Lisse

Lisse was de naam van het station van de gelijknamige plaats in Noord-Holland. De verkorting van het station was Lis.

Geschiedenis

In 18 begint de kasteelheer van Kasteel Keukenhof nabij het gehucht Halfweg een lobby bij de HIJSM om een stopplaats te openen nabij het kasteel om mensen te laten genieten van de bollenvelden die in de omgeving staan. Dit leidt er toe dat op 1 januari 1891 de halte Delfweg wordt geopend. De stopplaats is gevestigd in baanwachterswoning .

Op 1 oktober 1896 wijzigt de naam van het station naar Lisse. Het aantal reizigers is niet groot, maar de halte is wel van belang voor het vervoer van bloembollen. Op dezelfde datum wordt de stopplaats gepromoveerd tot halte.

In 190 wordt aan aannemer C. Wegerif uit Apeldoorn de opdracht verstrekt tot de bouw van een stationsgebouw en een woning voor de stationschef. Met de bouw is een bedrag van 128.640 gulden gemoeid. Het stationsgebouw is ontworpen door de architect D.A.N. Margadant. Het gebouw is ontworpen in de neorenaissance stijl, waarbij elementen van art nouveau zijn toegepast. Het station heeft een lengte van meter en een diepte variërend tussen de en meter. Aan de spoorzijde krijgt het gebouw een uitbouw voor Post T. Aan de noordzijde van het gebouw bevindt zich . In het middendeel de . Aan de zuidzijde is de . Boven op het middendeel is de woning van de stationschef. Ten zuiden van het gebouw is de retirade voor dames en heren. Het nieuwe station ligt ten zuiden van de oude halte. Het stationsgebouw wordt op 15 november 1905 geopend. Het station is aan de oostzijde van het spoor gelegen. Aan de westzijde van het spoor is het tweede perron. Aan de noordzijde van dit perron is een wachtruimte in dezelfde stijl als het stationsgebouw. Met de opening van dit nieuwe stationsgebouw krijgt de baanwachterswoning waar voorheen de halte was gevestigd, weer zijn functie terug.

Op 17 september 1944 wordt het station gesloten, gelijktijdig met het uitroepen van de Spoorwegstaking. Vanaf 1949 is het station alleen in het voorjaar geopend voor bezoekers van de bloembollententoonstelling rondom kasteel Keukenhof.

In maart 1998 wordt een steigerperron aangelegd waar eerder goederensporen lagen. Dit perron wordt gebruikt door de Keukenhof Express van Lovers Rail. In 1999 rijdt Lovers Rail voor het laatst naar Lisse. In 2002 word het steigerperron afgebroken. In 2005 wil de SSN ritten naar Lisse rijden, maar dit wordt geen succes. Sinds 1994 zit er in het stationsgebouw een horecagelegenheid. Regelmatig wordt aan de NS de vraag gesteld om het station te heropenen, maar de NS ziet er weinig potentieel in.

Voor de beveiliging beschikte het station over in totaal 1 seinhuis, waarmee de beveiliging volgens blokstelsel III wordt bediend.

• Post T

In een uitbouw aan de spoorzijde is Post T gevestigd. De post is voorzien van een bedieningstoestel van . Vanuit hier worden de seinen en wissels bediend.

Uit de richting Voorhout staat ter hoogte van kilometerpunt 33,465 voorseinplaal D^v, welke wordt voorafgegaan door een baak bij kilometerpunt 33,865. Voorseinpaal D^v geeft informatie over het afstandssein D¹, D^3-4, dat bij kilometerpunt 33,015 staat. Dit is een bordessein met twee armen, waarbij de hoge arm van sein D¹ geldt voor treinen over spoor I, terwijl de lage arm van sein D^3-4 geldt voor treinen die naar het emplacementsspoor 3 of 4 moeten. De hoge uitrijseinpaal ¹ geldt voor treinen naar Haarlem en staat ter hoogte van kilometerpunt 31, bij spoor I.

Uit de richting Voorhout staat ter hoogte van kilometerpunt 32, voorseinplaal B^v, welke wordt voorafgegaan door een baak. Voorseinpaal B^v geeft informatie over het afstandssein B¹, B^3-4, dat 500 meter verder staat. Dit is een bordessein met twee armen, waarbij de hoge arm van sein B¹ geldt voor treinen over spoor I, terwijl de lage arm van sein B^3-4 geldt voor treinen die naar het emplacementsspoor 3 of 4 moeten. De hoge uitrijseinpaal ¹ geldt voor treinen naar Haarlem en staat ter hoogte van kilometerpunt 31, bij spoor I.

