Mat'40 - Treinstellen Materieel 1940

In december 1939 plaatst de NS de bestelling voor 25 vijfwagenstellen en 15 tweewagenstellen voor de dienst tussen Amersfoort en Amsterdam.

Geschiedenis

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog begint Werkspoor aan de bouw van de tweewagenstellen. Door gebrek aan materialen worden de meeste treinstellen pas in de zomer van 1944 afgeleverd. Door het uitbreken van de spoorwegstaking op 17 september 1944 worden de 314 en 315 niet meer in dienst genomen. De 315 is op dat moment zelfs nog in aanbouw. In de zomer van 1946 komt het treinstel pas in dienst.

Wijzigingen

• Door de afvoer van het materieel naar Duitsland, worden de treinstellen voorzien van stoot en trekwerk om dienst te kunnen doen achter stoomlocomotieven.
• Na de oorlog komen van de tweewagenstellen in totaal 22 rijtuigen van de 30 rijtuigen weer terug in Nederland. Hiervan zijn er 10 van het type BCk en 12 CDk. Twee van de CDk, afkomstig van de 309 en 310, rijtuigen worden verbouwd tot Bk en gaan dienst doen in de vijfwagenstammen 831 en 832.

Vernummeringen

De Tweede Wereldoorlog sloeg grote gaten in het materieelpark Om tot een opeenlopende nummering te komen werden treinstellen met een hoog nummer vernummerd tot lagere, vrije nummers.

Oorspronkelijk nummer	Nieuw nummer
315	301
314	303
312	306
311	307
309	303
BCk 301/CDk 313	310

Oorspronkelijk nummer	Nieuw nummer
824	804
822	807
821	809
820	812
819	816
807	831
825	832

In verband met de aflevering van de nieuwe treinstellen Plan V7 (serie 801-840), werden de oude stellen 800 vernummerd door er simpelweg een 1 voor te zetten. Eind 1970 waren de stellen allemaal vernummer, met uitzondering van de 831.

Oorspronkelijk nummer	Nieuw nummer	Datum vernummering
801	1801
802	1802
803	1803
804	1804
805	1805
807	1807	22 december 1970
810	1810	16 december 1970
811	1811	15 januari 1971
814	1814
815	1815	10 december 1970
816	1816
817	1817
831	1831	22 januari 1971
832	1832

Schadegevallen

Schadegevallen in de Tweede Wereldoorlog

• Treinstel 314 was in het najaar van 1944 nog niet in dienst gesteld, toen het naar Duitsland werd overgebracht. Eind 1945 komt het treinstel zwaar beschadigd terug in Nederland. Het treinstel is aan de CDk zijde voorzien van stoot en trekwerk om met stoomlocomotieven dienst te kunnen doen. Het treinstel wordt in Den Haag, Valkenburg, Amsterdam en Rotterdam tijdelijk gestald. Aan het eind van 1951 wordt het treinstel naar Werkspoor overgebracht voor herstel. In april 1953 komt het treinstel weer op de baan, negen jaar na zijn bouw. Het treinstel komt als treinstel 303 op de baan. De originele 303 is dan nog in herstelling bij Beijnes in Haarlem. Deze komt als 309 weer op de baan.

Afvoer

De 809 raakt in november 1966 beschadigd met het vierwagenstel 661 mat'46. De 811 komt niet veel later binnen in Haarlem met een elektrische storing in 4 bakken, die niet hersteld wordt. De Ak 809 wordt gewisseld met de Ak 811 en zo komt de 811 weer op de baan en verdwijnt de Ak 809 met 4 bakken van de 811 naar de sloper. De Ak bepaald namelijk het stelnummer.

Het restanten treinstel (1)832 werd op 9 augustus 1972 afgevoerd naar sloperij Koek te Mijdrecht. Midden oktober 1972 werden de B rijtuigen gesloopt. Op 11 september 1972 volgde het restanten treinstel (1)831. In het Ak rijtuig van dit stel werd begin oktober brand gesticht te Uithoorn, toen het op doorvoer naar Mijdrecht stond te wachten. De 1817 werd op 3 januari 1973 naar De Kwakel overgebracht vanuit de Rietlanden. De 1803 volgde op 14 februari, maar werd te Uithoorn geplaatst. De 1816 werd reeds op 8 november 1972 naar Uithoorn gebracht, doch de Ak en Br werden pas op 9 februari 1973 gesloopt. De B rijtuigen stonden nog in Uithoorn.

Afleverdata

Stelnummer	Afleverdatum	In dienst	Ter zijde	Slooprit
301	1943		BCk: 6 maart 1970; CDk: 1948
302	1943		20 september 1969	februari 1970
303	1943		1 juni 1970
304	1943		XX maart 1968
305	1943		12 augustus 1957	XX augustus 1957
306	1943		1950	vermist in WO II
307	1943		1950	vermist in WO II
308	1943		1 juni 1970	mei 1971
309	1943		BCk: 1948; CDk: 21 april 1972
310	1943		BCk: 1950; CDk: 16 januari 1972	BCk: vermist in WO II
311	1943		6 maart 1970
312	1944		2 juni 1967	oktober 1967
313			BCk: 1950; CDk: 6 maart 1970	BCk: vermist in WO II
314		XX april 1953	31 mei 1970
315	19 november 1945	XX juli 1946	6 maart 1970	januari 1971

Stelnummer	Afleverdatum	In dienst	Ter zijde	Slooprit
801	1942		6 januari 1972	april 1972
802	1942		19 april 1972	25 september 1972
803	1942		16 januari 1972
804	1943
805	1943		1 oktober 1972
806	1942		1966
807	1942		27 april 1972
808	1942		2 december 1968
809	1942
810	1942		10 mei 1972	december 1972
811	1942		1 oktober 1972	juli 1973
812	1942
813	1942		XX november 1967	juni 1968
814	1943		10 mei 1972	18 oktober 1972
815	1943		1 oktober 1972	oktober 1973
816	1943
817	1943		7 april 1972	maart/april 1973
818	1943
819	1944		6 januari 1972	ABk + Br: 9 februari 1973; 8 november 1972
820	1943		XX september 1968	december 1968
821	1943		XX april 1967	december 1968
822	1943		6 januari 1972	Ak + Br: juli 1972; Bo + Boo + BDk: september 1972
823	1943
824	1943		10 mei 1972	juli 1973
825	1944		16 januari 1972