier zelf uitgestapt. Door de NS wordt een aandeel van 49% in het nieuwe bedrijf genomen. In eerste instantie richt het bedrijf zich op het busvervoer. In juli 2012 maakt de NS bekend om ook de resterende 51% van de aandelen in handen te krijgen. Na de aankoop wil de NS Qbuzz gaan samenvoegen met Abellio. Met deze twee samengevoegde bedrijven wil de NS een dochter hebben die zich bezig zal gaan houden met aanbestedingen in het bus- en treinverkeer in zowel binnen- als buitenland. Op 29 april 2013 is de overname en samenvoeging afgerond. De eerste concessie waarop werd geboden, was de aanbesteding van het bus- en treinverkeer in Zuid-Limburg. Dat was op dat moment in handen van Veolia. Door fraude werd het bedrijf echter uitgesloten van deelname. Door problemen rondom de aanbesteding van het bus- en treinvervoer in Limburg, zag de NS zich genoodzaakt om Qbuzz te verkopen. In eerste instantie hadden de Franse spoorwegen (de SNCF) interesse in het bedrijf. Door middel van een aandelenruil wilde de NS meer zeggenschap krijgen in het bedrijf dat de Thalys exploiteert. De verkoop gaat uiteindelijk niet door. In juli 2017 wordt bekend dat het de NS alsnog is gelukt om Qbuzz te verkopen. De overnemende partij is het Italiaanse BusItalia, onderdeel van de Italiaanse spoorwegen FS. De verkoop is op 31 augustus 2017 afgerond.

In juni 2023 dient Qbuzz een aanvraag in om internationale treinen te rijden tussen Amsterdam en Parijs. De aanvraag gebeurt op basis van "Open Access". Deze treinen moeten iedere twee uur gaan rijden vanaf 1 januari 2027. Daarnaast wil het bedrijf tussen Amsterdam en Berlijn gaan rijden. Hiervoor wil het bedrijf Italiaanse treinstellen van het type ETR1000 gebruiken. Daarnaast wil Qbuzz gaan ieder half uur gaan rijden tussen Amsterdam en Eindhoven. Hiervoor wordt gedacht aan materieel van de NS of aan locomotief met rijtuigen. In november 2023 wordt een aanvraag ingediend om treinen te gaan rijden tussen Amsterdam en Frankfurt.

Concessies

Op 10 januari 2018 wordt bekend dat Qbuzz voor een periode van 8 jaar het openbaar vervoer in het gebied Drechtsteden, Molenlanden en Gorinchem mag verzorgen vanaf de dienstregeling 2019. Hiertoe behoort ook de treindienst tussen Dordrecht en Geldermalsen. Voor het uitvoeren van de treindienst wordt het materieel van Arriva overgenomen, de treinstellen GTW.

In de dienstregeling 2025 wil Qbuzz twee slagen in de nacht gaan rijden tussen Dordrecht en Utrecht via Gouda. De treinen stoppen onderweg te Rotterdam Centraal, Rotterdam Alexander, Gouda en Woerden. De treinen rijden in de nacht van vrijdag op zaterdag en van zaterdag op zondag. Op 9 maart 2023 dient de vervoerder hiertoe een aanvraag in bij de Autoriteit Consument en Markt. De aanvraag is ingediend zonder concessie. In Rotterdam en Utrecht zullen er overstappen mogelijk zijn op andere nachttreinen van de NS. In Utrecht is het mogelijk om over te stappen op de nachttrein van Arriva tussen Maastricht en Schiphol. De huidige GTW-treinstellen zullen de treinen gaan rijden. In juni 2023 keurt de ACM deze aanvraag goed.

Materieel

Door de spoorwegmaatschappij is van Arriva een aantal series treinstellen overgenomen om de diensten te rijden. Dit was een voorwaarde van de opdrachtgever. In 2021 speelt de vraag om de GTW-treinstellen te vervangen. Eind februari 2022 doen de Gedeputeerde Staten van de provincie Zuid Holland een voorstel naar Provinciale Staten om de treinstellen niet voortijdig te vervangen, ondanks hun beperkingen. De treinstellen hebben een beperkt aantal deuren, wat het in- en uitstappen vertraagd. De uitschuiftreden sluiten bij enkele perrons in bogen niet goed aan, wat problemen oplevert voor mensen met kinderwagens en rolstoelen. Een ander heikel punt is het ontbreken van toiletten en de aanstaande inbouw van ETCS. De inbouw is nodig omdat het station van Dordrecht in 2027 wordt voorzien van ETCS. Om deze beperkingen het hoofd te kunnen bieden, besloten een aantal politieke partijen over te gaan tot aanschaf van nieuw materieel die deze beperkingen niet kent. De kosten van de afschrijving en de aanschaf van nieuwe treinstellen wegen niet op tegen de baten, wat ook de inwoners van de provincie geld gaat kosten omdat er geen geld is om andere voorzieningen te vervangen of te verbeteren. Gedeputeerde Staten stellen verder dat de treinstellen voldoen aan de eisen die destijds waren opgesteld bij het verlenen van de concessie. In oktober 2022 besluit de provincie om nieuw materieel te bestellen ter vervanging van de huidige treinstellen. CAF wint de aanbesteding en op 14 maart 2024 wordt het contract tussen de provincie en CAF ondertekend. De treinstellen zijn van het type Civity, dat ook bij de NS in gebruik is. Het gaan driedelige treinstellen worden met twee deuren per rijtuig. Hiermee krijgen de treinstellen meer deuren en een toilet dat toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. Daarnaast kunnen er 12 fietsen mee. In het middenrijtuig is plaats voor 2 personen in een rolstoel. Uiteraard zullen de treinstellen zijn voorzien van ETCS. Eind 2027 moeten de treinstellen geleverd zijn.

Treinstellen

Serie	Fabrikant	In dienst	Type	Uit dienst
10407, 10408	Stadler	december 2018	GTW 2/6
10501 - 10506, 10509, 10510	Stadler	december 2018	GTW 2/8