Rijssen

Uit Somda RailWiki
Versie door Ronald (overleg | bijdragen) op 25 feb 2024 om 21:57 (→‎Passerende treinen)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Rijssen is een van de stations in de provincie Overijssel. De verkorting van de halte is Rsn.

Geschiedenis

Met de aanleg van de lokaalspoorweg tussen Deventer en Almelo, krijgt Rijssen een station. Op 22 juli 1866 is de aanbesteding voor de bouw uitgeschreven, welke gewonnen werd door aannemer H. van der Worp uit Deventer. Deze bouwde het station naar een ontwerp van K. H. Brederode. Het station was van het type 1e klasse van de KNLS en bestond uit een middendeel met twee en een halve verdieping en twee korte vleugels van anderhalve verdieping. De voor- en achterzijde van het station zijn identiek aan elkaar. Aan de westkant van het station werd een houten gebouw gebouwd voor de watervoorziening. Aan de oostzijde werd een laad- en losplaats aangelegd. Op 1 september 1888 wordt het station in gebruik genomen, samen met de opening van de spoorlijn. In 1910 wordt het traject tot aan Wierden verdubbeld. Hiermee wijzigt de beveiliging naar blokstelsel III, waarvoor er twee seinhuizen worden gebouwd. In het station komt Post T en aan de oostzijde van het emplacement wordt Post I gebouwd. Vanuit deze post worden seinen en wissels bediend naar de losweg, de gasfabriek en de jutefabriek van Ter Horst. De twee posten doen dienst tot september 1968, als de geautomatiseerde NX-beveiliging vanuit de CVL-post in Deventer wordt bediend. In 1910 wordt het station ook in gebruik genomen als station van de lokaalspoorweg tussen Neede en Hellendoorn. Het spoor uit de richting Neede sloot aan de oostzijde aan op de spoorlijn en aan de westzijde van het station gaat de spoorlijn naar Hellendoorn. Deze uitbreiding zorgde er voor dat het emplacement vergroot moest worden. Aan de noordzijde worden enkele omloopsporen en twee perrons aangelegd. In 1914 wordt het stationsgebouw vergroot. De zijvleugels worden even hoog gemaakt als het middendeel. Het houten waterreservoir gebouw werd vervangen door een nieuwe, stenen gebouw. Tussen de sporen wordt een nieuw middenperron aangelegd. In 1935 wordt de spoorlijn naar Hellendoorn gesloten en opgebroken. Van het emplacement werden enkele sporen en het meest noordelijke perron opgebroken. In 1938 wordt ook de lijn naar Enter gesloten en wordt het emplacement opgebroken tot er nog twee hoofdsporen, drie inhaalsporen en twee opstelsporen zijn aan de noordzijde zijn. In de Tweede Wereldoorlog worden nog enkele sporen opgebroken, omdat de Duitse bezetter de materialen elders nodig heeft. De perrons 2 en 3 worden vervangen door een groot perron. In 1964 wordt begonnen met de modernisering van het stationsgebouw. De hal en het plaatskaartenkantoor werden opnieuw ingericht. De kachels en verlichting werden vervangen en vernieuwd. De ingang werd voorzien van een nieuwe pui. In 2005 wordt het perron langs spoor 1 opgebroken en vervangen door een noodperron als gevolg van de bouw van een tunnel in de Molenstalweg. In 2013 wordt het noodperron langs het al jaren niet meer gebruikte spoor 1 afgebroken. In 2015 wordt het perron gerenoveerd. De keerwanden van spoor 2 zijn vervangen en van spoor 3 zal in 2016 de keerwanden worden vervangen.


Laad- en losplaats

Aan de oostzijde van het station werd een laad- en losplaats aangelegd. Hier kwam een goederenloods met verhoogde zijladingen. Rond 1930 is er een tweede spoor aangelegd naar de losweg, aan de zuidzijde van het bestaande spoor. Het aantal opstelsporen rondom de loods stijgt in latere jaren tot 5 sporen. De sporen worden vanaf 193 ook gebruikt door de Rijssense vestiging van de Deventer papierfabriek Stempher C.V. Dit duurde tot 1955 Op 4 juni 1984 wordt Rijssen gesloten voor wagenladingvervoer en stukgoederen. In 1987 wordt het zuidelijke spoor langs de laad- en losweg opgebroken. In de daaropvolgende jaren wordt de goederenloods gesloopt. In 2001 wordt het laatste spoor langs de laad-en losplaats opgebroken. In 201 zal het terrein van de voormalige losweg bebouwd gaan worden met een nieuwe supermarkt.

