Schiphollijn: verschil tussen versies

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen
(Beveiliging)
(17 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 7: Regel 7:
  
  
In 1969 worden de plannen geopenbaard om de spoorlijn in drie fasen aan te leggen. De eerste fase is om de spoorlijn vanaf [[Amsterdam Sloterdijk]] via de [[Ringspoorbaan]] naar het Overtoomse Veld aan te leggen. Vanaf hier kan de spoorlijn via de berm van de Rijksweg en de tunnel naar Schiphol worden aangelegd. Aan de andere kant van Schiphol kan de spoorlijn worden doorgetrokken door de Haarlemmermeer naar Leiden. Bij het Overtoomse Veld kan de spoorlijn worden aangesloten op de zuidelijke Ringspoorbaan en de zuidelijke Stadsspoorlijn naar het centrum bij de nieuwbouw van de RAI. Bij de RAI kan ook de oostelijke tak van de Ringspoorlijn aansluiten, zodat er een verbinding ontstaat met Utrecht. In 1970 wordt de beslissing om de spoorlijn aan te leggen, uitgesteld. De NS gaat echter wel door met het maken van plannen om de spoorlijn aan te leggen door het westelijke deel van Amsterdam. Zo zal er een station komen tussen Schiphol en het Centraal station ter hoogte van de Cornelis Lelylaan. Ook wordt er al rekening gehouden om de spoorlijn aan te laten sluiten op het nieuw te bouwen station van Sloterdijk, ook al loopt de spoorlijn er op enige afstand langs. In Slotermeer wordt er ook rekening gehouden met de aanleg van een station. Aan het begin van 1975 geven Provinciale Staten van Noord-Holland aan dat zij de nieuwe spoorlijn zo snel als mogelijk is, wordt doorgetrokken langs de westelijke tuinsteden van Amsterdam. Zo kan er een aansluiting ontstaan op de nieuwe spoorlijn naar de [[Hemtunnel]]. In de zomer van 1976 komt een werkgroep van de Amsterdamse PvdA tot de conclusie dat de spoorlijn niet moet eindigen op het museumplein, maar via het westen van de stad naar Amsterdam CS. Via de oostzijde van de stad moet de spoorlijn aansluiting bieden op de spoorlijnen naar Amersfoort en Utrecht.
+
In 1969 worden de plannen geopenbaard om de spoorlijn in drie fasen aan te leggen. De eerste fase is om de spoorlijn vanaf [[Amsterdam Sloterdijk]] via de [[Ringspoorbaan]] naar het Overtoomse Veld aan te leggen. Vanaf hier kan de spoorlijn via de berm van de Rijksweg en de tunnel naar Schiphol worden aangelegd. Aan de andere kant van Schiphol kan de spoorlijn worden doorgetrokken door de Haarlemmermeer naar Leiden. Bij het Overtoomse Veld kan de spoorlijn worden aangesloten op de zuidelijke Ringspoorbaan en de zuidelijke Stadsspoorlijn naar het centrum bij de nieuwbouw van de RAI. Bij de RAI kan ook de oostelijke tak van de Ringspoorlijn aansluiten, zodat er een verbinding ontstaat met Utrecht. In 1970 wordt de beslissing om de spoorlijn aan te leggen, uitgesteld. De NS gaat echter wel door met het maken van plannen om de spoorlijn aan te leggen door het westelijke deel van Amsterdam. Zo zal er een station komen tussen Schiphol en het Centraal station ter hoogte van de Cornelis Lelylaan. Ook wordt er al rekening gehouden om de spoorlijn aan te laten sluiten op het nieuw te bouwen station van Sloterdijk, ook al loopt de spoorlijn er op enige afstand langs. In Slotermeer wordt er ook rekening gehouden met de aanleg van een station. Aan het begin van 1975 geven Provinciale Staten van Noord-Holland aan dat zij de nieuwe spoorlijn zo snel als mogelijk is, wordt doorgetrokken langs de westelijke tuinsteden van Amsterdam. Zo kan er een aansluiting ontstaan op de nieuwe spoorlijn naar de [[Hemtunnel]]. In de zomer van 1976 komt een werkgroep van de Amsterdamse PvdA tot de conclusie dat de spoorlijn niet moet eindigen op het Museumplein, maar via het westen van de stad naar Amsterdam CS. Via de oostzijde van de stad moet de spoorlijn aansluiting bieden op de spoorlijnen naar Amersfoort en Utrecht. In mei 1977 uiten bewoners in de omgeving van de nieuwe spoorlijn hun bezwaren tegen het eindpunt Museumplein, net zoals de PvdA een jaar eerder deed. De Amsterdamse PvdA geeft medio juni 1977 per brief aan kabinetsformateur Den Uyl te laten weten dat zij een voorkeur hebben om de spoorlijn via de Ringspoorbaan naar Amsterdam CS te laten lopen. In dezelfde periode laat minister Westerterp weten dat er stations gaan komen in Hoofddorp en Nieuw Vennep, terwijl de NS eerder had laten weten geen stations in deze plaatsen te willen bouwen. De Amsterdamse Raad voor het Verkeer komt in de zomer van 1977 met de aanbeveling om vooralsnog geen station nabij het Rijksmuseum te bouwen. Het museum is vanaf de Minervalaan dan beter te bereiken per tram. Hiervoor moet een nieuwe tramlijn aangelegd worden op een vrije baan of bestaande tramlijnen moeten verlengd worden, zoals lijn 24 of 25. Tevens is de aanbeveling gedaan dat het westelijk en zuidelijk deel van de [[Ringspoorbaan]] gebruikt moet gaan worden om de spoorlijn aan te sluiten op het landelijke spoorwegnet en Amsterdam Centraal. Aan het westelijk deel van de ringspoorbaan wordt gedacht aan de bouw van 5 stations en aan het zuidelijk deel aan 4 stations. Door gebruik te maken van de ringspoorbaan bestaan er meer mogelijkheden om andere verbindingen aan te leggen met de spoorlijn. Op een later moment kan er alsnog een spoorlijn van noord naar zuid worden aangelegd nabij het Rijksmuseum.
  
  
 
=='''Planning'''==
 
=='''Planning'''==
  
De lijn zou in Amsterdam aan de zuidelijke rand van het centrum beginnen, in de omgeving van het Rijksmuseum aan het Museumplein. De spoorlijn zou onder de grond worden aangelegd op het punt waar de Hobbemakade en de Stadhouderskade elkaar kruisen. Via een tunnel onder de Boerenwetering moet de spoorlijn naar de RAI gaan. Hier komt spoorlijn weer boven de grond en buigt dan af naar het westen richting de ringspoorbaan. Ter hoogte van de Minervalaan is een station gepland. Dit station moet de overstap kunnen bieden aan het overige openbaar vervoer richting Amstelveen en Amsterdam Zuid. In de zomer van 1974 zijn er diverse mogelijkheden voor het doortrekken van de spoorlijn. Zo is er een mogelijkheid dat de spoorlijn eindigt bij het Apollopaviljoen in plaats van het Rijksmuseum. Ook het eindigen bij de Minervalaan is een mogelijkheid. Vanaf de Minervalaan is dan een verbinding mogelijk via de Westelijke ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal. Ook een aansluiting op de Oostlijn van de metro is een optie. Ook kan de oude ringdijk vanaf de Minervalaan gebruikt worden in de richting van Duivendrecht en de Watergraafsmeer naar Amsterdam Centraal. Als laatste optie is er een korte spoorlijn vanaf de Minervalaan naar de RAI. De gemeente Amsterdam heeft de voorkeur voor de optie om de spoorlijn aan te laten sluiten op de Oostlijn van de metro, terwijl de NS het Rijksmuseum als eindpunt in beeld heeft. Hiermee houdt de NS de mogelijkheid open om later ondergronds naar Amsterdam Centraal een tunnel aan te leggen.
+
De lijn zou in Amsterdam aan de zuidelijke rand van het centrum beginnen, in de omgeving van het Rijksmuseum aan het Museumplein. De spoorlijn zou onder de grond worden aangelegd op het punt waar de Hobbemakade en de Stadhouderskade elkaar kruisen. Via een tunnel onder de Boerenwetering moet de spoorlijn naar de RAI gaan. Hier komt spoorlijn weer boven de grond en buigt dan af naar het westen richting de ringspoorbaan. Ter hoogte van de Minervalaan is een station gepland. Dit station moet de overstap kunnen bieden aan het overige openbaar vervoer richting Amstelveen en Amsterdam Zuid. In de zomer van 1974 zijn er diverse mogelijkheden voor het doortrekken van de spoorlijn. Zo is er een mogelijkheid dat de spoorlijn eindigt bij het Apollopaviljoen in plaats van het Rijksmuseum. Ook het eindigen bij de Minervalaan is een mogelijkheid. Vanaf de Minervalaan is dan een verbinding mogelijk via de Westelijke ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal. Ook een aansluiting op de Oostlijn van de metro is een optie. Ook kan de oude ringdijk vanaf de Minervalaan gebruikt worden in de richting van Duivendrecht en de Watergraafsmeer naar Amsterdam Centraal. Als laatste optie is er een korte spoorlijn vanaf de Minervalaan naar de RAI. De gemeente Amsterdam heeft de voorkeur voor de optie om de spoorlijn aan te laten sluiten op de Oostlijn van de metro, terwijl de NS het Rijksmuseum als eindpunt in beeld heeft. Hiermee houdt de NS de mogelijkheid open om later ondergronds naar Amsterdam Centraal een tunnel aan te leggen. De spoorlijn zal voorzien worden van bovenleiding. Om de bovenleiding te voeden, komen er 3 onderstations. Deze komen nabij Amsterdam Zuid, de noordzijde van de Schipholtunnel en bij Nieuw Vennep.
  
