Moerdijkbrug
Ter overspanning van het Hollandsch Diep tussen Lage Zwaluwe en Dordrecht wordt in 1868 begonnen met de bouw van een brug over dit water.
Inhoud
Geschiedenis
Met de aanleg van Staatslijn I (Dordrecht - Breda) moet er een brug worden aangelegd over het Hollandsch Diep. In 1866 is het traject tot aan Lage Zwaluwe geopend. Als men verder wilde reizen in de richting van Dordrecht, moest men gebruik maken van een veerpont.
Eerste brug
De eerste brug is ontworpen door . De brug is een enkelsporige vakwerkbrug. De brug bestaat uit 14 boogvormige overspanningen met evenveel pijlers. Deze overspanningen hebben elk een lengte van 103,25 meter. Deze zijn aan de oever gemaakt door de Koninklijke Van Vlissingen & Dudok van Heel. Als een overspanning klaar was, werd deze naar zijn plaats gevaren en op de pijlers geplaatst. De pijlers zijn genummerd I tot en met XIV. Pijler I ligt aan de zijde van Lage Zwaluwe, terwijl hoge nummers aan de zijde van Dordrecht liggen. Aan de zijde van Lage Zwaluwe is ten behoeve van de scheepvaart een draaibrug gemaakt. Op 1 januari 1872 werd de brug geopend. Bij de opening was de brug de langste brug van Europa met een lengte van 1.470 meter.
In 1936 is de brug gedeeltelijk verhoogd. De tweede en derde overspanning zijn hiermee met 3 meter verhoogd. Tegelijkertijd is de draaibrug buitendienst gesteld en onder het zand begraven.
In 1944 worden de spoorbrug en de verkeersbrug door Duitse troepen vernield om de opmars van de geallieerden tot stilstand te brengen. Twee pijlers van de spoorbrug zijn herbij totaal verdwenen. Dit waren de pijlers III en XIII. Zes overspanningen raken hierbij onherstelbaar beschadigd. Drie overspanningen zijn zwaar beschadigd. Hierdoor loopt het herstel van de brug vertraging op. De prioriteit lag ook niet bij het herstellen van de spoorbrug, maar van de naastgelegen verkeersbrug. Om de verkeersbrug te herstellen, zijn enkele overspanningen van de spoorbrug gebruikt. Bij de opbouw zijn drie pijlers niet meer hersteld. Dit zijn de pijlers XI, XII en XIII. Het materiaal van de pijlers XI en XII is gebruikt om pijler III te kunnen opbouwen. De plaats van de drie pijlers is overgenomen door een zanddam. Hiermee neemt de lengte van de brug met ruim 400 meter af. Bij het herstel zijn de pijlers versterkt en geschikt gemaakt om een dubbelsporige brug te kunnen dragen in de toekomst. De herstelde brug is 1,2 meter hoger op de pijlers geplaatst om zo meer ruimte voor de scheepvaart te realiseren. De middelste twee overspanningen komt hiermee het hoogst te liggen. De herstelde brug bestaat vanuit het zuiden gezien uit 7 oude overspanningen, twee Callendar Hamilton bruggen met een lengte van 50,40 meter, een oude overspanning, een deel van de Waterloobrug van 45 meter, een Callendar Hamilton brug met een lengte van 54 en een aanbrug van 30 meter. Tegelijkertijd is de boog richting Dordrecht verruimd en is de halte Willemsdorp komen te vervallen. Op 24 augustus 1946 wordt de brug heropend door Prins Bernhard.
Tweede brug
Om de provisorische herstelde brug uit 1946 te vervangen, zijn in 1954 en 1955 alle oude en tijdelijke brugdelen vervangen door nieuwe overspanningen. Deze overspanningen zijn dubbelsporig uitgevoerd en hebben een lengte van 208 meter. De brug wordt ontworpen door ingenieur C.L. Wisse. De nieuwe brugdelen zijn ook gebouwd als vakwerkbruggen. De brugdelen zijn door 14 bedrijven uit Nederland gebouwd. De nieuwe brugdelen vervangen de oude brugdelen zodra de delen klaar zijn, om het treinverkeer zo min mogelijk te hinderen. De brug heeft na het plaatsen van de nieuwe delen een lengte van 1.040 meter.
In 2003 is de spoorstaafbevestiging op de brug vervangen. De houten dwarsliggers met daarop de spoorstaven worden vervangen door stalen secties, waar de spoorstaven zijn ingegoten. Deze constructie maakt de brug stiller en kost minder aan onderhoud. In totaal zijn er 170 secties geplaatst met een lengte van 13 meter. Deze 170 secties zijn verdeeld in 15 typen.
Planning
Aanleg
Eerste brug
In 1868 wordt begonnen met de bouw van de brug, naar een ontwerp van . De enkelsporige brug is opgebouwd uit veertien overspanningen met een lengte van ruim 100 meter. De overspanningen zijn gebouwd door de Koninklijke Van Vlissingen & Dudok van Heel. De aanleg van de brug kostte gulden.
Tweede brug
In 1954 wordt begonnen met de vervanging van de oude en tijdelijke brugdelen. Deze dubbelsporige vakwerkbrug is ontworpen door C.L. Wisse. De overspanningen hebben een lengte van ruim 200 meter en zijn gebouwd door diverse bedrijven in Nederland. De aanleg van de brug kostte gulden.
Ingebruikname
Eerste brug
Op 1 januari 1872 is de brug geopend en in gebruik genomen.
Tweede brug
Na de plaatsing van de laatste overspanning is de brug op 1955 officieel in gebruik genomen.
Testritten
Dienstregeling
Opening
Eerste brug
Op 1 januari 1872 is de brug geopend door . Op 24 augustus 1946 is de provisorische brug geopend door Prins Bernhard.
Tweede brug
Op 1955 is de vernieuwde brug geopend door.
Lotgevallen
In 1944 is de brug door de Duitsers opgeblazen.
Sluiting
Eerste brug
De oude brug werd geleidelijk vervangen door de nieuwe brug, zodat het treinverkeer er het minste last van had.
Tweede brug
Sloop
Eerste brug
Tweede brug