Schiphollijn

Uit Somda RailWiki
Versie door Taigagaai (overleg | bijdragen) op 21 aug 2016 om 19:59 (Viersporigheid in dienst tussen Amsterdam Zuid en Duivendrecht.)
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

De Schiphollijn is de spoorlijn die de luchthaven Schiphol aansluit op het nationale spoorwegnet. Aan de zuidzijde van de spoorlijn sluit de Schiphollijn aan ter hoogte van Warmond op de Oude Lijn (Amsterdam - Haarlem - Leiden - Den Haag Hollands Spoor - Rotterdam). Aan de noordzijde sluit de spoorlijn aan op de geplande ringspoorbaan van Amsterdam bij Riekerpolder Aansluiting. Uiteindelijk sluit de lijn aan bij de Gaasperdammerweg op de Gooilijn (Amsterdam - Amersfoort). De lengte van de lijn is circa 50 kilometer.


Geschiedenis

In 1962 wordt een memorandum naar de minister van Verkeer en Waterstaat gestuurd voor de aanleg van een spoorlijn bij de luchthaven Schiphol. De bouw van het nieuwe Schiphol begon in 1963. Op 13 juni 1963 werd een werkgroep opgericht die onderzoek gaat doen naar een spoorlijn van Amsterdam naar Den Haag. Deze werkgroep wordt vernoemd naar voorzitter mr. H.A. de Mol van Otterloo. Hij is op dat moment directeur Verkeer van het Directoraat Generaal van het Verkeer.


In 1969 worden de plannen geopenbaard om de spoorlijn in drie fasen aan te leggen. De eerste fase is om de spoorlijn vanaf Amsterdam Sloterdijk via de Ringspoorbaan naar het Overtoomse Veld aan te leggen. Vanaf hier kan de spoorlijn via de berm van de Rijksweg en de tunnel naar Schiphol worden aangelegd. Aan de andere kant van Schiphol kan de spoorlijn worden doorgetrokken door de Haarlemmermeer naar Leiden. Bij het Overtoomse Veld kan de spoorlijn worden aangesloten op de zuidelijke Ringspoorbaan en de zuidelijke Stadsspoorlijn naar het centrum bij de nieuwbouw van de RAI. Bij de RAI kan ook de oostelijke tak van de Ringspoorlijn aansluiten, zodat er een verbinding ontstaat met Utrecht.


Planning

De lijn zou in Amsterdam aan de zuidelijke rand van het centrum beginnen, in de omgeving van het Weteringcircuit. Via een tunnel onder de Boerenwetering moet de spoorlijn naar de RAI gaan. Hier komt spoorlijn weer boven de grond en buigt dan af naar het westen richting de ringspoorbaan. Ter hoogte van de Minervalaan is een station gepland. Dit station moet de overstap kunnen bieden aan het overige openbaar vervoer richting Amstelveen en Amsterdam Zuid. De bouw van bruggen tussen de Minervalaan en de Schinkel moet beginnen in 1974. Om de Schinkel over te kunnen steken, wordt voor zowel het spoorverkeer als het wegverkeer over de nieuwe Rijksweg 10 voor een klapbrug gekozen. Ten oosten van de Schinkel wordt de voormalige Haarlemmermeerspoorlijn gekruisd. Vanaf deze lijn zullen materialen worden aangevoerd voor de bouw van de lijn. Met behulp van een verbindingsboog zal de spoorlijn aansluiten op de nieuwe lijn. Na de brug over de Schinkel buigt Rijksweg 10 echter naar het noorden, maar sluit Rijksweg 4 hier op aan in westelijke richting. Door dit verkeersknooppunt moet ook de spoorlijn worden geweven. Ter hoogte van de Riekerpolder voegt zich bij deze lijn de Westelijke tak van de Ringspoorbaan. De spoorlijn komt hierbij in de middenberm van Rijksweg 4 te lopen. Na het klaverblad dat tussen de Rijkswegen 4 en 6 (thans A9) komt te liggen, gaat de spoorlijn verder in een tunnel van 5,5 kilometer. Op de punten waar de tunnel de startbaan van de Buitenveldertbaan (Baan 09-27 of de Amstelveense Bulderbaan) is het dak van de tunnel verstevigd en bestaat uit een dak van een meter dik. Ondergronds wordt Rijksweg 4 nogmaals gekruisd en op ongeveer 900 meter van de provinciale weg Heemstede - Aalsmeer komt de spoorlijn boven de grond. Over een aarden wal of betonnen viaduct gaat de spoorlijn naar Hoofddorp. Hier is geen station gepland. Bij Abbenes kruist de spoorlijn Rijksweg 44. Het traject wordt aangelegd met ongelijkvloerse kruisingen. Sassenheim wordt op ongeveer 1.200 meter gepasseerd, maar ook hier is rekening gehouden met de latere aanleg van een station, net zoals in Hoofddorp. Ter hoogte van Warmond sluit de lijn aan op de Oude lijn. Tot aan Leiden zal het traject viersporig zijn.