  
De bouw van bruggen tussen de Minervalaan en de Schinkel zou moeten beginnen in 1974. Om de Schinkel over te kunnen steken, wordt voor zowel het spoorverkeer als het wegverkeer over de nieuwe Rijksweg 10 voor een klapbrug gekozen. Ten oosten van de Schinkel wordt de voormalige [[Haarlemmermeerlijnen|Haarlemmermeerspoorlijn]] gekruist. Vanaf deze lijn zullen materialen worden aangevoerd voor de bouw van de lijn. Met behulp van een verbindingsboog zal de spoorlijn aansluiten op de nieuwe lijn. Na de brug over de Schinkel buigt Rijksweg 10 echter naar het noorden, maar sluit Rijksweg 4 hier op aan in westelijke richting. Door dit verkeersknooppunt moet ook de spoorlijn worden geweven. Ter hoogte van de Riekerpolder voegt zich bij deze lijn de Westelijke tak van de Ringspoorbaan. De spoorlijn komt hierbij in de middenberm van Rijksweg 4 te lopen. Na het klaverblad dat tussen de Rijkswegen 4 en 6 (thans A9) komt te liggen, gaat de spoorlijn verder in een tunnel van 5,5 kilometer. Op de punten waar de tunnel de startbaan van de Buitenveldertbaan (Baan 09-27 of de Amstelveense Bulderbaan) kruist, is het dak van de tunnel verstevigd en bestaat uit een dak van een meter dik. Ondergronds wordt Rijksweg 4 nogmaals gekruisd en op ongeveer 900 meter van de provinciale weg Heemstede - Aalsmeer komt de spoorlijn boven de grond. Over een aarden wal of betonnen viaduct gaat de spoorlijn naar Hoofddorp. Hier is geen station gepland. Bij Abbenes kruist de spoorlijn Rijksweg 44. Het traject wordt aangelegd met ongelijkvloerse kruisingen. Sassenheim wordt op ongeveer 1.200 meter gepasseerd, maar ook hier is rekening gehouden met de latere aanleg van een station, net zoals in Hoofddorp en Nieuw Vennep. Ter hoogte van Warmond sluit de lijn aan op de Oude lijn. De nieuwe spoorlijn wordt tussen de al bestaande sporen van de Oude Lijn aangelegd, die hiermee naar de buitenzijde opschuiven. De bestaande stalen brug bij Warmond zal worden vervangen door een betonnen brug om de overlast van geluid te beperken. Tot aan Leiden zal het traject viersporig zijn. In 1970 is de verwachting dat Schiphol in 1975 per trein bereikbaar is, als er in 1971 toestemming wordt gegeven om de spoorlijn aan te leggen. De toestemming tot aanleg van de spoorlijn wordt echter pas in mei 1973 gegeven. De verwachting is dat de aanleg van de spoorlijn 8 jaar zal duren. In de zomer van 1974 wordt er toestemming gegeven tot aanleg van de spoorlijn. De tunnelmoten 1, 2, 5 en 7 kunnen worden gebouwd. Begin september 1975 wordt besloten om de spoorlijn ten oosten van Hoofddorp en Nieuwe Vennep te laten lopen. Tussen Sassenheim en Warmond vindt aansluiting plaats op de Oude Lijn.  
+
De bouw van bruggen tussen de Minervalaan en de Schinkel zou moeten beginnen in 1974. Om de Schinkel over te kunnen steken, wordt voor zowel het spoorverkeer als het wegverkeer over de nieuwe Rijksweg 10 voor een klapbrug gekozen. Ten oosten van de Schinkel wordt de voormalige [[Haarlemmermeerspoorlijnen traject Aalsmeer - Bovenkerk - Amsterdam Willemspark|Haarlemmermeerspoorlijn]] gekruist. Vanaf deze lijn zullen materialen worden aangevoerd voor de bouw van de lijn. Met behulp van een verbindingsboog zal de spoorlijn aansluiten op de nieuwe lijn. Na de brug over de Schinkel buigt Rijksweg 10 echter naar het noorden, maar sluit Rijksweg 4 hier op aan in westelijke richting. Door dit verkeersknooppunt moet ook de spoorlijn worden geweven. Ter hoogte van de Riekerpolder voegt zich bij deze lijn de Westelijke tak van de Ringspoorbaan. De spoorlijn komt hierbij in de middenberm van Rijksweg 4 te lopen. Na het klaverblad dat tussen de Rijkswegen 4 en 6 (thans A9) komt te liggen, gaat de spoorlijn verder in een tunnel van 5,5 kilometer. Op de punten waar de tunnel de startbaan van de Buitenveldertbaan (Baan 09-27 of de Amstelveense Bulderbaan) kruist, is het dak van de tunnel verstevigd en bestaat uit een dak van een meter dik. Ondergronds wordt Rijksweg 4 nogmaals gekruisd en op ongeveer 900 meter van de provinciale weg Heemstede - Aalsmeer komt de spoorlijn boven de grond. Over een aarden wal of betonnen viaduct gaat de spoorlijn naar Hoofddorp. Hier is geen station gepland. Bij Abbenes kruist de spoorlijn Rijksweg 44. Het traject wordt aangelegd met ongelijkvloerse kruisingen. Sassenheim wordt op ongeveer 1.200 meter gepasseerd, maar ook hier is rekening gehouden met de latere aanleg van een station, net zoals in Hoofddorp en Nieuw Vennep. Ter hoogte van Warmond sluit de lijn aan op de Oude lijn. De nieuwe spoorlijn wordt tussen de al bestaande sporen van de Oude Lijn aangelegd, die hiermee naar de buitenzijde opschuiven. De bestaande stalen brug bij Warmond zal worden vervangen door een betonnen brug om de overlast van geluid te beperken. Tot aan Leiden zal het traject viersporig zijn. In 1970 is de verwachting dat Schiphol in 1975 per trein bereikbaar is, als er in 1971 toestemming wordt gegeven om de spoorlijn aan te leggen. De toestemming tot aanleg van de spoorlijn wordt echter pas in mei 1973 gegeven. De verwachting is dat de aanleg van de spoorlijn 8 jaar zal duren. In de zomer van 1974 wordt er toestemming gegeven tot aanleg van de spoorlijn tussen Schiphol en Amsterdam Zuid. Dit dubbelsporige traject heeft een lengte van ongeveer 11 kilometer. De tunnelmoten 1, 2, 5 en 7 kunnen worden gebouwd. Begin september 1975 wordt besloten om de spoorlijn ten oosten van Hoofddorp en Nieuwe Vennep te laten lopen. Tussen Sassenheim en Warmond vindt aansluiting plaats op de Oude Lijn.  
  