Spooraansluitingen

Rijssen kende een spooraansluiting direct aan de spoorlijn en een stamlijn met daar op aangesloten enkele bedrijven. Aan deze stamlijn, die pas in 1910 werd aangelegd, was een aansluiting naar de gasfabriek. Deze opende in 1914 en werd met kolen bevoorraad. Ook de bouwmaterialen- en steenhandel van A.F. Pierik kreeg een spooraansluiting aan deze stamlijn en wel in 19. In 1963 werd langs het resterende deel van de stamlijn een nieuwe expeditieruimte gebouwd voor machinefabriek Schuitemaker. Deze maakte landbouwwerktuigen en werden zo per spoor afgevoerd. In 1965 is de gasfabriek gesloten door de komst van aardgas. De spooraansluiting werd ook opgebroken. Ook de stamlijn werd ingekort tot aan de bouwmaterialenhandel van Pierik. Rond 1980 worden de spooraansluitingen naar Pierik en Schuitemaker opgebroken, nadat de stamlijn al in 1978 is gesneuveld.

  • Houthandel Waanders
  • Koninklijke Jutespinnerij en Weverij Ter Horst

Aan het eind van de jaren 90 van de 19e eeuw krijgt het bedrijf zijn spooraansluiting op het spoor. Het bedrijf wordt sinds 1866 voorzien van kolen en jute via Goor. Het verdere vervoer gebeurde via het schip en paard en wagen. Deze situatie was voor het bedrijf niet ideaal. Daarom werd er ook geijverd in Den Haag voor een spoorlijn langs Rijssen. In 1885 werd deze toezegging gedaan en in 1888 werd de spoorlijn tussen Deventer en Almelo geopend. Het duurde vervolgens nog ongeveer 10 jaar voor de spooraansluiting was gerealiseerd. Deze aansluiting lag aan de westzijde van het station, ter hoogte van de overweg in de Parallelweg, Het spoor liep evenwijdig met de Parallelweg en vervolgens schuin over het stationsplein het fabrieksterrein op. Op het terrein splitste de aansluiting. Het linker spoor loopt naar het pakhuis, terwijl het rechterspoor het fabrieksterrein overstak, waar aan de Wierdensestraat een losgelegenheid was. In 1922 wordt op het terrein een nieuw laadspoor aangelegd in een loods. In 1965 eindigt de aanvoer van kolen als gevolg van de komst van aardgas. In 1966 werd de eerste spinnerij gesloten, gevolgd door de tweede in 1971. In datzelfde jaar gaat de derde spinnerij over op het maken van papiergaren. Aan het eind van de jaren '70 vond er een kleine opleving plaats, doordat jutevilt nodig was voor de Olympische Spelen in Moskou en het gebrek aan vrachtwagens om het te vervoeren. In 1980 rijdt de laatste trein en in 1981 wordt de laatste spinmachine uitgezet. In 1990 worden de laatste sporen op het terrein opgebroken, nadat het bedrijf verhuist naar een nieuw bedrijfspand.


Spoorlijnen

Het station ligt aan Spoorlijn Deventer - Almelo, ter hoogte van kilometerpunt 26,118. Tussen 1910 en 1935 werd het station gebruikt voor de lokaalspoorlijn Neede - Hellendoorn.


Dienstregeling

In 1888 rijden er vier stoptreinen per dag.


In 1951 rijdt een keer per uur een stoptrein van Enschede naar Deventer. Deze worden gereden treinstellen Materieel'46.

In 199 wordt de stoptrein tussen Enschede/Almelo en Deventer weer ingevoerd. In de dienstregeling 2006 wordt de stoptrein doorgetrokken naar Apeldoorn en gaat in de spitsen twee keer per uur rijden. In de dienstregeling 2009 gaan de stoptreinen de hele dag twee keer per uur rijden en wordt de eindbestemming Enschede, ook in het weekend. In de dienstregeling 2014 moet de stoptrein een kwartier wachten in Rijssen om de internationale trein naar Berlijn te laten passeren. In de dienstregeling 2016 komt dit inhalen te vervallen.


Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) stoppen de volgende treinseries te Rijssen:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
7000 Apeldoorn Almelo/(Enschede) SNG

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) passeren de volgende treinseries te Rijssen:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
140 Berlijn Amsterdam Centraal Locomotief Baureihe 193 + DB IC rijtuigen
240 Berlijn Amsterdam Centraal Locomotief Baureihe 193 + DB IC rijtuigen
1600 Schiphol Enschede ICMm/VIRM/DDZ
1700 Den Haag Centraal Enschede ICMm/VIRM/DDZ