Hoorn

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Hoorn is de naam van een van de stations van de gelijknamige plaats in Noord Holland. De verkorting van het station is Hn.

Stationsbord Hoorn.jpg

Geschiedenis

In 1974 wordt het station op de voorlopige monumentenlijst geplaatst door de Rijksdienst voor Monumentenzorg na overleg met de NS. Op 13 mei 1974 werd de Vereenvoudigde Centrale Verkeersleiding (VCVL) in Hoorn in gebruik genomen. Een dag later worden de stations van Hoogkarspel, Bovenkarspel-Grootebroek en Enkhuizen bediend vanaf dit tableau.


In mei 1993 wordt er dubbelspoor aangelegd tussen Hoorn en Hoorn Kersenboogerd. Aan de westzijde kwam een apart spoor voor de lijn naar Obdam. Hierbij wordt ook de VCVL beveiliging vervangen door een complete NX beveiliging.


Laad- en losplaats

Door het toegenomen vervoer tussen Amsterdam en Enkhuizen, werd besloten om het voormalige goederenemplacement gedeeltelijk te elektrificeren en aan te sluiten op de beveiliging. Op deze manier kon materieel uit Enkhuizen in Hoorn overstaan en wachten tot het materieel weer nodig was voor een volgende (spits)dienst.


Locomotiefdepot

Station Hoorn kende een locomotiefloods. In eerste instantie is het een tijdelijke tractie-inrichting. Er is een bergplaats voor 3 locomotieven, een reservoirgebouw en een draaischijf met een doorsnede van 10,70 meter. De opening van deze tijdelijke inrichting vindt plaats op 10 juli 1884. De draaischijf is afkomstig van de spoorwegwerken in Amsterdam en er zijn ongeveer 14 mannen benodigd om het plateau te kunnen draaien. Al vrij snel blijkt de draaischijf te klein is, zodat er toch met tender voor gereden moest worden. De bouw van de definitieve loods begon in 1884. De loods is ten zuidoosten van het station gebouwd. De loods is rechthoekig met een lengte van 34 meter en een breedte van 11 meter. De constructie van de loods bestaat uit een houten vakwerkgeraamte, waarvan de wanden zijn opgevuld met bakstenen. In de loods liggen twee sporen, waarvan er 1 slechts een lengte heeft van ongeveer 6 meter. De overige 5 meter is in gebruik als smederij. Het dak heeft houten kapspanten, met een zadeldak. In april 1885 wordt een nieuwe draaischijf in gebruik genomen met een diameter van 13,5 meter. In 1891 worden de sporen op de draaischijf verlengd tot 14 meter. In 1896 wordt een nieuw, rechthoekig reservoirgebouw in gebruik genomen. Deze heeft een hoog en laag geplaatst reservoir. Er komt een kolenpark in 1898. Eveneens in 1898 wordt de locomotiefloods aan de zijde van het station verlengd met 13 meter. Aan de oostzijde wordt het gebouw met 7 meter verlengd. Er wordt aan de zijde een aanbouw gemaakt met een lengte van 20 meter en een breedte van 6 meter. Hierin wordt de smederij en dienstlokalen ondergebracht. Ten zuiden van de locomotiefloods wordt in 1911 een tweede, laaggeplaatst reservoir in gebruik genomen. In 1916 wordt al weer de derde draaischijf in gebruik genomen. Deze is afkomstig uit Amersfoort. Deze draaischijf heeft een lengte van 15,5 meter. In 1920 wordt een tweede kolenpark in gebruik genomen. Het tweede, laaggeplaatste reservoir wordt rond 1925 afgebroken. In 1935 wordt de loods nogmaals vergroot. In 1939 wordt het depot gesloten. In 1944 wordt de loods in gebruik genomen als garage voor autobussen. Rond 1953 wordt het gebouw gesloopt. Het reservoirgebouw wordt omstreeks 1956 gesloopt. In 1959 wordt de draaischijf gesloopt.