De planning is om het lijngedeelte tussen Schiphol en Amsterdam Minervalaan in 1978 te openen als een eilandbedrijf. In de richting van Leiden zal de spoorlijn in 1980 worden geopend. De spoorlijn wordt geschikt gemaakt voor een snelheid van 160 kilometer per uur. De bouw van de lijn werd in 1972 begroot op een totaalbedrag van 590 miljoen gulden.


Aanleg

De bouw van het station wordt al in 197 ter hand genomen, omdat het luchthavengebouw uitgebreid wordt. Het dak hiervan moet ook versterkt worden, omdat hierboven op pilaren van de rijbanen komen te staan die toegang geven tot het luchthaven gebouw. Het station zal 3 sporen bevatten met twee perrons. Het eilandperron zal 10,8 meter breed worden en het zijperron 5,5 meter. Op de perrons komen trappen en hellingbanen naar het luchthavengebouw.

Op 27 augustus 1973 was een perspresentatie, waar een deel van het station Schiphol te bezichtigen was. In het station waren eilandperron, treinaanwijzer etc nagebootst.


Vanwege grote vertraging in de traceprocedures werd het gedeelte Warmond - Schiphol veel later geopend dan gepland. In december 1978 werd het deel tussen Schiphol en Amsterdam Zuid geopend. Hiervoor de NS een eilandbedrijf uit.



In het weekend van 16 en 17 mei 1998 komt de viersporigheid van het station Hoofddorp in dienst. Tegelijkertijd komen de nieuwe sporen bij Riekerpolder Aansluiting in dienst.


In het weekend van 30 en 31 mei 2015 is een nieuwe fly-over in gebruik genomen bij Amsterdam Riekerpolder Aansluiting. Via deze fly-over rijden de treinen vanuit Schiphol naar Amsterdam Lelylaan via een vorkaansluiting. Tussen Riekerpolder Aansluiting en Duivendrecht is het daarop volgende weekend gewerkt aan de twee extra sporen die daar komen te liggen. Op 7 september 2015 komt de tweede Schinkelbrug in dienst. Op deze brug zullen de sporen komen te liggen voor treinen in de richting van Amsterdam Zuid. Alleen het buitenste spoor is nu in gebruik genomen. Van de eerste Schinkelbrug wordt het binnenste spoor buiten dienst genomen voor vernieuwing. De tweede Schinkelbrug is voorzien van een meebewegende bovenleidingsconstructie. De eerste Schinkelbrug zal in de zomer van 2016 van een dergelijke constructie voorzien worden, zodat het treinverkeer niet meer strandt op de bruggen. Begin augustus 2016 wordt tijdens een buitendienststelling van 9 dagen delen van de spoorlijn verlegd. Hiermee komt het deel tussen Amsterdam Zuid en Duivendrecht viersporig in dienst.



Schipholtunnel

Stations

Ingebruikname

Op 20 december 1978 komt het eerste deel van de spoorlijn in dienst. Het is het deel van Amsterdam Zuid naar Schiphol. Dit gedeelte van de spoorlijn is nog niet aangesloten op het NS net. Op dit gedeelte van de spoorlijn doen de Plan V treinstellen 841 - 844 dienst. Om deze treinstellen op dit deel van het traject te krijgen worden zij door een diesellocomotief via de Haarlemmermeerlijn van Nieuwersluis naar Uithoorn gebracht. Vanaf hier vertrok het treinstel naar Jollenpad, getrokken door een locomotief serie 500 of 600. Bij het Jollenpad in Amsterdam Buitenveldert is een krappe verbindingsboog aangelegd waar de treinstellen naar de Schiphollijn worden gebracht bij Amsterdam Zuid.





Testritten

Dienstregeling

Vanaf december 1978 werd er met de vier treinstellen Plan V een pendeldienst gereden tussen beide station. Deze rijden om de 20 minuten. Er zijn voor deze dienst twee treinstellen nodig, die elk op een eigen spoor rijden.

Opening