Groningen

Groningen is de naam van het grootste station van de gelijknamige plaats in de provincie Groningen. De verkorting van het station is Gn.

Geschiedenis

Met aanleg van de spoorlijn tussen Harlingen en Nieuweschans in 1863, krijgt Groningen een station. Dit station wordt in 1866 opgeleverd, het is een tijdelijk gebouw van hout dat tot 1872 blijft staan.

Eerste station

In 1866 wordt het station van Groningen geopend. Dit station is van hout gebouwd. Vanwege de militaire functie die vestingstad Groningen had, moest het station snel afgebroken kunnen worden om niet in het schootsveld van de kanonnen te staan. Daarom is het station van hout gemaakt.

Tweede station

Met de komst van meer spoorlijnen, is in 1872 een nieuw en permanent stationsgebouw neer gezet. Het is een gebouw van een laag met een hoofdbeuk en twee zijvleugels

Derde station

In 1893 wordt begonnen met de bouw van een nieuw station. Dit station is ontworpen door architect Isaac Gosschalk in de Hollandse renaissancestijl en neogotiek. De entree is geplaatst in de hoge stationshal. Aan weerszijden van deze hal zijn twee zijvleugels gebouwd. Op 16 april 1896 wordt het station geopend.

In 1928 wordt het derde perron aangelegd. Om dit perron te bereiken, wordt een luchtbrug tussen het tweede en derde perron aangelegd. Het derde perron wordt voorzien van een overkapping en een seinhuis. De luchtbrug en het seinhuis zijn gemaakt van geklonken staal en vormen een geheel. Tegen deze constructie is de perronoverkapping gebouwd, welke eveneens van geklonken staal is. In 1932 wordt het nieuwe perron en seinhuis in gebruik genomen.

In 1968 wordt het station verbouwd en wordt in de stationshal een tussenvloer aangelegd. Op deze manier is de kantine voor het spoorpersoneel ontstaan. In de stationshal zelf kwamen winkels. In de zomer van 1971 wordt de overkapping van het tweede perron vernieuwd. Deze overkapping zal bestaan uit glasvezelplaten. Door de vertraagde levering van deze platen wordt de sloop van de oude overkapping tijdelijk onderbroken. In 1974 wordt het station op de voorlopige monumentenlijst geplaatst door de Rijksdienst voor Monumentenzorg na overleg met de NS. De plaatsing wordt ingegeven vanwege de bouwstijl.

Tussen 1994 en 1999 vindt er een grote renovatie van het gebouw plaats. Zo is de tussenvloer verwijderd en is de stationshal in oude luister hersteld. In 2018 wordt begonnen met het verbouwen van het station. Er komt een tunnel voor fietsers en voetgangers onder de sporen door. De brug over de sporen zal plaats gaan maken voor een tunnel. Ook de perrons worden vernieuwd. Deze werkzaamheden moet eind 2019 zijn afgerond. Aan de westzijde van het station zijn in het weekend van 11 en 12 september 2019 de laatste sporen van de spoorlijn naar Drachten verwijderd. Deze sporen moeten plaats maken voor een tunnel onder de Paterswoldseweg onder de sporen in de richting van Hoogkerk en Groningen Noord. Na de aanleg van deze tunnel zal er een keerspoor worden aangelegd voor treinen die op spoor 2 of 3 aankomen en naar het opstelterrein moeten worden gereden. Dit spoor moet in oktober 2019 in dienst komen. In 2020 zal begonnen worden met het opknappen van de kapconstructie over de sporen 1 tot en met 4. Het opstelterrein aan de zuidzijde van het station zal plaats maken wanneer het nieuwe opstelterrein de Vork gereed is. Dit opstelterrein komt nabij de splitsing van de sporen in de richting van Zuidbroek en Assen. De gehele ombouw moet in 2023 afgerond zijn.

Locomotiefdepot

Station Groningen kende een locomotiefloods. Deze was van de SS. In 186 wordt begonnen met de bouw van de locomotiefloods. en is voorzien van acht sporen.

Op 10 januari 1955 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotiefdepot van Groningen. Er zijn tot dat moment nog slechts zeven diensten gesteld vanuit het depot. Dit zijn drie diensten voor de serie 3700, een dienst voor een 4300 en drie diensten voor de serie 6000.

In 197 wordt de locomotiefloods gesloopt.

In het depot zijn tussen 1866 en 1955 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:

• 900
• 1300
• 1700
• 2900
• 3200
• 3300
• 3700
• 4300
• 5000
• 5500
• 6000
• 6900
• 7000
• 7100
• 7300
• 8100
• 8400
• 8700

Spoorlijnen

Het station is gelegen aan staatslijn B (Harlingen Haven - Nieuweschans), Staatslijn C (Meppel - Groningen) en aan de spoorlijn Groningen - Delfzijl.

Dienstregeling

Tussen 23 mei en 11 juni 1977 vindt er een kaping plaats ter hoogte van De Punt. Hierdoor stond veel elektrisch materieel opgesloten in Groningen. Om dit materieel elders in Nederland te kunnen inzetten, worden zij via de spoorlijn vanuit Groningen naar Leeuwarden overgebracht. Treinstellen Materieel'54 worden achter twee treinstellen Plan U overgebracht.

Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2018) stoppen de volgende treinseries te Groningen:

Treinserienummer	Beginpunt	Eindpunt	Materieel
500	Rotterdam Centraal	Groningen	DDZ/ICMm
700	Den Haag Centraal	Groningen	DDZ/ICMm
6200	Groningen	Assen	ICMm
8100	Zwolle	Groningen	DDZ/ICMm
20100	Groningen	Leer (Dld)	D-GTW (Arriva)
37300	Leeuwarden	Groningen	D-GTW (Arriva)
37400	Leeuwarden	Groningen	D-GTW (Arriva)
37500	Groningen	Winschoten/(Bad Nieuweschans)	D-GTW (Arriva)
37600	Groningen	Roodeschool	D-GTW (Arriva)
37700	Groningen	Delfzijl	D-GTW (Arriva)
37800	Groningen	Veendam	D-GTW (Arriva)

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2018) stoppen alle treinen in Groningen.