Spoorlijn Stadskanaal - Ter Apel Rijksgrens: verschil tussen versies
(Aanvullingen, correcties en referenties) |
(corr.) |
||
| Regel 3: | Regel 3: | ||
='''Geschiedenis'''= | ='''Geschiedenis'''= | ||
| − | Door de Groningsch-Drentsche Spoorweg-Maatschappij (Stadskanaal – Ter Apel – Rijksgrens) wordt op 29 september 1914 opgericht in Zwolle. In 19 de concessie verleend voor de aanleg van een spoorlijn vanuit Stadskanaal naar Ter Apel en verder Duitsland in. Het doortrekken naar het Duitse Meppen kwam echter niet tot stand. Als in 1935 de regering overgaat om de lokaalspoorwegen te naasten wil de STAR dit niet omdat zij nog steeds hoop om de verbinding met de | + | Door de Groningsch-Drentsche Spoorweg-Maatschappij (Stadskanaal – Ter Apel – Rijksgrens) wordt op 29 september 1914 opgericht in Zwolle. In 19 de concessie verleend voor de aanleg van een spoorlijn vanuit Stadskanaal naar Ter Apel en verder Duitsland in. Het doortrekken naar het Duitse Meppen kwam echter niet tot stand. Als in 1935 de regering overgaat om de lokaalspoorwegen te naasten wil de STAR dit genaast worden niet omdat zij nog steeds de hoop om de verbinding met de Duitsland tot stand te brengen. In 5 januari 1959 komt de spoorlijn in handen van de NS. |
| − | + | <ref>'''Overzicht van de Nederlandse spoor- en tramwegbedrijven''' - {{sc|J.W. Sluiters e.a.:}} - ''Boekenreeks [[Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen|NVBS]], nr. 1. Uitg. Brill, Leiden, 2e druk, 1967. Uitg. Matrijs, Utrecht, 3e druk, 2002. ISBN 90-5345-224-9''</ref> <ref>'''Stoomtractie op de Nederlands-Duitse grensbaanvakken 19, Stadskanaal – Ter Apel – Meppen''' - {{sc|N.J. van Wijck Juriaanse:}} - ''Maandblad: Op de Rails 41e jrg. 1973-6 blz. 117-119, Uitgave: [[Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen|NVBS]] ISSN: 0030-3321''</ref> | |
| + | |||
Versie van 18 apr 2019 14:58
Om een tweede aansluiting in de provincie Groningen te hebben met Duitsland, werd in 19 een concessie verleend voor de aanleg van een spoorlijn vanuit Stadskanaal naar het Duitse Emsland.
Inhoud
Geschiedenis
Door de Groningsch-Drentsche Spoorweg-Maatschappij (Stadskanaal – Ter Apel – Rijksgrens) wordt op 29 september 1914 opgericht in Zwolle. In 19 de concessie verleend voor de aanleg van een spoorlijn vanuit Stadskanaal naar Ter Apel en verder Duitsland in. Het doortrekken naar het Duitse Meppen kwam echter niet tot stand. Als in 1935 de regering overgaat om de lokaalspoorwegen te naasten wil de STAR dit genaast worden niet omdat zij nog steeds de hoop om de verbinding met de Duitsland tot stand te brengen. In 5 januari 1959 komt de spoorlijn in handen van de NS. [1] [2]
Planning
Aanleg
De aanleg van de spoorlijn begint in 192 . Over het Ter Apelkanaal wordt door Werkspoor een draaiburg gebouwd, waar ook het wegverkeer over kan rijden.
Beveiliging
De spoorlijn kende geen blokbeveiliging. Er was slechts telefonisch contact tussen de posten. Tussen Stadskanaal en Nieuw Buinen zijn geen seinen aanwezig.
Wijzigingen
Testritten
Opening & ingebruikname
Op 1 mei 1924 rijdt de openingstrein over het traject. Vanaf 2 mei 1924 begint het normaal spoorvervoer door de SS die de lijn voor de STAR exploiteert. Vanaf 11 augustus 1941 vindt er weer goederenvervoer plaats tot aan Ter Apel onder regie van NS.
Stations
De spoorlijn kende 9 stations, die alvast zeer groots waren opgezet in verband met het te verwachte vervoer. In Ter Apel wordt een groots stationsgebouw gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. Zo zijn er douanefaciliteiten, een locomotief- en goederenloods en een 15 meter draaischijf.
Stadskanaal Hoofdstation (HS)
Stadskanaal Oost
De telegrafische afkorting afkorting van deze stopplaats was Sko en kon maar alleen gestopt niet gekruist worden.
Nieuw Buinen
De telegrafische afkorting van dit station was Nbn en er kon gekruist worden.
Eerste Exloërmond
De telegrafische afkorting van deze halte was Elm en kon maar alleen gestopt niet gekruist worden.