In 1929 wordt een depot gebouwd aan de noordzijde van het emplacement, achter de goederensporen, voor het huisvesten van motorrijtuigen uit de serie OmC 901 - 908, 911 - 916. Deze loods is sinds 1968 in het gebruik bij de Tramweg Stichting en hieruit is de Museumstoomtram Hoorn - Medemblik (SHM) ontstaan. In de zomer van 2019 wordt begonnen om het gebouw te restaureren en uit te breiden. Na deze restauratie en verbouwing is het beter mogelijk om restauraties aan het materieel uit te kunnen voeren. In januari 2023 is de loods geopend en zal in de zomer van 2023 volledig in gebruik zijn.


Locomlopen

Na de opening van het depot in 1884 zijn er locomotieven in het depot gehuisvest voor de diensten. Deze zijn van de serie HIJSM serie 136 - 143, 160 - 183 en 194 - 203 en afkomstig uit het depot van Medemblik. Rond de eeuwwisselingen komen de locomotieven 1 - 4 in het depot, welke afkomstig zijn uit de serie HIJSM 1 - 15, 26 - 30. Deze waren van 1901 tot ongeveer 1907 in het depot. Als gevolg van de zwaarder wordende treinen, komen vanaf 19 enkele locomotieven uit de series 43 - 60, 63 - 70 en 74 - 82, 89 - 98, 116 - 125 in het depot. In 1920 komen de locomotieven van de serie 1001 - 1003 van de HZSM (Haarlem-Zandvoort Spoorweg Maatschappij) in het depot. Deze locomotieven zijn tot 1926 gehuisvest in dit depot. In 19 worden de locomotieven uit de serie NS 6700 vervangen door locomotieven van de serie 7700. In 1929 komen er in de motorloods zes motorrijtuigen in het depot. Deze blijven hier tot de zomerdienst van 1933 in het depot. Op 15 mei 1939 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotiefdepot. Er zijn tot dat moment nog slechts diensten gesteld vanuit het depot.

In het depot zijn tussen 1884 en 1939 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:

  • HIJSM serie 136 - 143, 160 - 183 en 194 - 203 (NS 6700);
  • HIJSM serie 1 - 15, 26 - 30;
  • HIJSM serie 43 - 60, 63 - 70 (NS 800);
  • HIJSM serie 74 - 82, 89 - 98, 116 - 125 (NS 1000);
  • HZSM serie 1001 - 1003 (NS 7600);
  • NS serie 900;
  • NS serie 7700


Spoorlijnen

Het station is gelegen aan de Enkhuizerlijn ter hoogte van kilometerpunt en aan de Spoorlijn Alkmaar - Hoorn ter hoogte van kilometerpunt . Daarnaast kon er vanuit Hoorn naar Medemblik worden gereden via de Spoorlijn Hoorn - Medemblik. Thans is deze spoorlijn in gebruik bij de Stoomtram Hoorn - Medemblik (SHM)


Dienstregeling

Halverwege de jaren '60 was het gebruikelijke patroon een uurdienst naar Amsterdam en Enkhuizen. Deze werden gereden door de oude dieseltreinstellen uit het begin van de jaren '40 en de nieuwe treinstellen Plan U. In de ochtend reden de treinen ieder half uur. In de avondspits eindigde een extra trein in Hoorn. In 1967 kwam nog een extra trein in de ochtend en avond uit Hoorn. Vanaf mei 1970 werd de extra uurdienst Amsterdam - Purmerend verlegd naar Hoorn. Doordeweeks werd in de ochtend tot 11 uur en in de middag tussen 14.30 en 18.30 een halfuur dienst gereden tussen Amsterdam en Enkhuizen. Met de dienstregeling 1971/1972 wordt de halfuurdienst uitgebreid naar de hele dag van maandag tot en met zaterdag en op zondagavond.


Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2023) stoppen de volgende treinseries te Hoorn:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
2900 Enkhuizen Maastricht VIRM
3300 Hoorn Kersenboogerd Leiden SNG
3900 Enkhuizen Heerlen VIRM
4500 Enkhuizen Amsterdam Centraal VIRM
4800 Amsterdam Centraal Hoorn (via Haarlem) SLT

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2023) stoppen alle treinen in Hoorn.