Westerdokseiland
Het Westerdokseiland is gelegen ten westen van het Centraal Station van Amsterdam. Vanaf de opening wordt het terrein gebruikt om diverse loodsen en havens aan te sluiten op het spoorwegnet. Vanaf 19 wordt dit afgebouwd en wordt de vrijkomende ruimte gebruikt voor het opstellen van materieel.
Geschiedenis
In 187 wordt begonnen met de aanleg van een rangeerterrein op het Westerdokseiland. Het emplacement is te bereiken vanuit Amsterdam Centraal via de draaibrug over de Westerdoksluis. In 1878 worden de sporen in gebruik genomen. In 1922 wordt een nieuwe aansluiting naar het eiland aangelegd door middel van een dubbelsporige draaibrug.
Op het terrein is een klein rangeerterrein aangelegd. Daarnaast is er een goederenloods met sporen langs de kade aan de zijde van . Er zijn aansluitingen gelegd naar de Houthaven en de Silodam. In 1893 wordt de in 1876 gegraven Houthaven voorzien van een spooraansluiting. In 188 wordt ten westen van de Houthaven, de Minervahaven gegraven. In 1 wordt de spoorlijn aangelegd naar deze nieuwe haven.
In de jaren '60 wil men de Vlothaven een verbinding geven met het Noordzeekanaal. Hiertoe wordt de spoorlijn naar de Houthaven opgebroken.
Vanaf de jaren '80 vinden er gesprekken plaats tussen de NS en de gemeente Amsterdam over wederzijdse wensen rondom het spoorgebied in de stad. De gesprekken gaan onder andere over het aanleggen van zes sporen tussen de Singelgracht en Amsterdam CS, de wens van de gemeente om de IJ-oever te verbouwen. Hiermee samenhangend is de aanleg van spoor 16 te Amsterdam CS en de mogelijke aanleg van een spoorverbinding naar de nieuwe wijk IJburg en verder naar Almere. De gemeente wil verder woningen bouwen op het Westerdokseiland en op het voormalige rangeerterrein Rietlanden. De NS wilde de Rietlanden liever niet opgeven om er in de toekomst een opstelterrein te kunnen realiseren. Ontwikkelingen rondom de Watergraafsmeer zorgde er voor dat de NS bereid was om de opstelterreinen Bovendok, Hoog West en Hoog Oost op te geven. Als compensatie wordt op kosten van de gemeente het terrein van de Watergraafsmeer opnieuw ingericht als opstelterrein. Het Bovendok kan plaats maken voor woningbouw, terwijl de opstelterrein Hoog West en Hoog Oost plaats maken voor voor een ringsneltram langs de IJ-oever. Spoor 16 kan hierdoor niet worden aangelegd. Ook de Dijksgracht is onderdeel van deze gesprekken, maar dit terrein wil de NS niet afstaan om de mogelijkheid open te houden tot aanleg van een vrije kruising en een eventuele nieuwe spoorlijn. De activiteiten die plaats vinden op de Dijksgracht zullen dan eveneens verhuizen naar de Watergraafsmeer. De Dijksgracht kan dan dienen als opstelterrein voor spitsmaterieel ter vervanging van het opstelterrein Bovendok. Uiteindelijk komen de gemeente en de NS overeen dat NS het Westerdokseiland en de Rietlanden verlaat in ruil voor grond in het Westelijk Havengebied.
Locomotievendepot
Als dependance van het depot van Amsterdam Centraal wordt in 192 een locomotievenloods gebouwd. De loods is gelegen naast de lage goederensporen. Door de hoge ligging krijgt het depot al snel de naam Bovendok. Na de sloop van het depot in 19 worden zes sporen voorzien van bovenleiding en ingericht voor het opstellen van materieel. Het opstelterrein is tot 1996 in gebruik geweest.
Op wordt het depot opgeheven. In het depot zijn tussen 192 en 19 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:
- 3900;
Mutaties
Locomlopen
Op 19 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotievendepot en wordt het depot opgeheven. Er zijn tot dat moment nog slechts diensten gesteld vanuit het depot.
Bediening
Spooraansluitingen
Sluiting en opbraak
In 198 rijden de laatste treinen.
Tussen 2000 en 2004 worden de laatste sporen van het rangeerterrein opgebroken, alsmede de loodsen die er nog stonden.
|
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten
|