Musselkanaal-Valthermond
De telegrafische afkorting van dit station was Mkv en er kon gekruist worden.
Zandberg
De telegrafische afkorting van deze stopplaats was Zdg en kon maar alleen gestopt niet gekruist worden.
Ter Apelkanaal/Vetstukkenmond
De telegrafische afkorting van deze halte was Vsm en kon maar alleen gestopt niet gekruist worden. In 1925 werd de stations naam Vetstukkenmond gewijzigd in Ter Apelkanaal/Vetstukkenmond.
Ter Apel
De telegrafische afkorting van dit station was Apl en er kon gekruist worden en het had een draaischijf.
Ter Apel Rijksgrens
De telegrafische afkorting van deze stopplaats was Aplg. Het was dus geen station. Er kon aan de Rijksgrens ook niet worden worden omgelopen. De rijtijd op het vijf kilometer lange baanvak was voor treinen die getrokken werden 7 minuten of 8 minuten als zij opgedrukt werden.
Aansluitingen
In Nieuw Buinen is er een aansluiting naar Philips en een aansluiting naar glasfabriek .
laad- en losplaatsen
Dienstregeling
De STAR sluit voor de exploitatie een contract met de Staatsspoorwegen. Op 15 mei 1935 wordt het exploitatiecontract tussen SS en STAR ontbonden en alle vervoer gestaakt.
Ongevallen
Sluiting & opbraak
Het traject tussen Ter Apel en Ter Apel Rijksgrens is op 15 mei 1926 gesloten. De sporen worden echter niet meteen opgebroken, in afwachting van de doortrekking van de spoorlijn naar Meppen. In 1935 worden door de Nederlandse Staat een aantal lokaal spoorwegen genaast. Omdat de STAR nog altijd de hoop op een verbinding met Duitsland niet opgegeven heeft wil zij niet genaast worden. Wel wordt op 15 mei 1935 het exploitatiecontract tussen SS en STAR ontbonden. Als gevolg hiervan wordt alle vervoer gestaakt. Op 15 mei 1935 wordt ook het resterende deel van de spoorlijn gesloten voor reizigersvervoer en goederenvervoer. Het goederenvervoer wordt per 11 augustus 1941 hervat voor een periode van een jaar naar Musselkanaal en Ter Apel. Op 29 augustus 1942 wordt begonnen met het opbreken van dit vijf kilometer lange traject in het kader van de verplichte levering van spoorrails aan de Duitse bezettingsmacht. Op 11 augustus 1946 wordt het goederenvervoer weer hervat onder regie van de Nederlandse Spoorwegen. Op 28 mei 1972 wordt het goederenvervoer tussen Musselkanaal en Ter Apel gestaakt. Het traject tussen Zandberg en Ter Apel wordt daarmee ook gesloten. In 1978 wordt het deel tussen Zandberg en Ter Apel opgebroken. De stationsgebouwen langs de spoorlijn worden aan het eind van de jaren '80 gesloopt. Het goederenvervoer naar Musselkanaal wordt per 27 mei 1990 gestaakt en wordt de spoorlijn gesloten voor wagenladingverkeer. Hiermee werd de weg vrij gemaakt voor opbraak. Zo ver kwam het echter niet. In juni 1992 wordt de Stichting Stadskanaal Rail opgericht. Zij nemen in 199 het beheer van de spoorlijn over vanuit Stadskanaal naar Musselkanaal. In 1995 rijden de eerste museumtreinen.
In oktober 2018 maakt de STAR bekend dat op 28 oktober 2018 voor het laatst tussen Nieuw-Buinen en Musselkanaal wordt gereden. De dwarsliggers op dit traject zijn toe aan vernieuwing en er zijn geen middelen om de vernieuwing uit te voeren. Op deze dag rijdt rijdt stoomlocomotief 52 8060 de treinen op dit traject. Om toch gebruik te kunnen maken van dit traject, wordt gekeken of het mogelijk is om railfietsen te kunnen gebruiken op dit stuk. Om reizigers goed in en uit te laten stappen, wordt in Nieuw-Buinen een nieuw perron gebouwd. Dit perron wordt in 2019 in gebruik genomen.
Referenties
- ↑ Overzicht van de Nederlandse spoor- en tramwegbedrijven - J.W. Sluiters e.a.: - Boekenreeks NVBS, nr. 1. Uitg. Brill, Leiden, 2e druk, 1967. Uitg. Matrijs, Utrecht, 3e druk, 2002. ISBN 90-5345-224-9
- ↑ Stoomtractie op de Nederlands-Duitse grensbaanvakken 19, Stadskanaal – Ter Apel – Meppen - N.J. van Wijck Juriaanse: - Maandblad: Op de Rails 41e jrg. 1973-6 blz. 117-119, Uitgave: NVBS ISSN: 0030-3321
Sjabloon:Navigatie Spoorlijn Stadskanaal – Ter Apel – Rijksgrens