Als de spoorlijn via het Weteringcircuit gaat lopen, blijft een verbinding door Amsterdam-West nodig. Deze zal gebruikt worden door goederentreinen en treinen die niet door de metrobuis onder het stadscentrum kunnen rijden.  
+
Als de spoorlijn via het Weteringcircuit gaat lopen, blijft een verbinding door Amsterdam-West nodig. Deze zal gebruikt worden door goederentreinen en treinen die niet door de metrobuis onder het stadscentrum kunnen rijden. De planning is om het lijngedeelte tussen Schiphol en Amsterdam Minervalaan in 1978 te openen als een eilandbedrijf. In de richting van Leiden zal de spoorlijn in 1980 worden geopend. Het eindpunt in het centrum van Amsterdam zal halverwege de jaren '80 bereikt gaan worden. De spoorlijn wordt geschikt gemaakt voor een snelheid van 160 kilometer per uur. De bouw van de lijn werd in 1972 begroot op een totaalbedrag van 590 miljoen gulden. Uiteindelijk komt er geen overeenstemming tussen de NS en de gemeente Amsterdam om de spoorlijn nabij het Museumplein te eindigen. De gemeente is bang dat het gebied volgebouwd zou gaan worden met kantoren. In januari 1977 willen bijna alle Amsterdamse gemeenteraadsleden een verbinding tussen de Schiphollijn en de spoorlijnen naar Zaandam en Haarlem. Deze verbinding moet worden aangelegd worden op de dijken van de nooit aangelegde [[Ringspoorbaan]] aan de westzijde van Amsterdam. In de zomer van 1977 wordt door de WOVAA en de KvK echter voorgesteld om de spoorlijn in oostelijke richting aan te leggen over Ringspoorlijn in plaats van naar het Museumplein. In het eindrapport "Realisering Schiphollijn" is een van de aanbevelingen om de spoorlijn tussen Leiden en Warmond viersporig aan te leggen. De binnensporen zullen naar Schiphol gaan, terwijl de buitenste sporen richting Haarlem gaan. Hiermee ontstaat een vrij kruising. De spoorlijn moet geschikt zijn voor een snelheid van 160 kilometer per uur. Nabij de luchthaven wordt de mogelijkheid open gehouden tot aanleg van een containerterminal. In augustus 1977 hebben Gedeputeerden Staten van Noord Holland toestemming gegeven tot de aanleg van de spoorlijn door de Haarlemmermeer. Daarnaast is er de wens om de Schiphollijn af te laten takken in de richting van [[Amsterdam Sloterdijk]] en zo een verbinding te krijgen met Noord Holland, zonder hierbij Amsterdam CS aan te doen. Op 28 april 1978 laat de ministerraad weten om de spoorlijn niet te laten eindigen aan het Museumplein, maar om via de Ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal te eindigen. Op deze manier kunnen verbindingen worden aangelegd met Noord Holland en Flevoland. Op dit verzoek stelt het college van B&W van Amsterdam voor om de spoorlijn zo snel als mogelijk is aan te leggen via de westelijke tak van de ringspoorbaan. Door minister Tuijnman wordt in mei 1978 aangekondigd om enkele varianten te onderzoeken naar station Zuid. Een mogelijkheid hiertoe is de aanleg van een tramlijn via het NS-spoor naar Amsterdam Centraal. Deze oplossing heeft een tijdelijk karakter in afwachting van de aanleg van de spoorlijn via Sloterdijk. Op 12 mei 1978 wordt een motie in de gemeenteraad met een dergelijke strekking aangenomen.  
  
De planning is om het lijngedeelte tussen Schiphol en Amsterdam Minervalaan in 1978 te openen als een eilandbedrijf. In de richting van Leiden zal de spoorlijn in 1980 worden geopend. Het eindpunt in het centrum van Amsterdam zal halverwege de jaren '80 bereikt gaan worden. De spoorlijn wordt geschikt gemaakt voor een snelheid van 160 kilometer per uur. De bouw van de lijn werd in 1972 begroot op een totaalbedrag van 590 miljoen gulden.
+
Op 23 januari 1980 geeft minister Tuijnman van Verkeer en Waterstaat toestemming om de spoorlijn te verlengen met 800 meter naar de RAI. Hier zal een tijdelijk station worden gebouwd. De spoorlijn wordt enkelsporig en aan de andere zijde van het perron kan worden overgestapt op tramlijn 4 van het GVB.
  
  
 
='''Aanleg'''=
 
='''Aanleg'''=
  
De aanleg van de spoorlijn begint op  . Als eerste wordt het traject Schiphol - [[Amsterdam RAI]] aangelegd. Vanaf de RAI is het de bedoeling om de spoorlijn verder aan te leggen naar het Weteringcircuit.
+
De aanleg van de spoorlijn begint op  november 1976. Als eerste wordt het traject Schiphol - [[Amsterdam RAI]] aangelegd. Vanaf de RAI is het de bedoeling om de spoorlijn verder aan te leggen naar het Weteringcircuit. De aanleg begint vanaf de aansluiting bij het Jollenpad van de [[Haarlemmermeerspoorlijnen traject Aalsmeer - Bovenkerk - Amsterdam Willemspark|Haarlemmermeerlijnen]] in de richting van Schiphol.  
  
  
Regel 39: Regel 39:
 
'''''Beveiliging'''''
 
'''''Beveiliging'''''
  
 +
Het baanvak zal beveiligd worden met automatisch blokstelsel en linkerspoorbeveiliging en [[ATB (Automatische Trein Beïnvloeding)|ATB]]. De bediening van het baanvak zal plaats vinden vanuit de Verkeersleidingpost te Den Haag.
 +
Vanaf de opening van de spoorlijn in december 1978 tot aan maart 1981 bedienen machinisten door middel van een sleutel in het sleutelkastje op het perron de uitrijseinen 20, 22, 36 en 38. Op 7 maart 1981 wordt de beveiliging van Warmond tot aan Amsterdam RAI in gebruik gesteld. De bediening van seinen en wissels geschiedt vanaf dat moment uit de Verkeersleidingspost Den Haag.
  
 
In 1986 wordt de spoorlijn toegevoegd aan het Integra tableau van de verkeersleidingspost in Amsterdam. Oorspronkelijk was gepland om de Schiphollijn aan te sturen vanuit Den Haag, omdat er een kopstation was gepland op het Museumplein. Door dit kopstation was er geen enkele verbinding met Amsterdam. De aanleg van de Westtak was de aanleiding om de Schiphollijn vanuit Amsterdam aan te sturen.
 
In 1986 wordt de spoorlijn toegevoegd aan het Integra tableau van de verkeersleidingspost in Amsterdam. Oorspronkelijk was gepland om de Schiphollijn aan te sturen vanuit Den Haag, omdat er een kopstation was gepland op het Museumplein. Door dit kopstation was er geen enkele verbinding met Amsterdam. De aanleg van de Westtak was de aanleiding om de Schiphollijn vanuit Amsterdam aan te sturen.
Regel 51: Regel 53:
 
Zie voor het uitgebreide artikel de pagina [[Schipholtunnel]].
 
Zie voor het uitgebreide artikel de pagina [[Schipholtunnel]].
  
De bouw van de tunnel begint in 1972. In de zomer van 1976 wordt het laatste deel van de tunnel gesloten in de richting van Amsterdam Zuid. Op het terrein van Schiphol wordt in dezelfde periode begonnen met de aanleg van de tunnel in de richting van Leiden. De tunnel is op  1981 geopend.
+
In 1967 wordt begonnen met de aanleg van een gedeelte van de tunnel om zo bouwplannen van de luchthaven boven de grond niet in de weg te zitten. De bouw van de tunnel begint in 1972. In de zomer van 1976 wordt het laatste deel van de tunnel gesloten in de richting van Amsterdam Zuid. Op het terrein van Schiphol wordt in dezelfde periode begonnen met de aanleg van de tunnel in de richting van Leiden. De tunnel is op  1981 geopend.
  
  
 
=='''Testritten'''==
 
=='''Testritten'''==
  
 +
Op 29 september 1977 wordt de [[V - Treinstellen Plan V|ElP2 871]] met behulp van een diesellocomotief van de [[600 - Rangeer locomotieven serie 600|serie 600]] via het hulpspoor naar de nieuwe spoorbaan overgebracht om na te gaan of het uitwisselen van materieel via de Haarlemmermeerlijnen problemen zouden opleveren. Op 12 juli 1978 wordt de eerste proefrit gereden op de nieuwe spoorlijn. Hiervoor wordt de DE20 oftewel de Kameel voor gebruikt. Op 29 september 1978 rijdt de DE20 opnieuw een proefrit over de spoorlijn, ditmaal met de vaste kamercommissie voor Verkeer & Waterstaat. Vanaf 2 oktober 1978 vinden er instructie- en proefritten plaats met Plan V. Op 11 en 12 maart 1981 wordt de spoorlijn geïnspecteerd door de directie van de NS. Hiervoor wordt wederom de DE20 gebruikt.
  
