Vrachtrijtuigen Dm

In navolging van de in 1997 gekochte bagage/fiets rijtuigen, worden in 2000 nog eens 17 rijtuigen overgenomen van de Deutsche Bundespost.

Geschiedenis

Door de Duitse fabrikanten Linke Hoffman Busch, MBB en Wegmann worden in de periode 1974 - 1975 in totaal 200 rijtuigen gebouwd voor de Deutsche Bundes Post. Deze rijtuigen zijn van het type postmrz/026. Deze rijtuigen rijden mee in de lange afstandstreinen. Vanaf 1979 werden enkele rijtuigen geschikt gemaakt voor de maximumsnelheid van 200 kilometer per uur, om ze zo mee te laten rijden in de snelle intercitytreinen. Medio jaren ’90 stopt de Deutsche Bundes Post met het postvervoer per trein. De rijtuigen worden afgevoerd. Een deel van de rijtuigen word verkocht. In 1997 koopt de NS vijf van deze rijtuigen om deze te verbouwen tot fietsrijtuig. In 2000 worden er nog eens 17 rijtuigen gekocht. Deze rijtuigen zullen verbouwd gaan worden tot vrachtrijtuigen voor de snelle OverNight Express tussen Amsterdam en het Italiaanse Milaan, welke vanaf mei 2000 gaat rijden. Deze trein bestaat uit zit-, lig- en vrachtrijtuigen. Er zullen in eerste instantie 14 rijtuigen worden verbouwd tot vrachtrijtuig. Drie rijtuigen zullen dienen als onderdelenleverancier. Op 28 januari 2000 komen deze rijtuigen aan op de Watergraafsmeer. Uiteindelijk worden slechts 10 rijtuigen verbouwd tot vrachtrijtuig. Twee rijtuigen die bestemd waren om verbouwd te worden tot fietsrijtuig worden ook verbouwd tot vrachtrijtuig. Deze ruilen met twee andere rijtuigen die uiteindelijk verbouwd worden tot fietsrijtuig. De vijf overige rijtuigen dienen als plukrijtuig. De rijtuigen worden gereviseerd, verbouwd en geschilderd in de werkplaats van Wagons-Lits in Oostende en in de NedTrain werkplaats in Haarlem. Medio februari 2000 worden er vier rijtuigen ontasbest bij HKS Metals in de Amsterdamse Westhaven. Dit zijn de 00-95 004, 00-95 054, 00-95 091 en 00-95 122. In de daar op volgende weken worden ook de zes andere rijtuigen bij Hollandia in de Westhaven ontasbest. Op 29 februari 2000 gaan de rijtuigen 00-95 051 en 00-95 098 naar de werkplaats van Leidschendam. De ontasbeste rijtuigen 00-95 004 en 00-95 122 worden op 6 maart 2000 naar het revisiebedrijf Haarlem overgebracht. Hier worden de rijtuigen verbouwd. De verdere verbouwing en afwerking van de rijtuigen vindt plaats in Oostende, bij de werkplaats van Wagons-Lits. Ook drie rijtuigen die in 1997 zijn gekocht, worden in deze periode naar Oostende gebracht voor de verbouwing. Slechts twee rijtuigen worden daadwerkelijk verbouwd. Zij krijgen de nummers 92-99 070 en 92-99 071. Twee plukrijtuigen worden ook naar Oostende gestuurd, dit zijn de 00-95 018 en 00-95 113.

In 2004 gaan de vrachtrijtuigen over van NS Internationaal naar Railion. Begin 2007 koopt NS Reizigers drie rijtuigen terug van Railion. Het zijn de 92-99 066, 92-99 067 en 92-99 068. Rijtuig 92-99 066 wordt echter direct door verkocht aan , terwijl de twee andere rijtuigen worden verbouwd tot rem-/koppelwagen voor transporten met ongeremd materieel. Hiermee nemen de rijtuigen de functie over die de oude Stalen D rijtuigen en Plan N rijtuigen hadden in de jaren ’80.

Technische gegevens

De rijtuigen hebben een lengte van 26,4 meter. De rijtuigen hebben een gewicht van 38 ton. De rijtuigen zijn toegelaten voor een maximumsnelheid van 200 kilometer per uur.

