Staatslijn I (Breda - Rotterdam)
Staatslijn I is de spoorlijn tussen Breda en Rotterdam en heeft een lengte van 49,8 kilometer. Het verbindt de Oude Lijn en Staatslijn E met elkaar.
Inhoud
Geschiedenis
Aanleg
Bruggen
In de spoorlijn zijn enkele bruggen aangelegd, waaronder de Moerdijkbrug.
Nieuwe Veerbrug Ten noorden van Breda ligt de Nieuwe Veerbrug over de Mark. De eerste draaibrug werd in 1866 gebouwd. In 1923 is de oude brug vervangen door een nieuwe draaibrug. In 1953 werd de beschadigde brug vervangen door een draaibrug. Door de aanleg van de HSL-Zuid moest er een nieuwe, vaste brug worden gebouwd in de verhoogde spoorbaan. Tijdens de sloopwerkzaamheden kwamen er restanten naar boven van de twee eerdere bruggen. Bij de brug stond de brugwachterswoning 12A/B. Deze werd op 11 mei 1940 zwaar beschadigd bij een bombardement
Beveiliging
Wijzigingen
In november 1948 wordt begonnen met het plaatsen van funderingen voor de portalen tussen Lage Zwaluwe en Tilburg. 1949 wordt begonnen met het traject vanaf Breda naar Boxtel te elektrificeren. Hiertoe worden in Breda het emplacement en perrons aangepast. Het tweede perron wordt aangelegd en wordt voorzien van een deel van de stationskap van station Tilburg. Een tunnel verbindt het tweede perron met het eerste perron. In het najaar is het mogelijk om elektrisch te kunnen rijden vanaf Dordrecht naar Boxtel. Er worden onderstations in Breda en Tilburg gebouwd. Het traject wordt op 11 mei 1950 officieel geopend. De feesttrein wordt gereden met de nieuwe ElD4 treinstellen 674 + 675. De trein haalt in de ochtend in Den Haag genodigden en vertegenwoordigers van de minister op. Via Utrecht en 's-Hertogenbosch wordt Eindhoven bereikt. Hier stapt de directie van de Belgische Spoorwegen in. Vanuit Eindhoven wordt naar Boxtel, Oisterwijk, Tilburg, Gilze-Rijen en Breda gereden. Op deze stations zijn toespraken en worden geschenken in ontvangst genomen. Uiteindelijk wordt Dordrecht via Lage Zwaluwe bereikt. Na Dordrecht gaat de trein naar Zevenbergen, Oudenbosch en Roosendaal. Vanaf begin 1950 rijden er al enkele doorgaande reizigers- en goederentreinen elektrisch over het traject. In 1950 komt ook de dubbelsporige brug over de Mark ten noorden van Breda in dienst. Deze vervangt de hefbrug met een smalle doorvaart, die eerder de totaal vernielde draaibrug verving.
In 196 wordt begonnen met de vervanging van de oude boog tussen de Markbrug bij het station van Breda en Breda Aansluiting. Deze boog is geschikt voor 90 kilometer per uur. Omdat men de snelheid wilde hebben op 120 kilometer per uur, is de boog verruimd. Deze boog is 50 meter korter dan de oude boog. Bij de overweg met de Lunetstraat in Breda kan de onderdoorgang gemaakt worden zonder het treinverkeer te hinderen. Deze overweg bleef tot 9 september 1972 in dienst. Een tijdelijke overweg werd voor de periode van 1 jaar aangelegd, omdat de zuidelijke toerit over de onderdoorgang nog niet was aangelegd. Op 1 november 1973 werd het spoor over deze onderdoorgang in gebruik genomen en kon de laatst bediende overweg in Breda komen te vervallen.
- In september 1993 gaan de treinen door de nieuwe Willemsspoortunnel rijden. Hiermee komt een einde aan het Luchtspoor in Rotterdam. De vijf brugdelen van de Willemsspoorbrug over de Nieuwe Maas worden in januari en februari 1994 verwijderd en gesloopt. De Koningshavenbrug wordt niet gesloopt, maar blijft bewaard en wordt in 2000 een Rijksmonument.
Op 28 augustus 2002 zijn de brug, de brugpost en de beide overloopwissels ten zuiden van de Nieuwe Veerbrug over de Mark buiten dienst gesteld. Dit gebeurde in verband met de aanleg van de HSL-Zuid. De spoorbaan werd tussen Breda Prinsenbeek en Lage Zwaluwe omhoog gebracht. Over de Mark kwam een nieuwe, vaste brug te liggen. Ten zuiden van deze brug kwamen weer overloopwissels te liggen. Aan de noordzijde van de brug werd enkele honderden meters verderop de aansluitwissels naar de HSL-Zuid aangelegd. De blokken tussen Breda en en de aansluitwissels werden verkort, om zo een snellere treinopvolging mogelijk te maken. De aansluiting krijgt als naam Zevenbergschenhoek Aansluiting. In april 2004 is het wisselcomplex aan de westelijke zijde van Breda vernieuwd en geschikt gemaakt voor vier sporen. Dit complex komt op 18 oktober 2004 in dienst, evenals de vrije kruising van de sporen naar Roosendaal.
- In het weekend van 4 en 5 februari 2017 zijn bij het station van Dordrecht ontsporingsgeleiders aangebracht. Dit is een extra rail in het midden van het spoor. Deze zorgt er voor dat bij een eventuele ontsporing de wielen van de trein worden opgesloten en niet uit de rails kunnen lopen. Om deze geleiders aan te kunnen brengen, moesten de houten dwarsliggers vervangen worden door betonnen dwarsliggers.
Stations
Breda
Breda Prinsenbeek
Beek
Langeweg
Ingebruikname
Dienstregeling
Na de opening van de spoorlijn tot aan Lage Zwaluwe eindigen de treinen in de haven van Moerdijk. Tot aan de opening van de Moerdijkbrug gaan de reizigers met de veerboot naar de overkant.
Met ingang van 14 mei 1950 rijden de treinen vanuit Amsterdam beurtelings het ene half uur naar Roosendaal en het andere half uur naar Eindhoven.
Met ingang van de dienstregeling 1998/1999 gaan de intercity's van de series 1900 (Den Haag Centraal - Venlo) en 2500 (Den Haag Centraal - Heerlen) een keer per uur rijden. Zij slaan hierbij de stations Dordrecht Zuid, Lage Zwaluwe en Breda Prinsenbeek over. Breda Prinsenbeek krijgt hiermee buiten de spits een uurdienst aangeboden. De twee andere stations worden bediend door de stoptreinen van de serie 5100 (Den Haag Centraal - Roosendaal).
In de dienstregeling 2015 wordt Breda Prinsenbeek ieder half uur bediend met stoptreinen van de serie 5000 (Den Haag Centraal - Breda). Hiermee komt na 17 jaar een eind aan de uursdienst op dit station.