  
 
=='''Opening & ingebruikname'''==
 
=='''Opening & ingebruikname'''==
  
Op 20 december 1978 komt het eerste deel van de spoorlijn in dienst. Het is het deel van [[Amsterdam Zuid]] naar [[Schiphol]]. Dit gedeelte van de spoorlijn is nog niet aangesloten op het NS net. Op 1981 wordt de spoorlijn geopend vanaf Leiden naar Amsterdam Rai in aanwezigheid van Koning Beatrix. Op  mei 1986 vindt de opening plaats van de spoorlijn vanaf Amsterdam RAI via de westelijke tak van Ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal. Op 1993 vindt de opening plaats van de spoorlijn naar [[Weesp]]
+
Het eerste traject tussen [[Amsterdam Zuid]] naar [[Schiphol]] wordt geopend op 20 december 1978. Minister van Verkeer & Waterstaat Tuijnman rijdt de eerste rit met de ElP2 841. Na deze eerste rit komt het eerste deel van de spoorlijn in dienst. Dit gedeelte van de spoorlijn is nog niet aangesloten op het NS net. Op 1 juni 1981 wordt de spoorlijn geopend vanaf Leiden naar Amsterdam Rai in aanwezigheid van Koning Beatrix. Zij rijdt in een door locomotief 1602 getrokken trein. Achter deze trein rijdt locomotief 1208 naar de RAI om de trein terug naar Leiden te slepen. Op  mei 1986 vindt de opening plaats van de spoorlijn vanaf Amsterdam RAI via de westelijke tak van Ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal. Op 1993 vindt de opening plaats van de spoorlijn naar [[Weesp]]
  
  
Regel 72: Regel 75:
  
  
* In 200 wordt begonnen met de aanleg van een boog tussen de spoorlijn en de [[Rhijnspoorlijn|spoorlijn naar Utrecht]]. Met deze Utrechtboog kan het overstappen op Duivendrecht komen te vervallen. De boog wordt in 2006 in gebruik genomen.
+
* Op 13 september 2000 wordt begonnen met de aanleg van een boog tussen de spoorlijn en de [[Rhijnspoorlijn|spoorlijn naar Utrecht]]. Met deze Utrechtboog kan het overstappen op Duivendrecht tussen Utrecht en Schiphol komen te vervallen. Het zijn twee enkelsporige viaducten met een lengte van 1.700 respectievelijk 1.800 meter. De kosten zijn ongeveer 150 miljoen gulden. De boog wordt in 2006 in gebruik genomen.
  
  
Regel 80: Regel 83:
 
* In januari 2019 is er een set overloopwissels aangelegd ten zuiden van Hoofddorp Midden, waar het opstelterrein van Hoofddorp aansluit op de spoorlijn. Met de aanleg van deze wissels is de situatie van voor 200 teruggekeerd. Hiermee is het mogelijk om weer te keren en om te lopen op het emplacement bij een stremming van de Schipholtunnel.
 
* In januari 2019 is er een set overloopwissels aangelegd ten zuiden van Hoofddorp Midden, waar het opstelterrein van Hoofddorp aansluit op de spoorlijn. Met de aanleg van deze wissels is de situatie van voor 200 teruggekeerd. Hiermee is het mogelijk om weer te keren en om te lopen op het emplacement bij een stremming van de Schipholtunnel.
 
* In mei 2019 wordt begonnen met de werkzaamheden in het kader van de ondertunneling van de snelweg A10 en het uitbreiden van het aantal sporen rondom Amsterdam Zuid. De werkzaamheden houden onder andere in dat er een fundering wordt gelegd voor de tweede passage bij Amsterdam Zuid. Hiervoor zijn 480 palen nodig. Deze worden in 4 weekenden in mei 2019 in de grond gedraaid. Ook zou er een betonnen bak onder de sporen door geschoven voor de nieuwe passage. Dit is een bak van 70 bij 12 meter met perrons. Deze zou in het Pinksterweekend van 2019 worden ingeschoven, maar is niet uitgevoerd. Dit gebeurd pas in november 2019. Het plaatsen van dit stuk was in de planning naar voren gehaald, maar wordt nu weer naar achteren geschoven. Om dit stuk te plaatsen moet de snelweg A10 aan de zuidzijde, de sporen aan de westzijde van Amsterdam Zuid worden verwijderd en de grond afgegraven worden. In juni 2019 wordt door de bouwcombinatie ZuidPlus het werk neergelegd, omdat zij het werk niet voor het afgesproken bedrag van 990 miljoen euro kunnen uitvoeren. Het bedrijf eiste een bedrag van 500 à 1.000 miljoen euro meer voor het werk. Bemiddeling mocht echter niet baten, zodat er een commissie werd ingesteld om te onderzoeken hoe het werk dan wel uitgevoerd kan worden. De commissie maakte haar conclusies in maart 2020 bekend en adviseerde om het project wel door te laten gaan, maar op te knippen in kleinere projecten. Hierdoor blijft het project beter beheersbaar. Er moet wel een nieuwe aanbestedingsprocedure worden gevoerd. De eerste aanbesteding is de nieuwe terminal rondom het station Amsterdam Zuid. Dit zijn onder andere de Brittenpassage aan de westzijde onder het station van Amsterdam Zuid. Deze aanbesteding wordt op 27 oktober 2020 gepubliceerd. Er moeten 4 van de 7 dakdelen geplaatst worden. Na oplevering moet de passage gebruikt kunnen worden door fietsers en voetgangers. Het tweede deel van de aanbesteding omvat de aanleg van de Minervapassage en het verbreden van de perrons.
 
* In mei 2019 wordt begonnen met de werkzaamheden in het kader van de ondertunneling van de snelweg A10 en het uitbreiden van het aantal sporen rondom Amsterdam Zuid. De werkzaamheden houden onder andere in dat er een fundering wordt gelegd voor de tweede passage bij Amsterdam Zuid. Hiervoor zijn 480 palen nodig. Deze worden in 4 weekenden in mei 2019 in de grond gedraaid. Ook zou er een betonnen bak onder de sporen door geschoven voor de nieuwe passage. Dit is een bak van 70 bij 12 meter met perrons. Deze zou in het Pinksterweekend van 2019 worden ingeschoven, maar is niet uitgevoerd. Dit gebeurd pas in november 2019. Het plaatsen van dit stuk was in de planning naar voren gehaald, maar wordt nu weer naar achteren geschoven. Om dit stuk te plaatsen moet de snelweg A10 aan de zuidzijde, de sporen aan de westzijde van Amsterdam Zuid worden verwijderd en de grond afgegraven worden. In juni 2019 wordt door de bouwcombinatie ZuidPlus het werk neergelegd, omdat zij het werk niet voor het afgesproken bedrag van 990 miljoen euro kunnen uitvoeren. Het bedrijf eiste een bedrag van 500 à 1.000 miljoen euro meer voor het werk. Bemiddeling mocht echter niet baten, zodat er een commissie werd ingesteld om te onderzoeken hoe het werk dan wel uitgevoerd kan worden. De commissie maakte haar conclusies in maart 2020 bekend en adviseerde om het project wel door te laten gaan, maar op te knippen in kleinere projecten. Hierdoor blijft het project beter beheersbaar. Er moet wel een nieuwe aanbestedingsprocedure worden gevoerd. De eerste aanbesteding is de nieuwe terminal rondom het station Amsterdam Zuid. Dit zijn onder andere de Brittenpassage aan de westzijde onder het station van Amsterdam Zuid. Deze aanbesteding wordt op 27 oktober 2020 gepubliceerd. Er moeten 4 van de 7 dakdelen geplaatst worden. Na oplevering moet de passage gebruikt kunnen worden door fietsers en voetgangers. Het tweede deel van de aanbesteding omvat de aanleg van de Minervapassage en het verbreden van de perrons.
 +
* In november 2022 zijn ten westen van het station Amsterdam Zuid overloopwissels geplaatst tussen de binnen- en buitensporen. Hiermee kunnen treinen die van de sporen 2 en 3 vertrekken, gebruik maken van de buitensporen richting Schiphol. Dit is noodzakelijk in verband met de komst van de Airport Sprinter, die gebruik gaat maken van de sporen 3 en 4 te Schiphol. Via de binnensporen wordt er richting Riekerpolder Aansluiting gereden. De treinen van de serie 3300 (Hoorn Kersenboogerd - Den Haag Centraal) zullen eveneens gebruik gaan maken van deze binnensporen.
  
  
Regel 134: Regel 138:
 
Tijdens de aanleg van de Schiphollijn werd er van uit gegaan om ieder kwartier een sneltrein te laten rijden. Daarnaast zal er naar behoefte een sprinter rijden tussen Schiphol en Amsterdam.  
 
Tijdens de aanleg van de Schiphollijn werd er van uit gegaan om ieder kwartier een sneltrein te laten rijden. Daarnaast zal er naar behoefte een sprinter rijden tussen Schiphol en Amsterdam.  
  