Uitvoering

De rijtuigen zijn opgebouwd uit een bodemplaat, welke bestaat uit profielen. Het bakgeraamte is opgetrokken uit koperversterkt staal. Dit staal is beter bestand tegen corrosie. Het bakgeraamte en het onderstel zijn als uitgevoerd en in zijn geheel gelast. De koppen zijn vlak en het dak loopt recht af naar beneden. De apparaten onder de rijtuigbak zijn beschermd door afgeronde schortplaten. De koppen zijn voorzien van drukdichte vouwbalgen. Op een derde zijn de sluitseinen aangebracht. Op een derde en twee derde van het rijtuig wordt een dubbele schuifdeur aangebracht. Alle overige ramen en deuren worden verwijderd. Zo wordt een gladde rijtuigwand verkregen.

Het interieur bestaat uit een open ruimte voor . De vloer van de rijtuigen bestaan uit . Voor de stevigheid is er gekozen voor. Hierop is een laag linoleum aangebracht. De rijtuigen worden niet verwarmd bij de NS, hoewel de elektrische installatie wel aanwezig is. De keus om de rijtuigen niet te verwarmen wordt ingegeven door het feit dat er een dure verbouwing nodig is aan de installatie. Onder het rijtuig wordt de lucht verwarmd door middel van elektriciteit en onder de banken het rijtuig ingeblazen. De elektrische verwarming is geschikt voor 1.500 Volt en 3.000 gelijkspanning en 1.000 Volt wisselspanning.

Bij de aankomst van de rijtuigen zijn zij nog geschilderd in de kleuren van de DB. Nadat de rijtuigen onder handen zijn genomen in Haarlem, worden zij blauw geschilderd met een grijs dak. De schortplaten worden donkergrijs geschilderd. Aan de linkerkant van het rijtuig komt in lichtblauwe letters OverNight Express te staan, met daarboven een lichtblauwe gekromde streep en gele sterren. Aan de rechterkant wordt het Railion logo aangebracht. De rijtuigen 92-99 070 en 92-99 071 zijn in een donkere kleur blauw geschilderd.

De draaistellen zijn Minden Deutz type 36. Voor de primaire vering van het draaistel is gebruik gemaakt van schroefveren. De secundaire vering bestaat uit elliptisch gevormde bladveren en schroefveernesten. De aspotten zijn voorzien van rollagers. De draaistelcode van de draaistellen is . Het remsysteem is een . Hierbij . De rijtuigen zijn voorzien van schijfremmen en van magneetremmen.

Inzet

Op 28 mei 2000 rijden de eerste vrachtrijtuigen mee in de OverNight Express van Amsterdam Centraal naar Milaan. In totaal bestond een trein uit ongeveer 5 à 7 vrachtrijtuigen, aangevuld met 8 rijtuigen voor reizigers. De rijtuigen worden beladen op de losweg van de Amsterdamse Westhaven. Het is de bedoeling om de rijtuigen te beladen op het opstelterrein van Hoofddorp. De vergunning hiervoor komt echter niet rond, zodat er naar het westelijk havengebied wordt uitgeweken. Er zou in Hoofddorp een losweg gecreëerd gaan worden. Daarnaast is het niet mogelijk om met ‘goederenwagens’ door de Schipholtunnel te rijden. Vanaf 8 december 2000 is het echter wel mogelijk om de vrachtrijtuigen te behandelen op het opstelterrein van Hoofddorp. Dit terrein is aanzienlijk dichter bij Schiphol dan het westelijk havengebied van Amsterdam.

Met ingang van 4 maart 2001 werden de rijtuigen echter al vervangen door containerdraagwagens van het type Sffggmrrss. Het voordeel van deze containerdraagwagens is dat zij gekoelde containers kunnen vervoeren, iets wat niet mogelijk is in de vrachtrijtuigen. Deze zijn niet geschikt om lang gekoeld te blijven. De vrachtrijtuigen blijven echter wel leeg mee rijden in de treinen om tot een gunstige beremming te komen. Het beladen van de containers op de draagwagens gebeurd echter weer in de Amsterdamse Westhaven. Een belangrijke vervoerder haakte in het voorjaar van 2001 af, wat voor een lagere bezetting zorgde. Eind september 2001 stopt Railion met het vervoer van goederen in de OverNight Express, omdat het toch te onrendabel is. Op 27 oktober 2001 rijdt de OverNight Express voor het laatst. De rijtuigen worden afgevoerd en in afwachting van betere tijden op de Watergraafsmeer geplaatst.

