Staatslijn A (Arnhem - Leeuwarden)
Staatslijn A is de spoorlijn tussen Arnhem en Leeuwarden via Deventer en Zwolle. De spoorlijn heeft een lengte van 166,2 kilometer.
Inhoud
Geschiedenis
Het traject tussen Arnhem en Zwolle is beter bekend als de IJssellijn.
Aanleg
Beveiliging
Op 27 september 1970 wordt de NX-beveiliging en het automatische blokstelsel in Olst in dienst. Deze beveiliging wordt bediend door de CVL-post in Deventer. Dit was het laatste deel van de modernisering van het baanvak Arnhem - Zwolle. De CVL-post in Deventer komt hiermee volledig in dienst.
Wijzigingen
In 2017 en 2018 zullen de onderstations langs het traject Meppel - Leeuwarden worden aangepast. Hiermee wordt de stroomvoorziening verbeterd. Hiermee is het mogelijk om in de dienstregeling 2018 tussen beide steden twee intercity's en twee stoptreinen per uur te laten rijden.
Stations
Arnhem
Arnhem Velperpoort
Arnhem Presikhaaf
Het station werd op 29 september 1969 geopend. Het station ligt op kilometer punt 1,2.
3 Plattenburg
3,2 Café Unie nabij Velper Gasfabriek
3,9 Hotel Naeff
4,2 Velp
7,0 Wordt-Rheden
8,0 Rheden
9,4 De Steeg
10,0 Hotel Den Engel
10,4 Diepesteeg
10,9 Holleweg
12,2 Klein Avegoor
12,6 Ellecom
13,0 Villa Hofstetten
14,3 Dieren
16,2 Spankeren
18,4 Leuvenheim
20,3 Brummen
21,4 Weg naar Voorst
23,1 Het Vosje
24,4 Voorstonden
26,6 Hoven
27,5 Zutphen
29,1 Nieuwstad
31,3 Hungerink-Mettray
35,3 Gorssel
36,2 Epse
40,0 Colmschate
40,9 Snippeling
43,5 Deventer
44,1 Boksbergerweg
45,6 De Platvoet
47,6 Rande
48,3 Diepenveen West
50,6 Puinweg
51,4 Hoenlo
53,1 Olst
55,5 Beltenweg
56,2 Duurschestraat
58,1 De Boerhaar
59,0 Bovendorp
59,6 Wijhe
62,8 Wijnvoorden
64,0 Herxen
65,5 Windesheim
68,0 Herculo
71,4 Ittersum
73,5 Zwolle
80,3 Berkum voorheen Dalfsen
88,0 Dedemsvaart
95,5 Staphorst
100,7 Meppel
106,3 Nijeveen
114,5 Steenwijk
120,0 Willemsoord
122,5 Peperga
127,0 Wolvega
134,6 Heerenveen IJsstadion voorheen Oudeschoot
137,1 Heerenveen
143,7 Stobbegat
148,8 Akkrum
153,7 Grou-Jirnsum
158,1 Idaard-Roordahuizum
159,9 Wirdum
161,0 Leeuwarden Werpsterhoek
166,2 Leeuwarden
Aansluitingen
De spoorlijn kent en kende diverse spooraansluitingen.
Bij het kilometerpunt 69,0 is er een aansluiting naar de IJsselcentrale in Harculo. In 1952 is de bouw begonnen van deze centrale. De centrale wordt gestookt op steenkool en deze wordt zowel per spoor als per schip aangevoerd. Ook de materialen voor de bouw worden per spoor aangevoerd. Er wordt daarom in 1952 een spooraansluiting aangelegd. De aansluiting is vanuit Zwolle te bereiken en heeft twee sporen langs de spoorlijn. Een van deze sporen gaat via het schakelstation naar de materiaalhal van de centrale. Het spoor eindigt bij het kolenpark van de centrale. Op deze manier kunnen bouwmaterialen worden aangevoerd. Het tweede spoor loopt langs de materiaalhal en eindigt ook bij het kolenpark in vier sporen. Om de wagons te kunnen lossen, is er een kolentip. Hiermee kunnen de wagons geleegd worden en via loopbanden komen de kolen bij het kolenpark. Een bunker onder het spoor was niet mogelijk vanwege het risico op inundatie van de IJsseldijk. De twee middelste sporen eindigen bij een betonnen constructie. Deze bevat de kolentipinstallatie, een bovengrondse kolenbunker en de kolenkraan. De centrale is in 1955 geopend. In is deze aansluiting opgebroken.
Te Steenwijk werd bij kilometer 114,8 de NTM tramlijn aangesloten op het spoorwegemplacement. Via het tramemplacement, dat voor het station lag, voerde tramtracé achter de huizen van de Tramlaan naar de overweg van de Eesveenseweg, waar de spoorlijn Meppel – Leeuwarden bij kilometer 114,3 haaks gekruist werd. Deze tramlijn kwam op 18 mei 1914 in dienst tussen Steenwijk – Frederiksoord – Noordwolde – Hoek Makkinga. Het personenvervoer werd op deze tramlijn op 5 oktober 1947 gestaakt, maar het goederenvervoer duurde nog voort tot 30 september 1962. Aansluitend werd de tramlijn opgeheven. In de laatste periode vond het goederenvervoer plaats onder regie van de Nederlandse spoorwegen, die voor deze diensten gebruik maakten van een locomotor serie 200/300 of een locomotief serie 450.
In 1915 wordt er een overeenkomst getekend tussen de SS en de NTM om een aansluiting te maken in Heerenveen op het netwerk van de NTM. Hiermee komt de overslag van goederen op tram- en goederenwagens en omgekeerd te vervallen. In 1923 wordt het verbindingsspoor tussen de beide netwerken aangelegd in Heerenveen.
Dienstregeling
Met ingang van de zomerdienstregeling 1969 worden er twee doorgaande treinen ingelegd tussen Zwolle en Groningen. Het splitsen van de trein en het daarmee als voortrein rijden van het voorste treinstel komt daarmee te vervallen. Tussen Zwolle en Vlssingen gaat elk uur een trein rijden, bestaande uit een elektrische locomotief en rijtuigen.