Na de opening van het traject tussen Amsterdam Zuid en Schiphol doen de [[V - Treinstellen Plan V|Plan V]] treinstellen 841 - 844 dienst tussen beide stations. Deze rijden om de 20 minuten. Er zijn voor deze dienst twee treinstellen nodig, die elk op een eigen spoor rijden.  
+
Na de opening van het traject tussen Amsterdam Zuid en Schiphol doen de van Telerail voorziene [[V - Treinstellen Plan V|Plan V]] treinstellen 841 - 844 dienst tussen beide stations. Deze rijden om de 20 minuten. Er zijn voor deze dienst twee treinstellen nodig, die elk op een eigen spoor rijden. De rit duurt zes minuten. Per dag rijden er 55 treinen. Een derde treinstel staat op het tijdelijke emplacement van Amsterdam Zuid. Om deze treinstellen na hun onderhoud op dit deel van het traject te krijgen worden zij door een diesellocomotief via de Haarlemmermeerlijn van [[Nieuwersluis]] naar [[Uithoorn]] gebracht. Vanaf hier vertrok het treinstel naar Jollenpad, getrokken door een locomotief serie [[500 - Rangeer locomotieven serie 500|500]] of [[600 - Rangeer locomotieven serie 600|600]]. Bij het Jollenpad in Amsterdam Buitenveldert is een krappe verbindingsboog aangelegd waar de treinstellen naar de Schiphollijn worden gebracht bij Amsterdam Zuid. Per 31 mei 1981 wordt het station [[Amsterdam RAI]] geopend. De treinen rijden twee keer per uur door naar dit nieuwe station. Daarnaast is het ook mogelijk om ieder kwartier vanuit Leiden naar Schiphol te reizen. Hiermee komt een eind aan een eilandbedrijf dat ruim 2 jaar heeft bestaan.
Om deze treinstellen na hun onderhoud op dit deel van het traject te krijgen worden zij door een diesellocomotief via de Haarlemmermeerlijn van [[Nieuwersluis]] naar [[Uithoorn]] gebracht. Vanaf hier vertrok het treinstel naar Jollenpad, getrokken door een locomotief serie [[500 - Rangeer locomotieven serie 500|500]] of [[600 - Rangeer locomotieven serie 600|600]]. Bij het Jollenpad in Amsterdam Buitenveldert is een krappe verbindingsboog aangelegd waar de treinstellen naar de Schiphollijn worden gebracht bij Amsterdam Zuid. Vanaf 1981 wordt er ieder kwartier vanuit de richting Leiden naar Schiphol gereden.
+
 
 +
 
 +
 
 +
In de [[dienstregeling 2022]] gaat tussen Rotterdam en Arnhem via Leiden en Schiphol de nieuwe serie 3200 rijden. Tussen Arnhem en Utrecht vormt deze serie een 10-minuten dienst samen met de series 3000 (Nijmegen - Den Helder) en 3100 (Nijmegen - Schiphol). Deze serie gaat ieder half uur rijden en zal stoppen te Amsterdam Bijlmer-Arena, Veenendaal-De Klomp en Ede-Wageningen. In het weekend, de vroege ochtend en in de avond zal er een kwartierdienst gereden gaan worden door het wegvallen van de serie 3 00. De serie 3100 zal tijdens deze momenten alleen stoppen te Veenendaal-De Klomp en niet meer in Driebergen-Zeist.
  
  

Versie van 23 mei 2023 12:37

De Schiphollijn is de spoorlijn die de luchthaven Schiphol aansluit op het nationale spoorwegnet. Aan de zuidzijde van de spoorlijn sluit de Schiphollijn aan ter hoogte van Warmond op de Oude Lijn (Amsterdam - Haarlem - Leiden - Den Haag Hollands Spoor - Rotterdam). Aan de noordzijde sluit de spoorlijn aan op de westelijke tak van de geplande ringspoorbaan van Amsterdam bij Riekerpolder Aansluiting. Uiteindelijk sluit de lijn aan bij de Gaasperdammerweg op de Oosterspoorlijn (Amsterdam - Amersfoort). De lengte van de lijn is circa 50 kilometer.


Geschiedenis

In 1962 wordt een memorandum naar de minister van Verkeer en Waterstaat gestuurd voor de aanleg van een spoorlijn bij de luchthaven Schiphol. De bouw van het nieuwe Schiphol begon in 1963. Op 13 juni 1963 werd een werkgroep opgericht die onderzoek gaat doen naar een spoorlijn van Amsterdam naar Den Haag. Deze werkgroep wordt vernoemd naar voorzitter mr. H.A. de Mol van Otterloo. Hij is op dat moment directeur Verkeer van het Directoraat Generaal van het Verkeer.


In 1969 worden de plannen geopenbaard om de spoorlijn in drie fasen aan te leggen. De eerste fase is om de spoorlijn vanaf Amsterdam Sloterdijk via de Ringspoorbaan naar het Overtoomse Veld aan te leggen. Vanaf hier kan de spoorlijn via de berm van de Rijksweg en de tunnel naar Schiphol worden aangelegd. Aan de andere kant van Schiphol kan de spoorlijn worden doorgetrokken door de Haarlemmermeer naar Leiden. Bij het Overtoomse Veld kan de spoorlijn worden aangesloten op de zuidelijke Ringspoorbaan en de zuidelijke Stadsspoorlijn naar het centrum bij de nieuwbouw van de RAI. Bij de RAI kan ook de oostelijke tak van de Ringspoorlijn aansluiten, zodat er een verbinding ontstaat met Utrecht. In 1970 wordt de beslissing om de spoorlijn aan te leggen, uitgesteld. De NS gaat echter wel door met het maken van plannen om de spoorlijn aan te leggen door het westelijke deel van Amsterdam. Zo zal er een station komen tussen Schiphol en het Centraal station ter hoogte van de Cornelis Lelylaan. Ook wordt er al rekening gehouden om de spoorlijn aan te laten sluiten op het nieuw te bouwen station van Sloterdijk, ook al loopt de spoorlijn er op enige afstand langs. In Slotermeer wordt er ook rekening gehouden met de aanleg van een station. Aan het begin van 1975 geven Provinciale Staten van Noord-Holland aan dat zij de nieuwe spoorlijn zo snel als mogelijk is, wordt doorgetrokken langs de westelijke tuinsteden van Amsterdam. Zo kan er een aansluiting ontstaan op de nieuwe spoorlijn naar de Hemtunnel. In de zomer van 1976 komt een werkgroep van de Amsterdamse PvdA tot de conclusie dat de spoorlijn niet moet eindigen op het Museumplein, maar via het westen van de stad naar Amsterdam CS. Via de oostzijde van de stad moet de spoorlijn aansluiting bieden op de spoorlijnen naar Amersfoort en Utrecht. In mei 1977 uiten bewoners in de omgeving van de nieuwe spoorlijn hun bezwaren tegen het eindpunt Museumplein, net zoals de PvdA een jaar eerder deed. De Amsterdamse PvdA geeft medio juni 1977 per brief aan kabinetsformateur Den Uyl te laten weten dat zij een voorkeur hebben om de spoorlijn via de Ringspoorbaan naar Amsterdam CS te laten lopen. In dezelfde periode laat minister Westerterp weten dat er stations gaan komen in Hoofddorp en Nieuw Vennep, terwijl de NS eerder had laten weten geen stations in deze plaatsen te willen bouwen. De Amsterdamse Raad voor het Verkeer komt in de zomer van 1977 met de aanbeveling om vooralsnog geen station nabij het Rijksmuseum te bouwen. Het museum is vanaf de Minervalaan dan beter te bereiken per tram. Hiervoor moet een nieuwe tramlijn aangelegd worden op een vrije baan of bestaande tramlijnen moeten verlengd worden, zoals lijn 24 of 25. Tevens is de aanbeveling gedaan dat het westelijk en zuidelijk deel van de Ringspoorbaan gebruikt moet gaan worden om de spoorlijn aan te sluiten op het landelijke spoorwegnet en Amsterdam Centraal. Aan het westelijk deel van de ringspoorbaan wordt gedacht aan de bouw van 5 stations en aan het zuidelijk deel aan 4 stations. Door gebruik te maken van de ringspoorbaan bestaan er meer mogelijkheden om andere verbindingen aan te leggen met de spoorlijn. Op een later moment kan er alsnog een spoorlijn van noord naar zuid worden aangelegd nabij het Rijksmuseum.