In 2004 gaan de rijtuigen over naar Railion. Railion gebruikt de rijtuigen vanaf medio september 2004 als remrijtuigen om afgevoerde en van geplukte Plan V treinstellen mee te vervoeren vanuit Arnhem Berg en Hengelo naar Maastricht, waar zij worden gesloopt. In afwachting van de overbrengingen werden de rijtuigen op Arnhem Berg, Arnhem Goederen of Hengelo gestald. Railion gebruikt hiervoor de rijtuigen 92-99 061, 92-99 066, 92-99 067 en 92-99 068.

In maart 2005 worden de rijtuigen 92-99 070 en 92-99 071 gebruikt om een metrotreinstel van de RET over te brengen van naar de Waalhaven. Na deze tijd hebben de rijtuigen geen dienst meer gedaan.

Begin 2007 neemt NS Reizigers de rijtuigen 92-99 066, 92-99 067 en 92-99 068 over van Ralion. Rijtuig 92-99 066 wordt hierbij direct door verkocht aan een Duitse firma. De drie rijtuigen gaan in maart 2007 naar Neumünster. Hier worden de rijtuigen 92-99 067 en 92-99 068 gereviseerd en verbouwd tot koppelwagen. In juni 2007 keren de rijtuigen terug in Nederland. Op 30 september 2007 worden de beide rijtuigen voor het eerst ingezet. Zij worden in Hengelo gebruikt tijdens “Mijn openbaar vervoer” als opslag en standruimte. De overige 10 rijtuigen worden niet ingezet. Zij staan op de [{Dijksgracht]]. Om ruimte te maken voor ander materieel worden de rijtuigen op naar Amersfoort overgebracht, waar zij bij de voormalige wagenwerkplaats staan.

Op 12 april 2008 worden de beide koppelrijtuigen opnieuw ingezet. Zij worden gebruikt om treinstel ElD2 252 over te brengen voor revisie in het Duitse Delitzsch. De rijtuigen keerden op terug in Nederland. Rijtuig 92-99 067 wordt op 5 en 6 juni gebruikt voor de Brand Fuel Express tussen Schiphol en Brussel. De trein rijdt op beide dagen een slag heen en terug. De trein bestaat uit locomotief NMBS 2555 en 4 Benelux ICRm rijtuigen.

In de nacht van 30 juni op 1 juli 2009 worden de beide koppelrijtuigen gebruikt om DH-II 3227 van de Hoofdwerkplaats Tilburg naar Amersfoort over te brengen. De beide rijtuigen worden vervolgens terzijde gesteld en op 1 oktober 2010 over gedragen aan de SSN in Rotterdam.

Inzet bij BAM

In 2006 neemt aannemer BAM Rail het rijtuig 92-99 071 over van Railion.

op 24 en 25 juni 2008 meetrijtuig Dm 99 84 93 62 071-5 van BAM ter gelegenheid van Rail Technology Conferences 2008 te zien was in het Spoorwegmuseum ? In het rijtuig werden diverse meetmethoden en -apparatuur gedemonstreerd. Het rijtuig stond op het kopspoortje van de museumpendel. De aangekondigde videoschouwtrein stond niet in het museum. Wel was de Unimat 5 van Strukton aanwezig

Nummer	Inzet van	Inzet tot
51 84 92-99 071-9	2006

Inzet bij Herik Rail

In augustus 2007 neemt chartertrein maatschappij Herik Rail drie bagagerijtuigen over van Railion. Het zijn de 92-99 063, 92-99 064 en 92-99 065. Op 22 augustus 2007 worden de rijtuigen door de 6473 bij de overige rijtuigen van Herik Rail gestald op het voormalige terrein van de hoofdwerkplaats. De rijtuigen stonden al op het goederen emplacement van Amersfoort. In juni 2008 worden de beide rijtuigen geschilderd in de huisstijlkleren van Herik Rail. Rijtuig 92-99 064 is donkerblauw geschilderd. Tussen de bak en de dakrand is een smalle, oranje bies aangebracht. Een bredere, oranje bies is boven de stelbalk aangebracht tot aan de handgrepen om de deuren te openen. De onderste opstaptrede en het handwiel voor de handrem zijn eveneens oranje geschilderd. Het dak is lichtgrijs geschilderd. Het rijtuig 92-99 065 wordt in het zelfde kleurenschema geschilderd. In afwijking van rijtuig 92-99 064 wordt het dak van rijtuig 92-99 065 oranje geschilderd. Opschriften zijn niet op de rijtuigen aangebracht.

