HESM (Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij)

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

De HESM (Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij) was een spoorwegmaatschappij die heeft bestaan van 1898 tot 1936.

Geschiedenis

De naamloze vennootschap HESM (Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij) werd op 6 mei 1898 opgericht te Amsterdam. In het bestuur van de vennootschap namen onder andere personen van de SS (Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen) deel. De maatschappij wilde naar voorbeeld van de ZHESM (Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg-Maatschappij) een elektrische spoorverbinding per tram of trein aanleggen van de zuidoostzijde van Amsterdam naar de zuidzijde van Haarlem. Op de beoogde locatie kon men echter geen station bouwen, omdat de gemeenteraad van Amsterdam hier niet mee akkoord ging. De HESM vroeg vervolgens een concessie aan om ter hoogte van Duivendrecht een verbindingsbaan te mogen aanleggen naar Sloten toe. Deze concessie werd ook verkregen. Met deze verbindingsboog zou het mogelijk zijn om gebruik te kunnen maken van het station Amsterdam Weesperpoort. Op deze manier zouden elektrische treinen via een tweede verbinding naar Haarlem kunnen rijden. Door de participatie in de HESM zou de SS een eigen verbinding met Haarlem krijgen, met het medegebruik van de spoorlijn van de HESM. Ter vervanging van het Weesperpoort station zou in de omgeving van het Concertgebouw een nieuw station worden gebouwd met de naam Zuiderstation. Hiervan zouden de HESM en SS gebruik kunnen maken. In 1901 doet de SS de toezegging om de verbindingsbaan voor haar rekening aan te leggen. Ook komen diverse plannen op tafel voor het gebruik van de aan te leggen spoorlijn en een nieuw te bouwen station. De HSM kreeg echter lucht van deze plannen en kocht buiten het bestuur om een meerderheid van de aandelen. Hiermee kwam de samenwerking tussen HESM en SS voor de plannen niet van de grond.

In 190 verviel de concessie voor de elektrische spoorlijn naar Haarlem. De HESM richtte zich vervolgens op het plan om stoomtrams te laten rijden in de Haarlemmermeerpolder. In 19 worden de plannen omgezet voor de aanleg van lokaalspoorwegen in plaats van tramwegen.


Het eerste begin van de exploitatie was op 3 augustus 1912 en de exploitatie werd verzorgd door de HSM met stoomtractie.

Op 1 januari 1936 werd de HESM door de HSM overgenomen en met ingang van die zelfde datum worden de lijnen Hoofddorp - Leiden Heerensingel, Uithoorn - Alphen aan de Rijn en Nieuweveen - Ter Aar opgeheven.


Spoorlijnen

Door de maatschappij werden de volgende normaalspoor lijnen aangelegd met een totale lengte van 114,3 km.


Locomotieven

De spoorwegmaatschappij had geen eigen locomotieven in dienst.


Rijtuigen

De spoorwegmaatschappij had geen eigen rijtuigen in dienst.


Opheffing

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

  • Spoorwegen in en om Amsterdam: Amsterdam Centraal - J.M. ten Broek - Maandblad: Op de Rails, 91e Jaargang - april 2023 Blz: 181-188 Uitgave: NVBS ISSN: 0030-3321