Planning

De lijn zou in Amsterdam aan de zuidelijke rand van het centrum beginnen, in de omgeving van het Rijksmuseum aan het Museumplein. De spoorlijn zou onder de grond worden aangelegd op het punt waar de Hobbemakade en de Stadhouderskade elkaar kruisen. Via een tunnel onder de Boerenwetering moet de spoorlijn naar de RAI gaan. Hier komt spoorlijn weer boven de grond en buigt dan af naar het westen richting de ringspoorbaan. Ter hoogte van de Minervalaan is een station gepland. Dit station moet de overstap kunnen bieden aan het overige openbaar vervoer richting Amstelveen en Amsterdam Zuid. In de zomer van 1974 zijn er diverse mogelijkheden voor het doortrekken van de spoorlijn. Zo is er een mogelijkheid dat de spoorlijn eindigt bij het Apollopaviljoen in plaats van het Rijksmuseum. Ook het eindigen bij de Minervalaan is een mogelijkheid. Vanaf de Minervalaan is dan een verbinding mogelijk via de Westelijke ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal. Ook een aansluiting op de Oostlijn van de metro is een optie. Ook kan de oude ringdijk vanaf de Minervalaan gebruikt worden in de richting van Duivendrecht en de Watergraafsmeer naar Amsterdam Centraal. Als laatste optie is er een korte spoorlijn vanaf de Minervalaan naar de RAI. De gemeente Amsterdam heeft de voorkeur voor de optie om de spoorlijn aan te laten sluiten op de Oostlijn van de metro, terwijl de NS het Rijksmuseum als eindpunt in beeld heeft. Hiermee houdt de NS de mogelijkheid open om later ondergronds naar Amsterdam Centraal een tunnel aan te leggen. De spoorlijn zal voorzien worden van bovenleiding. Om de bovenleiding te voeden, komen er 3 onderstations. Deze komen nabij Amsterdam Zuid, de noordzijde van de Schipholtunnel en bij Nieuw Vennep.


De bouw van bruggen tussen de Minervalaan en de Schinkel zou moeten beginnen in 1974. Om de Schinkel over te kunnen steken, wordt voor zowel het spoorverkeer als het wegverkeer over de nieuwe Rijksweg 10 voor een klapbrug gekozen. Ten oosten van de Schinkel wordt de voormalige Haarlemmermeerspoorlijn gekruist. Vanaf deze lijn zullen materialen worden aangevoerd voor de bouw van de lijn. Met behulp van een verbindingsboog zal de spoorlijn aansluiten op de nieuwe lijn. Na de brug over de Schinkel buigt Rijksweg 10 echter naar het noorden, maar sluit Rijksweg 4 hier op aan in westelijke richting. Door dit verkeersknooppunt moet ook de spoorlijn worden geweven. Ter hoogte van de Riekerpolder voegt zich bij deze lijn de Westelijke tak van de Ringspoorbaan. De spoorlijn komt hierbij in de middenberm van Rijksweg 4 te lopen. Na het klaverblad dat tussen de Rijkswegen 4 en 6 (thans A9) komt te liggen, gaat de spoorlijn verder in een tunnel van 5,5 kilometer. Op de punten waar de tunnel de startbaan van de Buitenveldertbaan (Baan 09-27 of de Amstelveense Bulderbaan) kruist, is het dak van de tunnel verstevigd en bestaat uit een dak van een meter dik. Ondergronds wordt Rijksweg 4 nogmaals gekruisd en op ongeveer 900 meter van de provinciale weg Heemstede - Aalsmeer komt de spoorlijn boven de grond. Over een aarden wal of betonnen viaduct gaat de spoorlijn naar Hoofddorp. Hier is geen station gepland. Bij Abbenes kruist de spoorlijn Rijksweg 44. Het traject wordt aangelegd met ongelijkvloerse kruisingen. Sassenheim wordt op ongeveer 1.200 meter gepasseerd, maar ook hier is rekening gehouden met de latere aanleg van een station, net zoals in Hoofddorp en Nieuw Vennep. Ter hoogte van Warmond sluit de lijn aan op de Oude lijn. De nieuwe spoorlijn wordt tussen de al bestaande sporen van de Oude Lijn aangelegd, die hiermee naar de buitenzijde opschuiven. De bestaande stalen brug bij Warmond zal worden vervangen door een betonnen brug om de overlast van geluid te beperken. Tot aan Leiden zal het traject viersporig zijn. In 1970 is de verwachting dat Schiphol in 1975 per trein bereikbaar is, als er in 1971 toestemming wordt gegeven om de spoorlijn aan te leggen. De toestemming tot aanleg van de spoorlijn wordt echter pas in mei 1973 gegeven. De verwachting is dat de aanleg van de spoorlijn 8 jaar zal duren. In de zomer van 1974 wordt er toestemming gegeven tot aanleg van de spoorlijn tussen Schiphol en Amsterdam Zuid. Dit dubbelsporige traject heeft een lengte van ongeveer 11 kilometer. De tunnelmoten 1, 2, 5 en 7 kunnen worden gebouwd. Begin september 1975 wordt besloten om de spoorlijn ten oosten van Hoofddorp en Nieuwe Vennep te laten lopen. Tussen Sassenheim en Warmond vindt aansluiting plaats op de Oude Lijn.

Als de spoorlijn via het Weteringcircuit gaat lopen, blijft een verbinding door Amsterdam-West nodig. Deze zal gebruikt worden door goederentreinen en treinen die niet door de metrobuis onder het stadscentrum kunnen rijden. De planning is om het lijngedeelte tussen Schiphol en Amsterdam Minervalaan in 1978 te openen als een eilandbedrijf. In de richting van Leiden zal de spoorlijn in 1980 worden geopend. Het eindpunt in het centrum van Amsterdam zal halverwege de jaren '80 bereikt gaan worden. De spoorlijn wordt geschikt gemaakt voor een snelheid van 160 kilometer per uur. De bouw van de lijn werd in 1972 begroot op een totaalbedrag van 590 miljoen gulden. Uiteindelijk komt er geen overeenstemming tussen de NS en de gemeente Amsterdam om de spoorlijn nabij het Museumplein te eindigen. De gemeente is bang dat het gebied volgebouwd zou gaan worden met kantoren. In januari 1977 willen bijna alle Amsterdamse gemeenteraadsleden een verbinding tussen de Schiphollijn en de spoorlijnen naar Zaandam en Haarlem. Deze verbinding moet worden aangelegd worden op de dijken van de nooit aangelegde Ringspoorbaan aan de westzijde van Amsterdam. In de zomer van 1977 wordt door de WOVAA en de KvK echter voorgesteld om de spoorlijn in oostelijke richting aan te leggen over Ringspoorlijn in plaats van naar het Museumplein. In het eindrapport "Realisering Schiphollijn" is een van de aanbevelingen om de spoorlijn tussen Leiden en Warmond viersporig aan te leggen. De binnensporen zullen naar Schiphol gaan, terwijl de buitenste sporen richting Haarlem gaan. Hiermee ontstaat een vrij kruising. De spoorlijn moet geschikt zijn voor een snelheid van 160 kilometer per uur. Nabij de luchthaven wordt de mogelijkheid open gehouden tot aanleg van een containerterminal. In augustus 1977 hebben Gedeputeerden Staten van Noord Holland toestemming gegeven tot de aanleg van de spoorlijn door de Haarlemmermeer. Daarnaast is er de wens om de Schiphollijn af te laten takken in de richting van Amsterdam Sloterdijk en zo een verbinding te krijgen met Noord Holland, zonder hierbij Amsterdam CS aan te doen. Op 28 april 1978 laat de ministerraad weten om de spoorlijn niet te laten eindigen aan het Museumplein, maar om via de Ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal te eindigen. Op deze manier kunnen verbindingen worden aangelegd met Noord Holland en Flevoland. Op dit verzoek stelt het college van B&W van Amsterdam voor om de spoorlijn zo snel als mogelijk is aan te leggen via de westelijke tak van de ringspoorbaan. Door minister Tuijnman wordt in mei 1978 aangekondigd om enkele varianten te onderzoeken naar station Zuid. Een mogelijkheid hiertoe is de aanleg van een tramlijn via het NS-spoor naar Amsterdam Centraal. Deze oplossing heeft een tijdelijk karakter in afwachting van de aanleg van de spoorlijn via Sloterdijk. Op 12 mei 1978 wordt een motie in de gemeenteraad met een dergelijke strekking aangenomen.

Op 23 januari 1980 geeft minister Tuijnman van Verkeer en Waterstaat toestemming om de spoorlijn te verlengen met 800 meter naar de RAI. Hier zal een tijdelijk station worden gebouwd. De spoorlijn wordt enkelsporig en aan de andere zijde van het perron kan worden overgestapt op tramlijn 4 van het GVB.


Aanleg

De aanleg van de spoorlijn begint op november 1976. Als eerste wordt het traject Schiphol - Amsterdam RAI aangelegd. Vanaf de RAI is het de bedoeling om de spoorlijn verder aan te leggen naar het Weteringcircuit. De aanleg begint vanaf de aansluiting bij het Jollenpad van de Haarlemmermeerlijnen in de richting van Schiphol.