Nummer	Inzet van	Inzet tot
51 84 92-99 063-6	augustus 2007	201
51 84 92-99 064-4	2007	201
51 84 92-99 065-1	2007	201

Inzet bij De Rijtuigloods

Nadat Herik Rail zijn spoorse activiteiten afstoot, gaan de drie bagagerijtuigen over naar evenementenlocatie De Rijtuigloods in Amersfoort. Rijtuig 92-99 063 wordt in augustus 2014 gesloopt.

Nummer	Inzet van	Inzet tot
51 84 92-99 063-6	201
51 84 92-99 064-4	201
51 84 92-99 065-1	201

Onderhoud

De rijtuigen worden onderhouden in het onderhoudsbedrijf Leidschendam.

Revisie

De rijtuigen 92-99 067 en 92-99 068 worden tussen maart en juni 2007 gereviseerd bij de werkplaats van Neumünster. De rijtuigen zijn hierbij ook geschilderd in de NS kleuren, een blauwe stelbalk met daar boven een gele baan met het blauwe NS logo. Hierboven is een brede blauwe band geschilderd en net onder de dakrand en boven de schuifdeuren is een smalle, gele baan aangebracht. Het dak is grijs geschilderd. Het interieur is volledig leeg.

Wijzigingen

• De rijtuigen 92-99 067 en 92-99 068 arriveren op 4 juni 2007 in Venlo. Zij komen mee met een sleep rijtuigen dat onderhoud heeft gehad of is gereviseerd in de werkplaats van Neumünster. In deze werkplaats zijn de rijtuigen verbouwd tot koppelwagen.

De rijtuigen worden in het voorjaar van 2000 verbouwd. Hierbij worden op twee paar schuifdeuren na alle ramen en deuren verwijderd of dicht gelast. Ook de kopdeuren en vouwbalgen worden verwijderd.

Nummer	Verbouwing in	Verbouwing uit
51 80 00-95 004-9	6 maart 2000
51 80 00-95 122-9	6 maart 2000
51 80 00-95 091-6
51 80 00-95 054-4
51 80 00-95 051-0
51 80 00-95 098-1
51 80 00-95 023-9
51 80 00-95 129-4
51 80 00-95 151-8
51 80 00-95 041-1
51 80 00-95 122-9
51 80 00-95 122-9

Vernummeringen

Bij de overname van de rijtuigen worden de verschillende DB nummers in een aaneengesloten serie van de NS genummerd. Dit wordt de serie Dm 51 84 92-999 060. De rijtuigen zijn genummerd op volgorde waarop de rijtuigen naar Nederland zijn gekomen. In Nederland zijn zij vervolgens niet vernummerd. De twee fietsrijtuigen die in 1997 zijn gekocht, worden in 2000 verbouwd en vernummerd naar vrachtrijtuig.

Nieuw nummer	Oud nummer	Datum omnummering
Dm 51 84 92-99 070-1	D 51 84 94-95 052-1	2000
Dm 51 84 92-99 071-9	D 51 84 94-95 053-9	2000

