Kuilenburgse spoorbrug: verschil tussen versies
| Regel 61: | Regel 61: | ||
'''Eerste brug''' | '''Eerste brug''' | ||
| − | In 186 wordt aan firma Harkort uit Hagen-Haspe de opdracht verstrekt tot de bouw van de brug. Met de bouw is een bedrag van ƒ 1,8 miljoen gemoeid. De bouw begint in 1863. De onderbouw van de brug wordt door firma Quant uit gebouwd voor een bedrag van ƒ 1,5 miljoen. In 1868 is de brug gereed. | + | In 186 wordt aan firma Harkort uit Hagen-Haspe de opdracht verstrekt tot de bouw van de brug. Met de bouw is een bedrag van ƒ 1,8 miljoen gemoeid. De bouw begint in 1863. De onderbouw van de brug wordt door firma Quant uit gebouwd voor een bedrag van ƒ 1,5 miljoen. De bouw van de pijlers begint in . De pijlers zijn opgebouwd uit bakstenen met een natuursteen bekleding. De fundering voor pijlers moest geheid worden. Voor de bouw van de overspanning wordt gebruik gemaakt van steigers op 4 houten hulppijlers, welke in de vaargeul zijn geplaatst. In 1868 is de brug gereed. |
Versie van 11 jun 2025 21:13
Ter overspanning van de rivier de Lek, wordt tussen Schalkwijk en Culemborg een brug over deze rivier aangelegd. De verkorting van deze brug is Lek.
Inhoud
Geschiedenis
In de eerste jaren van de aanleg van spoorlijnen in Nederland waren er gescheiden spoorwegnetten in het noorden en zuiden van Nederland. De overspanning van grote rivieren, zoals de Lek, Maas, Rijn en Waal was een grote uitdaging.
Eerste brug
Als in 1860 wordt besloten tot aanleg van de spoorlijn tussen Utrecht en Boxtel, wordt dit de eerste verbinding tussen beide spoorwegnetten. De rivier de Lek is de eerste van de grote rivieren in Nederland die overspannen zal gaan worden. Door ingenieur Gerrit van Diesen wordt de brug en de spoorlijn ontworpen. Bijzonder aan de brug is dat er geen pijlers in de rivier zijn geplaatst, om het scheepvaartverkeer niet te hinderen. In eerste instantie wordt een tralieliggerbrug ontworpen, welke een overspanning heeft van 140 meter. Hiermee wordt de zomerbedding van de rivier in een keer overspannen. Aan weerszijden komen een aantal aanbruggen. Om deze grote overspanning mogelijk te maken, moet de rivierbedding versmald en verdiept worden. Naar aanleiding van de vakwerkbruggen bij Zutphen over de IJssel en de brug over de Maas bij Venlo wordt uiteindelijk gekozen voor een vakwerkbrug. Deze heeft een overspanning van 154 meter. Aan de noordzijde komen acht aanbruggen. De aanbrug bij de hoofdoverspanning heeft een lengte van 80 meter en de ander aanbruggen hebben een lengte van 57 meter. [1] De brug heeft een totale lengte van 665 meter. De brug bestaat uit gebogen hoofdliggers van welijzer. De hoofdliggers hebben 37 velden, welke voorzien zijn van stalen dwarsdragers en windverbanden. De aanbruggen hebben rechte hoofdliggers van welijzer. De langste aanbrug heeft velden en de 7 andere aanbruggen hebben velden. De velden zijn eveneens voorzien van dwarsdragers en windverbanden. De gehele brug bevat voor 5.100 ton aan ijzer. De hoofdoverspanning heeft een gewicht van 2.300 ton. De brug is bij de bouw al voorbereid op dubbelspoor, hoewel de spoorlijn enkelsporig werd aangelegd. Het spoor is op de brug in het midden aangelegd.
In 1885 is het tweede spoor op de brug aangelegd, gelijktijdig met de verdubbeling van het spoor tussen en .
In 194 is een van de twee sporen verwijderd op last van de Duitse bezetter. Op de plaats van de vrijgekomen ruimte worden houten planken neergelegd, zodat de brug kan worden bereden door (vracht)auto's en motoren. In 1944 zijn door de Duitsers explosieven geplaatst op strategische plaatsen om de brug op te kunnen blazen tijdens de aftocht. De explosieven werden echter niet tot ontploffing gebracht, zodat de brug redelijk ongeschonden uit de oorlog is gekomen.
Tweede brug
In de zomer van 1977 wordt besloten tot de bouw van een nieuwe spoorbrug over de Lek. Over deze nieuwe brug moeten zwaardere treinen kunnen rijden zonder dat er allerlei regelingen gemaakt moeten worden. Daarnaast heeft de brug roestschade en zijn de aansluitingen van de brug kwetsbaar voor vermoeiing van metaal. De nieuwe brug moet in 1982 in gebruik worden genomen.
Aanleg
Eerste brug
In 186 wordt aan firma Harkort uit Hagen-Haspe de opdracht verstrekt tot de bouw van de brug. Met de bouw is een bedrag van ƒ 1,8 miljoen gemoeid. De bouw begint in 1863. De onderbouw van de brug wordt door firma Quant uit gebouwd voor een bedrag van ƒ 1,5 miljoen. De bouw van de pijlers begint in . De pijlers zijn opgebouwd uit bakstenen met een natuursteen bekleding. De fundering voor pijlers moest geheid worden. Voor de bouw van de overspanning wordt gebruik gemaakt van steigers op 4 houten hulppijlers, welke in de vaargeul zijn geplaatst. In 1868 is de brug gereed.
Tweede brug
Ingebruikname
Eerste brug
Tweede brug
Testritten
Dienstregeling
Opening
Eerste brug
Op 1 november 1868 is de spoorbrug geopend, tegelijkertijd met de opening van de spoorlijn tussen Utrecht en Kuilenburg.
Tweede brug
Lotgevallen
Sluiting
Eerste brug
Sloop
Eerste brug
De oude brug is na bijna 120 jaar gesloopt in 1983. Een klein deel van deze brug is als monument bewaard naast de nieuwe brug.
|
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten
|