De bouw van het station Schiphol wordt al in 1971 ter hand genomen, omdat het luchthavengebouw uitgebreid wordt. Het dak hiervan moet ook versterkt worden, omdat hierboven op pilaren van de rijbanen komen te staan die toegang geven tot het luchthaven gebouw. Het station zal 3 sporen bevatten met twee perrons. Het eilandperron zal 10,8 meter breed worden en het zijperron 5,5 meter. Op de perrons komen trappen en hellingbanen naar het luchthavengebouw. Tussen 1 april 1972 en 1 januari 1974 moet door de NS een tunnelstuk gebouwd worden aan het meest noord-oostelijke deel van het station Schiphol. Door de nieuwe lay-out van het station zal het tunnelstuk dat in 196 is geplaatst, verwijderd worden. Het station kan hierdoor compact worden gehouden met een lengte van 300 meter. Hiermee worden de verbindingen tussen de perrons en luchthavengebouwen zo kort mogelijk. De eerste fase van de bouw van de spoorlijn van Amsterdam naar Schiphol is een perronlengte van 220 meter voldoende.

Op 27 augustus 1973 was een perspresentatie, waar een deel van het station Schiphol te bezichtigen was. In het station waren eilandperron, treinaanwijzer etc nagebootst. In oktober 1975 is de eerste paal geslagen voor het station nabij de Minervalaan. Het laatste element voor de tunnel tegenover de aankomst- en vertrekhal wordt in 197 opgeleverd. Hierboven op wordt het stationsgebouw aangelegd. Medio oktober 1975 wordt begonnen met de aanleg van de eerste spoorstaven in de tunnelelementen die gereed zijn.


Vanwege grote vertraging in de tracéprocedures werd het gedeelte Warmond - Schiphol veel later geopend dan gepland. In het weekend van 7 en 8 april 1979 wordt een nieuwe spoorbaan bij Warmond in gebruik genomen. Deze spoorbaan ligt verhoogd en sluit aan op de spoorlijn vanuit Haarlem.


Beveiliging

Het baanvak zal beveiligd worden met automatisch blokstelsel en linkerspoorbeveiliging en ATB. De bediening van het baanvak zal plaats vinden vanuit de Verkeersleidingpost te Den Haag. Vanaf de opening van de spoorlijn in december 1978 tot aan maart 1981 bedienen machinisten door middel van een sleutel in het sleutelkastje op het perron de uitrijseinen 20, 22, 36 en 38. Op 7 maart 1981 wordt de beveiliging van Warmond tot aan Amsterdam RAI in gebruik gesteld. De bediening van seinen en wissels geschiedt vanaf dat moment uit de Verkeersleidingspost Den Haag.

In 1986 wordt de spoorlijn toegevoegd aan het Integra tableau van de verkeersleidingspost in Amsterdam. Oorspronkelijk was gepland om de Schiphollijn aan te sturen vanuit Den Haag, omdat er een kopstation was gepland op het Museumplein. Door dit kopstation was er geen enkele verbinding met Amsterdam. De aanleg van de Westtak was de aanleiding om de Schiphollijn vanuit Amsterdam aan te sturen.


Om de Thalys 160 kilometer per uur te laten rijden is er in 199 tussen Hoofddorp en Den Haag Mariahoeve de beveiliging aangepast.


Schipholtunnel

Zie voor het uitgebreide artikel de pagina Schipholtunnel.

In 1967 wordt begonnen met de aanleg van een gedeelte van de tunnel om zo bouwplannen van de luchthaven boven de grond niet in de weg te zitten. De bouw van de tunnel begint in 1972. In de zomer van 1976 wordt het laatste deel van de tunnel gesloten in de richting van Amsterdam Zuid. Op het terrein van Schiphol wordt in dezelfde periode begonnen met de aanleg van de tunnel in de richting van Leiden. De tunnel is op 1981 geopend.


Testritten

Op 29 september 1977 wordt de ElP2 871 met behulp van een diesellocomotief van de serie 600 via het hulpspoor naar de nieuwe spoorbaan overgebracht om na te gaan of het uitwisselen van materieel via de Haarlemmermeerlijnen problemen zouden opleveren. Op 12 juli 1978 wordt de eerste proefrit gereden op de nieuwe spoorlijn. Hiervoor wordt de DE20 oftewel de Kameel voor gebruikt. Op 29 september 1978 rijdt de DE20 opnieuw een proefrit over de spoorlijn, ditmaal met de vaste kamercommissie voor Verkeer & Waterstaat. Vanaf 2 oktober 1978 vinden er instructie- en proefritten plaats met Plan V. Op 11 en 12 maart 1981 wordt de spoorlijn geïnspecteerd door de directie van de NS. Hiervoor wordt wederom de DE20 gebruikt.


Opening & ingebruikname

Het eerste traject tussen Amsterdam Zuid naar Schiphol wordt geopend op 20 december 1978. Minister van Verkeer & Waterstaat Tuijnman rijdt de eerste rit met de ElP2 841. Na deze eerste rit komt het eerste deel van de spoorlijn in dienst. Dit gedeelte van de spoorlijn is nog niet aangesloten op het NS net. Op 1 juni 1981 wordt de spoorlijn geopend vanaf Leiden naar Amsterdam Rai in aanwezigheid van Koning Beatrix. Zij rijdt in een door locomotief 1602 getrokken trein. Achter deze trein rijdt locomotief 1208 naar de RAI om de trein terug naar Leiden te slepen. Op mei 1986 vindt de opening plaats van de spoorlijn vanaf Amsterdam RAI via de westelijke tak van Ringspoorbaan naar Amsterdam Centraal. Op 1993 vindt de opening plaats van de spoorlijn naar Weesp


Wijzigingen

  • In het weekend van 16 en 17 mei 1998 komt de viersporigheid van het station Hoofddorp in dienst. Tegelijkertijd komen de nieuwe sporen bij Riekerpolder Aansluiting in dienst.


  • In 200 wordt de spoorsituatie ter hoogte van het opstelterrein Hoofddorp vereenvoudigd. Er komen slechts twee sporen naar het opstelterrein. De twee andere sporen aan de zuidzijde worden aangepast tot keersporen, waarbij de aansluiting met de spoorlijn verloren gaat. Hiermee is het niet meer mogelijk om treinen te laten keren in Hoofddorp bij een stremming in de Schipholtunnel.


  • Op 13 september 2000 wordt begonnen met de aanleg van een boog tussen de spoorlijn en de spoorlijn naar Utrecht. Met deze Utrechtboog kan het overstappen op Duivendrecht tussen Utrecht en Schiphol komen te vervallen. Het zijn twee enkelsporige viaducten met een lengte van 1.700 respectievelijk 1.800 meter. De kosten zijn ongeveer 150 miljoen gulden. De boog wordt in 2006 in gebruik genomen.