Voor de richting Voorhout staat ter hoogte van kilometerpunt 32,620 de uitrijseinen C¹, C^3-4

Het bedieningstoestel is per 28 mei 1958 vervangen door een AR tableau. Hierbij zijn de klassieke seinen vervangen door lichtseinen. De AR-beveiliging komt per 15 april 1980 te vervallen. De beveiliging van het station vindt vanaf dat moment plaats met de NX/CVL beveiliging vanuit de verkeersleiderspost in Haarlem.

Laad- en losplaats

Aan de zuidzijde van het stationsgebouw wordt een laad- en losplaats ingericht, met een daarbij horende goederenloods. Deze laad- en losplaats wordt voorzien van een tweetal kopsporen, te bereiken vanuit de richting Noordwijkerhout. Deze sporen hebben de spoornummers 3 en 4 en zijn gelegen aan de oostelijke zijde van de doorgaande sporen. De goederenloods bestaat uit een kantoor en een open ruimte voor het ontvangen, opslaan en verzenden van goederen. Aan de noordzijde van het gebouw is op de bovenverdieping .

In 1921 wordt het emplacement gewijzigd.

• Schakelstation

Ten tijde van de elektrificatie van het baanvak Haarlem - Leiden wordt in 192 aan de westelijke kant van het emplacement een schakelstation gebouwd. Deze krijgt ook een aansluiting op het spoor om bijvoorbeeld een gelijkrichterwagen te plaatsen of om defecte transformatoren te kunnen omwisselen.

Spoorlijnen

Het station was gelegen aan de Oude Lijn ter hoogte van kilometerpunt 31,624.

Dienstregeling

Al in 1949 laat de NS in het voorjaar de stoptrein van Leiden naar Haarlem extra stoppen voor bezoekers aan de Keukenhof. Medio jaren '60 stoppen er extra treinen tijdens het bloembollenseizoen tussen half april en mei in het weekend. Deze treinen rijden voor de bezoekers van de Keukenhof. Vanaf 19 rijden er ook treinen vanuit Duitsland (Frau Antje Express) naar Lisse. Vanuit België komen sinds treinen naar Lisse (Bebloemingstreinen).

Aan het begin van de jaren '90 komt er een einde aan het seizoensgebonden bedienen van het station als gevolg van het drukker wordende treinverkeer tussen Haarlem en Leiden. Slechts buitenlandse treinen rijden nog naar Lisse.

In 1997 wil Lovers Rail van 27 maart tot en met 22 mei de Keukenhof Expres gaan rijden tussen Amsterdam en Leiden. Er zullen vier slagen per dag rijden, waarbij het vertrek uit Amsterdam om 9.30, 11.30, 13.30 en 16.30 is. Vanuit Leiden is het vertrek om 10.22, 12.22, 14.22 en 17.22. Door gebrek aan materieel gaat dit uiteindelijk niet door. Vanaf 26 maart 1998 rijdt Lovers Rail de Keukenhof Expres vanuit Amsterdam naar Lisse. Hiervoor worden locomotieven van de Reeks 25.5 van de NMBS gebruikt met hun rijtuigen M2. Er wordt een twee uursdienst gereden. Van maandag tot en met vrijdag rijden er zes slagen tussen Amsterdam en Leiden. In het weekeinde rijden eveneens 6 slagen, maar op andere tijden dan door de week. Van maandag tot en met vrijdag is het vertrek uit Amsterdam om 8.30, 10.30, 12.30, 14.30, 16.30 en 18.30. Vanuit Leiden wordt er 9.24, 11.24, 13.24, 15.24, 17.24 en 19.24 vertrokken. In het weekeinde is het vertrek om 9.30, 11.30, 13.30, 15.30, en 17.30 uit Amsterdam. Vanuit Leiden wordt er 10.24, 12.24, 14.24, 16.24 en 18.24 vertrokken. Deze treinen rijden tot 24 mei 1998. Een jaar later rijdt Lovers rail wederom vanuit Amsterdam naar Lisse. De treinen rijden van 25 maart 1999 tot 19 mei 1999.

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten Bloembollen en treinen de Keukenhof, station Lissen - H. Peters - Maandblad: Railmagazine, 47e Jaargang - april 2025 nummer 423 Blz: 54-59 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489