Afvoer

Nadat de laatste OverNight Express eind oktober 2001 had gereden, werden de rijtuigen werkloos aan de kant gezet. Zij werden gestald op de Watergraafsmeer. In 2004 worden alle rijtuigen aan Railion verkocht. Deze zet de rijtuigen alleen in 2004 en 2005 in. Vervolgens worden de rijtuigen weer aan de kant gezet. In 2006 neemt BAM het rijtuig 92-99 071 over van Railion. In 2007 neemt NS Reizigers de rijtuigen 92-99 067 en 92-99 068 in dienst. Deze rijtuigen worden tot 2009 ingezet en vervolgens terzijde gesteld. In februari 2007 worden de rijtuigen 92-99 060, 92-99 061, 92-99 062, 92-99 066, 92-99 069 en 92-99 070 naar Neumünster overgebracht. Hier wordt bekeken of het mogelijk is om de rijtuigen weer rijvaardig te maken voor verkoop. In Nederland worden de rijtuigen 92-99 063, 92-99 064 en 92-99 065 verkocht aan Herik Rail. In december 2011 keren vijf van de zes rijtuigen terug uit Neumünster. Het zijn de rijtuigen 92-99 060, 92-99 061, 92-99 062, 92-99 066 en 92-99 070. De rijtuigen worden in afwachting van verdere ontwikkelingen in Amersfoort geparkeerd. In juni 2012 worden de rijtuigen 92-99 061 en 92-99 066 overgebracht van Amersfoort naar het terrein van Sabic in Geleen Lutterade. Vanaf hier worden de rijtuigen via de haven van Stein afgevoerd naar een sloper in . Het rijtuig 92-99 069 wordt in 2012 overgedragen aan DB Schenker Deutschland.

Sloop

De plukrijtuigen die in Haarlem zijn gebruikt om onderdelen af te staan, zijn in bij gesloopt. De twee plukrijtuigen 00-95 018 en 00-95 113 zijn in 20 in Oostende gesloopt. In juni 2012 zijn de rijtuigen 92-99 061 en 92-99 066 in Stein gesloopt. Rijtuig 92-99 063 is op 27 augustus 2014 in Amersfoort gesloopt.

Museumrijtuigen

Van de twaalf rijtuigen, zijn er vijf rijtuigen bij museumorganisaties terecht gekomen. Hier worden zij voor diverse doeleinden ingezet.

• Stichting Hondekop 4

In 2012 neemt de stichting Hondekop 4 de rijtuigen Dm 92-99 060, Dm 92-99 062 en 92-99 070 over van Railion. De stichting zal de rijtuigen gebruiken om onderdelen op te slaan, welke tijdens de revisie van de ElD4 766 zijn verwijderd en al hersteld/gereviseerd zijn.

51 84 92-99 060-2

51 84 92-99 062-8

51 84 92-99 070-1

• Stoom Stichting Nederland (SSN)

Per 1 oktober 2010 neemt de SSN de beide koppelrijtuigen over van NS Reizigers.

51 84 92-99 067-7

51 84 92-99 068-5

Afleverdata

NS nummer	DB nummer	Aflevering	In dienst	In revisie	Uit revisie	In revisie	Uit revisie	Ter zijde	Sloop
51 84 92-99 060-2	51 80 00-95 004-9	26 mei 2000	2000						n.v.t. (stichting Mat'54)
51 84 92-99 061-0	51 80 00-95 122-9	25 mei 2000	2000						juni 2012
51 84 92-99 062-8	51 80 00-95 091-6	26 mei 2000	2000						n.v.t. (stichting Mat'54)
51 84 92-99 063-6	51 80 00-95 054-4	25 mei 2000	2000						27 augustus 2014
51 84 92-99 064-4	51 80 00-95 051-0	16 juni 2000	2000						n.v.t. (De Rijtuigloods)
51 84 92-99 065-1	51 80 00-95 098-1	9 juni 2000	2000						n.v.t. (De Rijtuigloods)
51 84 92-99 066-9	51 80 00-95 023-9	19 juni 2000	2000						juni 2012
51 84 92-99 067-7	51 80 00-95 129-4	7 juli 2000	2000	maart 2007	4 juni 2007			2010	n.v.t. (SSN)
51 84 92-99 068-5	51 80 00-95 151-8	5 juli 2000	2000	maart 2007	4 juni 2007			2010	n.v.t. (SSN)
51 84 92-99 069-3	51 80 00-95 041-1	23 juni 2000	2000
51 84 92-99 070-1	51 80 00-95 050-2	5 mei 2000	10 mei 2000						n.v.t. (stichting Mat'54)
51 84 92-99 071-9	51 80 00-95 100-5	5 mei 2000	10 mei 2000						n.v.t. (BAM)

DB nummer	Aankomst in Nederland	Sloop
51 80 00-95 007-2		2000
51 80 00-95 008-0		2000
51 80 00-95 010-6		2000
51 80 00-95 018-9
51 80 00-95 113-8