  • In oktober 2013 worden nieuwe wissels geplaatst bij Gaasperdammerweg Aansluiting. Deze wissels vervangen de hogesnelheidswissels tussen de buitenste sporen naar Weesp en de sporen naar Diemen Zuid. Met deze kortere wissels (geschikt voor een snelheid van 80 km/u) wordt er ruimte gemaakt voor de aanleg van onderdoorgangen voor de te verleggen snelweg A9. In het weekend van 15 tot en met 17 april 2017 worden nieuwe hogesnelheidswissels geplaatst bij Gaasperdammerweg Aansluiting. Hiermee kan de volledige vooraansluiting weer op baanvaksnelheid bereden worden. De wissels verbinden de sporen van de Schiphollijn met de buitenste sporen van de Oosterspoorlijn naar Weesp. Deze nieuwe wissels vervangen de wissels die in oktober 2013 zijn aangelegd. De nieuwe wissels zijn vanwege hun lengte oostelijker geplaatst dan de oude uit oktober 2013, maar zij liggen wel op de plek waar voorheen ook hogesnelheidswissels hebben gelegen.
  • In het weekend van 30 en 31 mei 2015 is een nieuwe fly-over in gebruik genomen bij Amsterdam Riekerpolder Aansluiting. Via deze fly-over rijden de treinen vanuit Schiphol naar Amsterdam Lelylaan via een vorkaansluiting. Tussen Riekerpolder Aansluiting en Duivendrecht is het daarop volgende weekend gewerkt aan de twee extra sporen die daar komen te liggen. Op 7 september 2015 komt de tweede Schinkelbrug in dienst. Op deze brug zullen de sporen komen te liggen voor treinen in de richting van Amsterdam Zuid. Alleen het buitenste spoor is nu in gebruik genomen. Van de eerste Schinkelbrug wordt het binnenste spoor buiten dienst genomen voor vernieuwing. De tweede Schinkelbrug is voorzien van een meebewegende bovenleidingsconstructie. De eerste Schinkelbrug zal in de zomer van 2016 van een dergelijke constructie voorzien worden, zodat het treinverkeer niet meer strandt op de bruggen. In het voorjaar van 2016 wordt Riekerpolder Aansluiting uitgebreid tot dubbele vorkaansluiting. Op deze manier kunnen kunnen de treinen van en naar Amsterdam Lelylaan kruisingsvrij naar de binnen- of buitensporen richting Schiphol rijden. Begin augustus 2016 wordt tijdens een buitendienststelling van 9 dagen tussen 1 en 10 augustus 2016 delen van de spoorlijn verlegd. Na deze werkzaamheden is het deel tussen Amsterdam Riekerpolder Aansluiting en Duivendrecht aansluiting viersporig. Bij Duivendrecht Aansluiting is de aansluiting op de Utrechtboog ook via een dubbele vorkaansluiting gerealiseerd. Het station Amsterdam RAI komt per 10 augustus 2016 ook viersporig in dienst. Tegelijkertijd is de baanvaksnelheid omhoog gegaan nar 130 kilometer per uur. Alleen bij de sporen van Amsterdam RAI is een snelheidsbeperking, omdat de sporen en bovenleiding omhoog zijn gebracht. Hiermee komt de pantograaf bij hogere snelheden dicht bij de metalen kapconstructie. De enige mogelijkheid om dit op te lossen, is het opvijzelen van de kapconstructie. Dit is echter een kostbare aangelegenheid.
  • In januari 2019 is er een set overloopwissels aangelegd ten zuiden van Hoofddorp Midden, waar het opstelterrein van Hoofddorp aansluit op de spoorlijn. Met de aanleg van deze wissels is de situatie van voor 200 teruggekeerd. Hiermee is het mogelijk om weer te keren en om te lopen op het emplacement bij een stremming van de Schipholtunnel.
  • In mei 2019 wordt begonnen met de werkzaamheden in het kader van de ondertunneling van de snelweg A10 en het uitbreiden van het aantal sporen rondom Amsterdam Zuid. De werkzaamheden houden onder andere in dat er een fundering wordt gelegd voor de tweede passage bij Amsterdam Zuid. Hiervoor zijn 480 palen nodig. Deze worden in 4 weekenden in mei 2019 in de grond gedraaid. Ook zou er een betonnen bak onder de sporen door geschoven voor de nieuwe passage. Dit is een bak van 70 bij 12 meter met perrons. Deze zou in het Pinksterweekend van 2019 worden ingeschoven, maar is niet uitgevoerd. Dit gebeurd pas in november 2019. Het plaatsen van dit stuk was in de planning naar voren gehaald, maar wordt nu weer naar achteren geschoven. Om dit stuk te plaatsen moet de snelweg A10 aan de zuidzijde, de sporen aan de westzijde van Amsterdam Zuid worden verwijderd en de grond afgegraven worden. In juni 2019 wordt door de bouwcombinatie ZuidPlus het werk neergelegd, omdat zij het werk niet voor het afgesproken bedrag van 990 miljoen euro kunnen uitvoeren. Het bedrijf eiste een bedrag van 500 à 1.000 miljoen euro meer voor het werk. Bemiddeling mocht echter niet baten, zodat er een commissie werd ingesteld om te onderzoeken hoe het werk dan wel uitgevoerd kan worden. De commissie maakte haar conclusies in maart 2020 bekend en adviseerde om het project wel door te laten gaan, maar op te knippen in kleinere projecten. Hierdoor blijft het project beter beheersbaar. Er moet wel een nieuwe aanbestedingsprocedure worden gevoerd. De eerste aanbesteding is de nieuwe terminal rondom het station Amsterdam Zuid. Dit zijn onder andere de Brittenpassage aan de westzijde onder het station van Amsterdam Zuid. Deze aanbesteding wordt op 27 oktober 2020 gepubliceerd. Er moeten 4 van de 7 dakdelen geplaatst worden. Na oplevering moet de passage gebruikt kunnen worden door fietsers en voetgangers. Het tweede deel van de aanbesteding omvat de aanleg van de Minervapassage en het verbreden van de perrons.
  • In november 2022 zijn ten westen van het station Amsterdam Zuid overloopwissels geplaatst tussen de binnen- en buitensporen. Hiermee kunnen treinen die van de sporen 2 en 3 vertrekken, gebruik maken van de buitensporen richting Schiphol. Dit is noodzakelijk in verband met de komst van de Airport Sprinter, die gebruik gaat maken van de sporen 3 en 4 te Schiphol. Via de binnensporen wordt er richting Riekerpolder Aansluiting gereden. De treinen van de serie 3300 (Hoorn Kersenboogerd - Den Haag Centraal) zullen eveneens gebruik gaan maken van deze binnensporen.


Stations

Weesp

Het station ligt op kilometerpunt 0,0.

Diemen Zuid

Het station ligt op kilometerpunt 2,0.

Duivendrecht

Het station ligt op kilometerpunt 5,0.

Amsterdam RAI

Het station ligt op kilometerpunt 10,0.

Amsterdam Zuid

Het station ligt op kilometerpunt 12,0.

Schiphol Airport

Het station ligt op kilometerpunt 15,0.

Hoofddorp

Het station ligt op kilometerpunt 19,0.

Nieuw Vennep

Het station ligt op kilometerpunt 24,0.

Sassenheim

Het station ligt op kilometerpunt 27,0.

Leiden Centraal

Het station ligt op kilometerpunt 30,0.


Aansluitingen

De spoorlijn kent geen aansluitingen naar bedrijven. Wel is er ten zuiden van Hoofddorp een opstelterrein, Hoofddorp Midden. In 2007 vervalt de overloopmogelijkheid op het opstelterrein als gevolg van het verwijderen van twee sporen aan de zuidzijde van het emplacement. Deze sporen worden verbouwd tot keerspoor. In januari 2019 wordt deze verbouwing ongedaan gemaakt. In 2020 zal het opstelterrein verbouwd gaan worden.


Dienstregeling

Tijdens de aanleg van de Schiphollijn werd er van uit gegaan om ieder kwartier een sneltrein te laten rijden. Daarnaast zal er naar behoefte een sprinter rijden tussen Schiphol en Amsterdam.

Na de opening van het traject tussen Amsterdam Zuid en Schiphol doen de van Telerail voorziene Plan V treinstellen 841 - 844 dienst tussen beide stations. Deze rijden om de 20 minuten. Er zijn voor deze dienst twee treinstellen nodig, die elk op een eigen spoor rijden. De rit duurt zes minuten. Per dag rijden er 55 treinen. Een derde treinstel staat op het tijdelijke emplacement van Amsterdam Zuid. Om deze treinstellen na hun onderhoud op dit deel van het traject te krijgen worden zij door een diesellocomotief via de Haarlemmermeerlijn van Nieuwersluis naar Uithoorn gebracht. Vanaf hier vertrok het treinstel naar Jollenpad, getrokken door een locomotief serie 500 of 600. Bij het Jollenpad in Amsterdam Buitenveldert is een krappe verbindingsboog aangelegd waar de treinstellen naar de Schiphollijn worden gebracht bij Amsterdam Zuid. Per 31 mei 1981 wordt het station Amsterdam RAI geopend. De treinen rijden twee keer per uur door naar dit nieuwe station. Daarnaast is het ook mogelijk om ieder kwartier vanuit Leiden naar Schiphol te reizen. Hiermee komt een eind aan een eilandbedrijf dat ruim 2 jaar heeft bestaan.


In de dienstregeling 2022 gaat tussen Rotterdam en Arnhem via Leiden en Schiphol de nieuwe serie 3200 rijden. Tussen Arnhem en Utrecht vormt deze serie een 10-minuten dienst samen met de series 3000 (Nijmegen - Den Helder) en 3100 (Nijmegen - Schiphol). Deze serie gaat ieder half uur rijden en zal stoppen te Amsterdam Bijlmer-Arena, Veenendaal-De Klomp en Ede-Wageningen. In het weekend, de vroege ochtend en in de avond zal er een kwartierdienst gereden gaan worden door het wegvallen van de serie 3 00. De serie 3100 zal tijdens deze momenten alleen stoppen te Veenendaal-De Klomp en niet meer in Driebergen-Zeist.


Ongevallen

  • Op 30 november 1992 ontspoorde trein 2127 (Amsterdam - Vlissingen) ter hoogte van Hoofddorp. De trein werd gereden door de ICM treinstellen El4 4224 + El3 4038. De trein passeerde met te hoge snelheid een afbuigend wissel en ontspoorde ter hoogte van het opstelterrein. Als gevolg van werkzaamheden is er een snelheidsbeperking ingesteld. Diverse rijtuigen van de beide treinstellen kantelen of komen naast de spoorbaan te staan. Bij dit ongeval kwamen 5 mensen om het leven en vielen 33 gewonden. De overleden personen en de meeste gewonden bevonden zich in de sBFk 4224.